Николај Руденко

Од Википедија — слободната енциклопедија

Николај Данилович Руденко (19 декември 1920 - 1 април 2004 година ) - украински писател, поет и уредник, активист за човекови права, водач и еден од основачите на украинската Хелсиншка група.

Биографија[уреди | уреди извор]

Роден е на 19 декември 1920 година во селото Јуриевка (сега село, област Лутугински, Луганска област, Украина ) во семејство на рудар. Член на КПСС ( 1938 - 1974 ).

Се здобил со средно образование. Во 1939 година студирал на Филолошкиот факултет на Киевскиот универзитет, во 1937 година бил повикан во војска. Служел во коњаничкиот полк на дивизијата НКВД именувана по Ф.Џержински.

Во 1941 - 1945 година - учесник во Големата патриотска војна, политички инструктор на компанија, учесник во одбраната на Ленинград, бил тешко ранет, инвалид од II група, бил лекуван во болница една година. Ја завршил војната во Прусија со чин капетан, демобилизиран во 1946 година.

  • Од 1947 година - член на СПУ, уредник на поезија во издавачката куќа „Советски писател“.
  • Во 1948 - 1950 година - главен уредник на списанието „Днипро“ ; секретар на партиската организација на Сојузот на писателите на Украина, член на Градскиот комитет на Киев на Комунистичката партија на Украина.
  • Во 1950 - 1975 година - на креативна работа.
  • Во 1963 година, тој напишал писмо до Политбирото на Централниот комитет на Комунистичката партија на Украина во кое ја критикувал марксистичката теорија.
  • Во 1974 година бил исклучен од КПСС поради антимарксистички активности.
  • Во 1975 година бил член на Одборот на групата Амнести Интернешнл . Истата година, тој бил исклучен од Сојузот на писателите и приведен од обвинителството во Киев за учество во Амнести Интернешнл.
  • На 5 февруари 1977 година, тој бил уапсен за создавање и активности на украинската Хелсиншка група; во јули 1977 година, тој бил осуден според Дел 1 од чл. 62 од Кривичниот законик на Украинската ССР („антисоветска агитација и пропаганда“) 7 години во строги режимски логори и 3 години егзил.
  • Во декември 1987 година тој бил ослободен и бил во политички егзил во Германија ( Минхен ), од јануари 1988 година - во САД ( Њујорк ).
  • Во 1988 година тој бил лишен од советско државјанство. Во 1988 - 1990 година работел за Радио Слобода и Глас на Америка, соработувал во весникот „Слобода“ (САД), претседател на странското претставништво на УГС.
  • Во септември 1990 година се вратил во Украина во Киев. Во истата година него му било вратено советското државјанство.
  • Во април 1991 година бил рехабилитиран.

Починал на 1 април 2004 година. Погребан е во Киев на гробиштата Бајкове[1] .

Семејство[уреди | уреди извор]

  • татко - Данила Захарович (р. 1927 г.).
  • мајка - Докија Јаковлевна (д. 1953 година ).
  • деца - син Јуриј (р. 1945 г.), ќерка Алена (р. 1968 г.).
  • сопруга - Евгенија Василиевна Шаповалова (родена 1921 година ).
  • деца - син Олег (роден 1950 г.), син Валери (роден 1957 г.).
  • сопруга - Раиса Афанасиевна (родена 1939 година ).

Награди и одликувања[уреди | уреди извор]

  • Орден на Црвена ѕвезда (9 октомври 1944 година; бил доделен на Орденот на патриотската војна, I степен)
  • Орден за патриотска војна, 1 класа (23.12.1985)
  • шест медали
  • Херој на Украина (со доделување на Државниот орден, 19 декември 2000 година - за активно и доследно застапување на идејата за изградба на независна украинска држава, многу години плодна човекови права и литературна дејност).
  • Орден за заслуги, III степен (29 ноември 1996 година ) [2] .
  • Државна награда на Украина именувана по Тарас Шевченко (1993) - за романот „Орлова Балка“, збирка „Песни“
  • награда именувана по В. Виниченко.

Меморијали[уреди | уреди извор]

Поштенски плик за 90-годишнината од раѓањето на Руденко.



Пошта на Украина, 2010 година
  • Во неговото родно училиште во Јуриевка (сега Белјанск училиште-гимназија) во 2011 година, Книжевниот музеј на локалната култура именуван по А. Руденко.
  • По повод 90-годишнината од раѓањето на Николај Руденко, во 2010 година Украинската пошта издала поштенски плико.[3]

Наводи[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]