Прејди на содржината

Гудели

Координати: 40°59.43′N 23°29.17′E / 40.99050° СГШ; 23.48617° ИГД / 40.99050; 23.48617
Од Википедија — слободната енциклопедија
Гудели
Βαμβακούσσα
Гудели is located in Грција
Гудели
Гудели
Местоположба во областа
Гудели во рамките на Сер (општина)
Гудели
Местоположба на Гудели во Серскиот округ и областа Централна Македонија
Координати: 40°59.43′N 23°29.17′E / 40.99050° СГШ; 23.48617° ИГД / 40.99050; 23.48617
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругСерски
ОпштинаСер
Општ. единицаКиспикеси
Надм. вис.&1000000000000001500000015 м
Население (2021)[1]
 • Вкупно189
Час. појасEET (UTC+2)
 • Лето (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Гудели (грчки: Βαμβακούσσα, Вамвакуса; до 1926 г. Γκούντελη, Гудели[2]) — село во Серско, Егејска Македонија, денес во општината Сер на Серскиот округ, Грција. Сè до 1920-тите било населено исклучиво со Македонци, кои денес се половина од населението.[3]

Географија

[уреди | уреди извор]

Селото се наоѓа во Серското Поле, јужно од градот Сер и близу левиот брег на Струма.

Историја

[уреди | уреди извор]

Месното предание вели дека селото е основано од извесен Гудо, кој прв дошол тука да го чисти теренот од шума, а потоа привлекол и други работници од соседните села.[4]

Во Отоманското Царство

[уреди | уреди извор]

През XIX век и началото на XX век Гудели е чисто българско селище, числящо се към Серската каза.

Во 1889 г. Стефан Верковиќ напишал:

Гуде Махалеси или Гудили: чифлик, 1 црква, жителите се Македонци; оддалечено на 2 часа од Нигрита.[5][6]

Во 1891 г. Георги Стрезов напишал за селото:

Гудели, село до Струма, на СЗ от Суха Бања. Од Сер до Гудели 312 часа. Зиме го залева реката, та патот станува многу мачен. 50 куќи само Македонци.[7][8]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г. селото броело 360 жители, сите Македонци-христијани.[5][9]

Во Грција

[уреди | уреди извор]

За време на Првата балканска војна селото е окупирано од бугарска војска, а по Втората балканска војна во 1913 г. е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Истата година е попишано со 189 жители, а во 1920 г. имало 168 лица што начи дека настрадало во Балканските и Првата светска војна.[3] Во 1920-тите 25 жители се иселиле во Бугарија под притисок на власта. Во селото се доведени грчки колонисти од Турција. На пописот од 1928 г. во селото имало 368 жители,[3] од кои 185 дојденци (45 семејства), а остатокот македонски мештани.[10]

Околу 1930 г. на местото на постар храм е изградена црквата „Живоносен Извор“.[11]

Населението доживеало голем пад во 1970-тите, кога половината од жителите се иселиле во градовите.

Месности во Гудели преименувани со службен указ на 6 јули 1968 г.
Име Грчки Ново име Грчки Опис
Харманка[12] Χαρμάγκα Алонотопос Άλωνότοπος[13] месност на Ј од Гудели[12]

Население

[уреди | уреди извор]

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 547 461 560 893 416 409 368 243
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија
  1. „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 12 април 2021.
  3. 3,0 3,1 3,2 Симовски, Тодор Христов (1998). Населените места во Егеjска Македониjа (PDF). II дел. Скопjе: Здружение на децата-бегалци од Егејскиот дел на Македонија, Печатница „Гоце Делчев“. стр. 250. ISBN 9989-9819-6-5.
  4. Иванов, Йордан Н (1982). Местните имена между долна Струма и долна Места : принос към проучването на българската топонимия в Беломорието. София: Издателство на Българската академия на науките. стр. 106.
  5. 5,0 5,1 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  6. Верковичъ, Стефанъ (1889). Топографическо-этнографическій очеркъ Македоніи (PDF). С. Петербургъ: Военная Типографія (въ зданіи Главнаго Штаба). стр. 59.
  7. Нарекувајќи ги „Бугари“ под влијание на бугарската пропаганда.
  8. Стрезов, Георги (1891). „Два санджака отъ Источна Македония“ (PDF). Периодическо списание на Българското книжовно дружество въ Средѣцъ. Средѣцъ: Държавна печатница. Година Седма (XXXVI): 844.
  9. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 180. ISBN 954430424X.
  10. Κατάλογος των προσφυγικών συνοικισμών της Μακεδονίας σύμφωνα με τα στοιχεία της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων (ΕΑΠ) έτος 1928, Архивирано од изворникот на 30 јуни 2012, Посетено на 30 јуни 2012
  11. „Ιερός Ναός Ζωοδόχου Πηγής“. Ιερά Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης. Посетено на 19 декември 2017.
  12. 12,0 12,1 По топографска карта М1:50 000, издание 1980-1985 „Генеральный штаб“
  13. „Β. Διάταγμα ΥΠ' Αριθ. 427. Περὶ μετονομασίας συνοικισμὤν, κοινοτήτων καὶ θέσεων“ (PDF). Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος. Εν Αθήναις: Ἐκ τοῦ Εθνικού Τυπογραφείου. Τεύχος Πρώτον (Αριθμός Φύλλου 146): 1042. 1968. Занемарен непознатиот параметар |month= (help)