Прејди на содржината

Селевкидски календар

Проверена
Од Википедија — слободната енциклопедија
Пример од Кина: сирискиот текст на дното на Стелата Ксијан споменува дека стелата била подигната во „Годината на Грците 1092“ (781 н.е.), во империјалниот главен град Чанган (денешен Сиан).

Селевкидски календар — систем за броење на годините кој се користел во Селевкидското Царство и други земји меѓу старите македонски цивилизации. Понекогаш се нарекува „владеењето на Селевкидите,“ или пак годината на Александар. Оваа ера започнува со повторното освојување на Вавилон од Селевк I Победникот во 312/11 година п.н.е по неговото протерување во птоломејскиот Египет,[1] ден кој се сметал од страна на Селевк и неговиот двор за почеток на Селевкидското Царство. Според еврејската традиција, ова сметеање на времето започнало од шестата година од владеењето на Александар III Македонски.[2] Воведувањето на новата ера е споменато во еден од Вавилонските летописи, летописот за дијадосите.[3]

Селевкидските години се користеле на два различни начини:

  1. Домородното население го користело вавилонскиот календар, во кој новата година е на 1 Нисану (3 април 311 година п.н.е), па така во овој ситем првата година од селевкидката ера се совпаѓа со април 311 година п.н.е и март 310 година п.н.е. овде можат да се споменат и Евреите, кој го нарекувале Ера на договори. Се користел во историската книга на Евреите, сега девтероканонската 1 Макавејци, во 6:20, 7:1, 9:3, 10:1, итн.[4]
  1. Македонскиот двор го прифатил вавилонскиот календар (именувајќи ги со македонски имиња месеците) но новата година биле преместена во есен. Во овој систем 1 година е периодот од есента 312 година п.н.е до крајот на летото 311 година п.н.е. До седмиот век од новата ера/ со век по слевкидскиот календар, западните сириски христијани годината ја сметале од 1 октомври до 30 септември.[5] Евреите пак, секој почеток на селевкидската година го поврзувале си месечевиот месец Тишари.

Овие разлики на почетоците на годините заначело дека истите се разликувале. Според примерот на Бикерман:

На пример, обновувањето на храмот во Ерусалим од страна на Јуда Макавејски, било околу 15 декември 164 година п.н.е, настанот пак бил во 148 година според еврејските и вавилонските пресметки, но за македонскиот двор настанот бил во 149 година.[6]

Селевкидската ера се користела до крајот на 6 век од новата ера, како на пример во записите на Зебедите во Сирија, од 24 Горпиај 823 гоодина (24 септември, 512 година),[7] а и во записите на Јован Ефески.[8] Сириските летописци продолжиле да го користат сè до Михаил Сириецот во 1100 година/ 1400 година според селевкидскиот календар.[5] Најден е на написите на надгробните спменици на Источната црква во Средна Азија кои се од 14 век од новата ера.[9]

Еврејско-вавилонскиот календар кој се користел од јеменските Евреи до современиот период, продолжил да се користи и при определени ритуали до ден денешен.[10]

  1. Denis C. Feeney, Caesar's Calendar, University of California Press, Berkeley 2007, p. 139.
  2. Babylonian Talmud (Avodah Zarah 10a), Rabbeinu Hananel's Commentary; RASHI's commentary on Babylonian Talmud (Avodah Zarah 9a); Sefer Hakabbalah of Rabbi Avraham ben David (Ravad); Midrash David on Mishnah Tractate Avot (Ethics of the Fathers, 1:6)
  3. Babylonian Diadochi Chronicle (BCHP) 3 Архивирано на 24 март 2012 г.; obverse, line 4.
  4. Emil Schürer (1890). A History of the Jewish People in the Time of Jesus Christ. T&T Clark. стр. 36–44.
  5. 5,0 5,1 Andrew Palmer (1993). The Seventh Century. Liverpool University Press. стр. xxxiv, xxxvii, lii–lviii.
  6. Elias J. Bickerman (1943). „Notes on Seleucid and Parthian Chronology“. Berytus. 8: 73–84.
  7. M. A. Kugener, "Nouvelle Note Sur L'Inscription Trilingue De Zébed", Rivista degli Studi Orientali (1907), pp. 577-586.
  8. Peter Charanis, "On the Question of the Hellenization of Sicily and Southern Italy During the Middle Ages", American Historical Review, 52:1 (1946), p. 82.
  9. „Syriac Gravestones from Central Asia“. Архивирано од изворникот на 2001-04-08. Посетено на 2014-09-28.
  10. Jewish Encyclopedia

Библиографија

[уреди | уреди извор]