Главна страница

Добре дојдовте на Википедија

слободната енциклопедија што може секој да ја уредува
имаме 143.592 статии на македонски јазик

Избрана статија за оваа седмица

Последиците од глобалното затоплување ја опфаќаат физичката средина, екосистемите и човечките општества. Ова ги вклучува и економските и социјалните промени кои произлегуваат од живеењето во потопол свет. Климатските промени што се предизвикани од човекот се една од заканите кон одржливоста.

Многу физички влијанија на глобалното затоплување се веќе видливи, вклучувајќи екстремни временски неприлики, повлекување на ледниците, промени во времето на сезонски настани (на пример, порано цветање на растенијата), пораст на нивото на морето и опаѓање на мразот на Арктикот степен. Идното влијание на глобалното затоплување зависи од степенот до кој нациите ги спроведуваат напорите за превенција и ги намалуваат емисиите на стакленички гасови. Закиселувањето на океанот не е последица на глобалното затоплување, но наместо тоа ја има истата причина: зголемување на атмосферскиот јаглерод диоксид.

Климатските промени веќе влијаат на екосистемите и на луѓето. Во комбинација со климатската варијабилност, на многу места се влошува несигурноста на храната и се врши притисок врз снабдувањето со свежа вода. Ова во комбинација со екстремни временски прилики, доведува до негативни ефекти врз здравјето на луѓето. Зголемувањето на температурите го загрозува развојот поради негативните ефекти врз економскиот раст во земјите во развој. Социјалното влијание на климатските промени дополнително ќе влијае на напорите на општеството да се подготви и прилагоди. Глобалното затоплување веќе придонесува за миграција во различни делови на светот. (Дознајте повеќе...)

архива · наредни избрани статии · критериуми

Слика на денот
Детаљ од црквата „Успение на пресв. Богородица“ во Личивка, Хмелничка Област, Украина.
други избрани слики

Дали сте знаеле…

Занимливости од содржините на Википедија:

... дека вредностите на водородниот показател (pH) за киселост или базност се логаритамски?
... дека областа Барања е поделена помеѓу Унгарија и Хрватска?
... дека стапчињата за јадење влегле во широка употреба дури за време на династијата Минг (XIV-XVII век), иако постоеле со илјадалетија?
... Џон Кабот (Џовани Кабото) е првиот европски откривач на Северна Америка, не сметајќи ги Викинзите?
... Тајане е македонски календарски обичај поврзан со празникот раѓањето на Јован Крстител?
... покрај аритметичката и геометриската средина, модусот, медијаната, и просекот се видови на средна вредност?
... дека првата банкнота во Европа е издадена во Шведска во 1661 година?
... дека највисоката планина во Австралија е наречена по полско-литванскиот национален херој Тадеуш Кошќушко?
... дека самопрогласената Баварска Советска Република постоела помалку од еден месец?
... дека Кузман Шапкарев му бил зет на Димитар Миладинов?
... дека стоболката (Spermophilus citellus) е така наречена поради народното верување дека лечи од сто болести?
... дека Удовскиот Остров на реката Вардар е најголемиот речен остров во Македонија и втор по површина во земјата?
... дека според преданието, средновековниот утврден град Женско во Кукушко бил така наречен бидејќи имал толку силни кули и бедеми, што можеле да го бранат жени?
... дека разбојот на Жозеф Мари Жакар од 1805 г. работел на програми со дупчени картички и послужил како основа за развојот на сметачите?
... дека Кристофер Колумбо никогаш не стапнал на самиот северноамерикански континент?
...дека во 843 г. Франкија е поделена на три дела помеѓу синовите на Лудвиг Побожниот, внуци на Карло Велики, и дека од овие кралства потекнуваат денешните земји Германија, Франција и Италија?
... дека во делото „Математички начела“ (Principia Mathematica), Бертранд Расел и Алдред Н. Вајтхед даваат доказ дека 1+1=2?
... дека баобабот во своето стебло складира до 120.000 литри вода?
... дека Турку останал најголем град во Финска дури и кога три четвртини од него изгореле во пожар?
... дека половината сојузни држави на САД носат имиња добиени од домородните американски јазици?

архива · предложете факт

На денешен ден…

Денес е 27 април 2024 г.

Настани:

1521	На својот пат околу светот, кај Мактан на Филипините, убиен е Фернандо Магелан во борба со домородците предводени од главатарот Лапу-Лапу. Дел од експедицијата го продолжува и успешно го завршува патувањето во 1522. година.
1810	Бетовен ја искомпонирал „За Елиза“.
1905	Кај месноста Свиланово, во близина на селото Рајчани, кочанско, во борба против османлиската војска загина Никола Карев — македонски револуционер, социјалист, организатор и претседател на Крушевската Република од 1903 година.
1960	Прогласена е независноста на африканската држава Того, поранешна француска колонија.
1961	Прогласена е независноста на Сиера Леоне, поранешна британска колонија во Африка.
1992	По распадот на СФРЈ, Србија и Црна Гора ја формирале Сојузна Република Југославија.
1993	Еритреја стекна независност од Етиопија по три децении граѓанска војна и референдум на кој Еритрејците гласаа за независност.
1993	Претставници на Кина и Тајван, за првпат од 1949 година, се сретнаа во Сингапур.

Родени:

1791	Семјуел Морзе — американски физичар и сликар.
1967	Вилем-Александар — крал на Холандија.
1922	Тале Огненовски — македонски музичар и композитор.
1952	Горан Стефановски — македонски писател.
1982	Франсоа Паризјен — канадски велосипедист.
1986	Динара Сафина — руска тенисерка.
1986	Елена Ристеска — македонска поп-пејачка.
1987	Џонатан Кастровјехо — шпански велосипедист.
1992	Емин Махмудов — руски фудбалер.
1995	Ник Кирјос — австралиски тенисер.
1998	Кристијан Ромеро — аргентински фудбалер.
2002	Ентони Еланга — шведски фудбалер.

Починале:

1521	Фернандо Магелан — португалски морепловец.
1882	Ралф Валдо Емерсон — американски есеист и поет.
1905	Никола Карев — македонски социјалист и револуционер.
1938	Едмунд Хусерл — германски филозоф.
1983	Димо Тодоровски — македонски вајар.
1983	Кирил Миљовски — македонски револуционер, академик, политичар и прв ректор на Универзитетот во Скопје.
1998	Карлос Кастанеда — американски писател.
2007	Мстислав Ростропович — советски и руски виолончелист.
2014	Вујадин Бошков — српски и југословенски фудбалски тренер.

Што е Википедија?

Википедија е енциклопедија напишана преку соработка на многу од нејзините читатели. Таа е посебен вид на мрежно место, наречено вики, што го прави придонесот кон неа брз и лесен.

Сакате да помогнете?
Започнете со нашиот вовед!

Содржина и помош

почетен курс · помош · кратко упатство · превод на статија · вашата прва статија · селска чешма · викисредби · начела и напатствија · категориски индекс · избрана содржина · добри статии · нови статии · потребни статии

Тематски портали

Природни науки
астрономија · биологија · геологија · екологија · информатика · математика · логика · медицина · физика · хемија

Општествени науки
археологија · економија · историја · митологија · политика · право · психологија · социологија · филозофија

Географија
Азија · Африка · Антарктик · Европа · Јужна Америка · Океанија · Северна Америка

Технологија и применети науки
индустрија · семрежје · инженерство · земјоделство · општење · образование · транспорт

Уметност и култура
архитектура · мода · јазици · кулинарство · ликовна уметност · книжевност · музика · религија · спорт · драмска уметност · телевизија · филмска уметност

Други области

Селска чешма — централниот форум за дискусија на Википедија, место каде што можете да поставувате прашања и да давате коментари.
Портал на заедницата — проекти, ресурси и активности за сите кои сакаат да се вклучат во проектот.
На други јазици — Википедија е повеќејазичен проект. Освен на македонски, Википедија е достапна и на преку 300 други јазици.

Братски проекти

Википедија е проект на Фондацијата Викимедија — непрофитна организација која опфаќа и други проекти:

	Ризница Складиште на слики, снимки и други мултимедијални содржини
	Викивести Вести со права за слободна употреба
	Викиречник Речник и лексикон
	Викицитат Збирка на цитати
	Викикниги Учебници и прирачници со права за слободна употреба
	Викиизвор Библиотека на дела со права за слободна употреба
	Викивидови Именик на видови
	Викиуниверзитет Материјали и активности за учење со права за слободна употреба
	Мета-вики Усогласување на проектот „Викимедија“
	Википодатоци База на слободни знаења
	Википатување Отворен туристички водич

најгоре · превчитај ја страницава · статистики · односи со јавноста · пријавете неправилност · village pump