Ладино

Од Википедија — слободната енциклопедија
Јудејско-шпански јазик
Ладино
איספאנייול Espanyol
גֿודיאו-איספאנייול Djudeo-espanyol
לאדינו Ladino
Изговор[dʒuˈðeo espaˈɲol]
Застапен воИзраел, Турција, САД, Франција, Грција, Бразил, Обединето Кралство, Мароко, Бугарија, Италија, Канада, Мексико, Аргентина, Уругвај, Србија, Босна и Херцеговина, Македонија, Белгија, Ел Салвадор, Холандија, Венецуела, Египет, Алжир, Гватемала, Шпанија, Куба, Чиле, Романија, Суринам, Јамајка и Колумбија
Говорницимеѓу 100,000 и 200,000. Скорешните проценки ја даваат бројката од 96,000.  (2010)
72,000 во Израел, 8,000 во Турција, 3,500 во САД, 2,500 во Франција, 1,300 во Грција, по околу 1,000 во Бразил, Обединетото Кралстви и Мароко, меѓу 500 и 1,000 во Бугарија, Италија, Канада и Мексико, и под 500 во останатите држави.
Јазично семејство
Дијалекти
источен
Статус
Регулативен органAutoridad Nasionala del Ladino во Израел
Јазични кодови
ISO 639-2lad
ISO 639-3lad
Linguasphere51-AAB-ba ... 51-AAB-bd
{{{mapalt}}}

Јудеошпанскиот (גֿודיאו-איספאנייול dʒuˈðeo espaˈɲol; шпански: judeoespañol xuˈðeo.espaˈɲol), познат како ладино,[1] а често именуван како јудезмо и слично, е романски јазик кој се развил од старошпанскиот јазик. Јазикот, како дел и од еврејските јазици, е под силно влијание на хебрејскиот и арамејскиот, но и од арапскиот. Јазикот денес се смета за загрозен. Повеќето од говорниците се постари лица, и најголем дел емигрирале во Израел, каде децата учат на хебрејски.

Ова е матичниот јазик на македонските Евреи, но денес во Македонија јазикот го зборуваат помалку од 200 лица (погл. Историја на Евреите во Македонија).

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Alfassa, Shelomo (December 1999). „Ladinokomunita“. Foundation for the Advancement of Sephardic Studies and Culture. Посетено на 4 February 2010.

Литература[уреди | уреди извор]

  • Barton, Thomas Immanuel (Toivi Cook) (2010) Judezmo Expressions. USA ISBN 978-89-00-35754-7
  • Barton, Thomas Immanuel (Toivi Cook) (2008) Judezmo (Judeo-Castilian) Dictionary. USA ISBN 978-1-890035-73-0
  • Bunis, David M. (1999) Judezmo: an introduction to the language of the Sephardic Jews of the Ottoman Empire. Jerusalem ISBN 965-493-024-4
  • Габинский, Марк А. (1992) Сефардский (еврейской-испанский) язык (M. A. Gabinsky. Sephardic (Judeo-Spanish) language, in Russian). Chişinău: Ştiinţa
  • Hemsi, Alberto (1995) Cancionero Sefardí; edited and with an introduction by Edwin Seroussi (Yuval Music Series; 4.) Jerusaelem: The Jewish Music Research Centre, the Hebrew University of Jerusalem
  • Kohen, Elli; Kohen-Gordon, Dahlia (2000) Ladino-English, English-Ladino: concise encyclopedic dictionary. New York: Hippocrene Books
  • Markova, Alla (2008) Beginner's Ladino with 2 Audio CDs. New York: Hippocrene Books ISBN 0-7818-1225-9
  • Markus, Shimon (1965) Ha-safa ha-sefaradit-yehudit (The Judeo-Spanish language, in Hebrew). Jerusalem
  • Molho, Michael (1950) Usos y costumbres de los judíos de Salónica
  • Varol, Marie-Christine (2004) Manuel de Judéo-Espagnol, langue et culture (book & CD, in French), Paris: L'Asiathèque ISBN 2-911053-86-9

Поврзано[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]