Шаховски турнир во Вајк ан Зе

Од Википедија — слободната енциклопедија
Шаховскиот турнир во Вајк ан Зе 2017

Шаховскиот турнир во Вајк ан Зе — еден од најсилните шаховски турнири. Се одржува секоја година, најчесто во јануари, од 1937 (со исклучок во 1945, кога не е одржан). До 1967, турнирот се одржувал во градот Бевервијк, Холандија, а од наредната 1968 во Вајк ан Зе.

Од 1946 година, турнирот официјално се именувал како „Турнир Хоговенс“ (холандски: Hoogovenstoernooi) по името на компанијата-спонзор, холандскиот металуршки концерн „Хоговенс“. Во 1999 година, компанијата се обедини со компанијата British Steel, при што се создаде новата компанија Corus Group, па со оглед на тоа што новосоздадената компанија продолжи да го поддржува турнирот, турнирот се нарекуваше „Турнир Корус“ (англиски: Corus Chess). Во 2011 година, турнирот повторно го променил официјалното име во „Турнир Тата стил“ по името на индиската компанија Tata Steel, која во 2007 година ја презела групацијата Корус. Сепак, многумина неофицијално турнирот го нарекуваат според името на градот во кој се одржува.

На турнирот нучествувале многу познати шахисти, а од 1938 како победници се јавиле многу големи имиња во светот на шахот, како: Макс Еве, Бент Ларсен, Тигран Петросјан, Паул Керес, Ефим Гелер, Лајош Портиш, Борис Спаски, Михаил Ботвиник, Михаил Таљ, Виктор Корчној, Јан Тиман, Анатолиј Карпов, Владимикр Крамник, Гари Каспаров, Вишванартан Ананд и Веселин Топалов. Всушност, од светските шампиони по Втората светска војна, на оваа листа ги нема само имињата на Василиј Смислов и Боби Фишер. Во 2001, на турнирот учествуваа 9 од најдобрите 10 шахисти во светот.

Магнус Карлсен е шахистот со рекордни 8 победи на турнирот. Вишванатан Ананд победил 5 пати, а Макс Еве, Лајош Портиш, Виктор Корчној и Левон Аронјан победиле на турнирот по 4 пати.

Историја на турнирот[уреди | уреди извор]

Хоговенс Бевервијк[уреди | уреди извор]

Портал  · Историја
Основи

Фигури  · Табла  · Правила
Стратегија  · Тактика  · Запис

Теорија

Отворање  · Средишница
Завршница  · Мат
Пешачка структура  · Принуден потег
Темпо  · Опозиција

Натпреварувања

Олимпијада
Вајк ан Зее  · Линарес  · М-Тел Мастерс
Дортмунд  · Нанѓинг

Организации

ФИДЕ  · ПША

Списоци

Поими  · Книги  · Партии
Отворања  · Силни турнири

Првите неколку турнири биле мали, со 4 натпреварувачи во 1938, кои биле Холанѓани..

Првите 5 турнири биле исти, а турнирот се одржувал во почетокот на јануари.

Во 1943 и 1944, на турнирот учествувале 8 шахисти. Во 1945, турнирот не се одржал поради Втората светска војна. Првиот меѓународен турнир се одржал во 1946. Бројот на натпреварувачи изнесувал 10. На турнирот биле поканети Алберик ОќКели де Галвај (Белгија) и Госта Столц (Шведска), кои им се пруидружиле на осуммината холандски шахисти. На турнирот настапувале 10 шахисти, сѐ до 1953, кога бројот пораснал на 12, а исто така бил одржан и турнир во женска конкуренција. Во 1954, бројот на натпреварувачи се вратил на 10, но моќта на шахистите буила неспорно поголема. Во 1963, учествувале 18 шахисти, а во 1964 16. Турнирот станал најсилниот шаховски турнир во светот.

Турнирот во 1946 бил еден од првите европски шаховски турнири по Втората светска војна. Храната претставувала проблем во Европа, па на турнирот се организирала причест на која се служела чорба од грашок. Ваквата причест продолжила и во наредните години, а останала традиција и по преместувањето на местото на настанот од Бевервијк во Вајк ан Зе.

Победници на турнирот[уреди | уреди извор]

„Турнир Хоговенс“ Бевервијк[уреди | уреди извор]

Година Победник Земја
1938 Фиип Бакер  Холандија
1939 Николас Кортлевер  Холандија
1940 Макс Еве  Холандија
1941 Артур Вејнанс  Холандија
1942 Макс Еве  Холандија
1943 Арнолд ван ден Хук  Холандија
1944 Тео ван Схелтига  Холандија
1946 Алберик О'Кели де Голвеј  Белгија
1947 Тео ван Схелтига  Холандија
1948 Лудевијк Принс  Холандија
1949 Савели Тартаковер  Франција
1950 Јан Хејн Донер  Данска
1951 Херман Пилник  Аргентина
1952 Макс Еве  Холандија
1953 Николас Росолимо  Франција
1954 Ханс Боувмеестер
Васја Пирц
 Холандија
СФРЈ СФР Југославија
1955 Борислав Милиќ СФРЈ СФР Југославија
1956 Гидеон Шталберг  Шведска
1957 Александар Матановиќ СФРЈ СФР Југославија
1958 Макс Еве
Јан Хејн Донер
 Холандија
 Холандија
1959 Фридрик Олафсон  Исланд
1960 Бент Ларсен
Тигран Петросјан
 Данска
СССР СССР
1961 Бент Ларсен
Борислав Ивков
 Данска
СФРЈ СФР Југославија
1962 Петар Трифуновиќ СФРЈ СФР Југославија
1963 Јан Хејн Донер  Холандија
1964 Паул керес
Иво Неѕ
СССР СССР
СССР СССР
1965 Ефим Гелер
Лајош Портиш
СССР СССР
 Унгарија
1966 Лав Полугаевски СССР СССР
1967 Борис Спаски СССР СССР

„Турнир Хоговенс“ Вајк ан Зе[уреди | уреди извор]

Година Победник Земја
1968 Виктор Корчној СССР СССР
1969 Михаил Ботвиник
Ефим Гелер
СССР СССР
СССР СССР
1970 Марк Таиманов СССР СССР
1971 Виктор Корчној СССР СССР
1972 Лајош портиш  Унгарија
1973 Михаи Таљ СССР СССР
1974 Волтер Браун  САД
1975 Лајош Портиш  Унгарија
1976 Љубомир Љубоевиќ
Фридрик Олафсон
СФРЈ СФР Југославија
 Исланд
1977 Ефим Гелер
Генадиј Сосонко
СССР СССР
 Холандија
1978 Лајош Портиш  Унгарија
1979 Лав Полугаевски СССР СССР
1980 Волтер Браун
Јасер Сеираван
 САД
 САД
1981 Генадиј Сосонко
Јан Тиман
 Холандија
 Холандија
1982 Џон Нан
Јури Балашов
Обединето Кралство Обединето Кралство
СССР СССР
1983 Улф Андерсон  Шведска
1984 Александар Бељавски
Виктор Корчној
СССР СССР
 Швајцарија
1985 Јан Тиман  Холандија
1986 Најџел Шорт Обединето Кралство Обединето Кралство
1987 Најџел Шорт
Виктор Корчној
Обединето Кралство Обединето Кралство
 Швајцарија
1988 Анатолиј Карпов СССР СССР
1989 Вишванатан Ананд
Предраг Николиќ
Золтан Рибли
Ѓула Сакс
Индија Индија
СФРЈ СФР Југославија
 Унгарија
 Унгарија
1990 Џон Нан Обединето Кралство Обединето Кралство
1991 Џон Нан Обединето Кралство Обединето Кралство
1992 Валериј Салов
Борис Гелфанд
 Русија
 Белорусија
1993 Анатолиј Карпов  Русија
1994 Предраг Николиќ  Босна и Херцеговина
1995 Алексеј Дреев  Русија
1996 Василиј Иванчук  Украина
1997 Валериј Салов  Русија
1998 Владимир Крамник
Вишванартан Ананд
 Русија
Индија Индија
1999 Гари Каспаров  Русија

„Турнир Корус“ Вајк ан Зе[уреди | уреди извор]

Година Победник Земја
2000 Гари Каспаров  Русија
2001 Гари Каспаров  Русија
2002 Евгени Бареев  Русија
2003 Вишванатан Ананд Индија Индија
2004 Вишванатан Ананд Индија Индија
2005 Петар Леко  Унгарија
2006 Веселин Топалов
Вишванатан Ананд
 Бугарија
Индија Индија
2007 Веселин Топалов
Левон Аронјан
Тејмур Раџабов
 Бугарија
 Ерменија
 Азербејџан
2008 Магнус Карлсен
Левон Аронјан
 Норвешка
 Ерменија
2009 Сергеј Карјакин  Украина
2010 Магнус Карлсен  Норвешка

„Турнир Тата стил“ Вајк ан Зе[уреди | уреди извор]

Весли Со (2017)
Година Победник Земја
2011 Хикару Накамура  САД
2012 Левон Аронјан  Ерменија
2013 Магнус Карлсен  Норвешка
2014 Левон Аронјан  Ерменија
2015 Магнус Карлсен  Норвешка
2016 Магнус Карлсен  Норвешка
2017 Весли Со  САД
2018 Магнус Карлсен  Норвешка
2019 Магнус Карлсен  Норвешка
2020 Фабијано Каруана  САД
2021 Јорден ван Форест  Холандија
2022 Магнус Карлсен  Норвешка
2023 Аниш Гири  Холандија
2024 Веј И Народна Република Кина НР Кина

Надворешни врски[уреди | уреди извор]