Религија во Војводина

Од Википедија — слободната енциклопедија
Верска карта на Војводина

Доминантна религија во Војводина е православното христијанство, главно претставено од Српската православна црква, додека други важни религии во регионот се католичкото христијанство, протестантското христијанство, исламот и јудаизмот.

Демографски податоци[уреди | уреди извор]

Религија попис 1953 година попис 1991 година попис 2002 година попис 2011 година
Број % Број % Број % Број %
православни христијани 775.722 45.3 1.170.694 58.1 1.401.475 69,0 1.491.004 77.2
католички христијани 561.617 32.8 458.683 22.8 388.313 19.1 336.691 17.4
протестантски христијани 105.173 6.2 78.925 3.9 72.159 3.6 64.029 3.3
муслиманите 3.254 0.2 9.775 0,5 8.073 0.4 14.026 0,7%
Евреите 651 / 284 / 329 0,01% 254 0,01%
Вкупно 1.712.619 2.013.889 2.031.992 1.916.889

Христијанството[уреди | уреди извор]

Православно христијанство[уреди | уреди извор]

Православната катедрала во Нови Сад

Апсолутно мнозинство од населението на Војводина (77,2%) се приврзаници на Православното христијанство. Најголем дел од приврзаниците припаѓаат на Српската православна црква, а помал број на Романската православна црква. Етничките групи чии членови се претежно приврзаници на православното христијанство се: Срби, Црногорци, Романци, Југословени, Роми, Македонци, Украинци, Руси, Грци, Власи и др.

Фрушка Гора, планина во Војводина, некои ја сметаат за една од трите Свети планини на Православното Христијанство (другите две се Атос и Синај). На Фрушка Гора има дури шеснаесет православни манастири. За време на османлиското владеење во 16 и 17 век, бројот на православните манастири на Фрушка Гора изнесувал дури 35. Во делот на Сирмија има и два православни манастири кои припаѓаат на Белград (но кои историски и припаѓале на Војводина), три православни манастири во Бачка и седум во Банат.

Корените на Христијанството во овој регион датираат од 3 век кога е основана Епископијата Сирмија. Оваа епископија постоела до 1183 година, кога регионот Сирмија бил вклучен во Католичкото Кралство Унгарија . Бугарско-Словенските владетели од 11 век на територијата на денешниот регион Војводина, Ахтум и Беседа, биле православни христијани.

Православното население кое живеело во регионот било пречка за формирање на Католичка црковна организација во средновековното кралство Унгарија. Католичкиот инквизитор, Јаков де Марки, се обидел во 1483 година насилно да ги преобрати православните христијани во регионот во католицизам.

Со османлиското освојување на регионот во 16 век, католичкото население претежно побегнало, а за време на османлиското владеење, населението во регионот било претежно составено од православни христијани, а некои Муслимани живееле во градовите.

На крајот на 17 век, Муслиманската Отоманска Империја била заменета со Католичката Хабсбуршка Монархија, а за време на Хабсбуршкото владеење многу католички доселеници дошле во регионот. Католиците потоа станаа мнозинство во северните делови на регионот, додека православните христијани останаа мнозинство во јужните делови.

Католицизмот[уреди | уреди извор]

  Католичките христијани сочинуваат 17,4% од населението на Војводина. Етничките групи чии членови се претежно приврзаници на Католичката црква се: Унгарци, Хрвати, Буњевци, Германци, Словенци, Чеси, Шокци, Полјаци, Банатски Бугари итн. Помал процент од Ромите, Југословените и Словаците се исто така приврзаници на католицизмот. Етничките Русини и помал дел од етничките Украинци се приврзаници на Источната католичка (унијатска) гркокатоличка црква на Хрватска и Србија, од кои Грчката католичка епархија Руски Крстур е со седиште во Руски Крстур во Војводина.

Католичките христијани се претежно концентрирани во северниот дел на регионот, особено во општините со унгарско етничко мнозинство и во мултиетничкиот град Суботица и мултиетничката општина Бечеј . Населението на Суботица, вториот по големина град во Војводина, е 63,02% католици.

Католичкото население кое живеело во регионот за време на средновековното кралство Унгарија главно побегнало од регионот по османлиското освојување во 16 век, и било заменето со православни и муслимански жители. Ново католичко население почнало да се населува во регионот со воспоставувањето на хабсбуршката власт на крајот на 17 век. Колонизациите од 18 век беа основа за сегашниот религиозен состав на Војводина, каде што има католичко мнозинство во неколку од северните општини.

Протестантско христијанство[уреди | уреди извор]

  Протестантските христијани сочинуваат 3,3% од населението на Војводина. Повеќето од етничките Словаци се приврзаници на протестантското христијанство. Некои припадници на други етнички групи (особено Србите во апсолутна смисла и Унгарците и Германците во пропорционална смисла) се исто така приврзаници на различни форми на протестантско христијанство.

Најголем процент од протестантските христијани во Војводина на општинско ниво има во општините Бачки Петровац и Ковачица, каде апсолутно или релативно мнозинство од населението се етнички Словаци .

Според пописот од 2011 година, најголемите протестантски заедници се забележани во општините Ковачица (11.349) и Бачки Петровац (8.516), како и во Стара Пазова (4.940) и главниот град на Војводинија Нови Сад (8.499), кои се претежно ортодоксни. .[1] Додека протестантите од Ковачица, Бачки Петровац и Стара Пазова се претежно Словаци, членови на словачката евангелистичка црква на Аугсбуршката исповед во Србија, богослужбите во повеќето протестантски цркви во Нови Сад се вршат на српски јазик .[2]

Протестантизмот (најзаречки) почнал да се шири меѓу Србите во Војводина во последните децении на 19 век. Иако процентот на протестанти кај Србите не е голем, тоа е единствената религиозна форма покрај православието, која денес е широко распространета меѓу Србите.

Исламот[уреди | уреди извор]

Муслиманите во Војводина за време на Отоманската управа (16-17 век)

Етничките групи чии членови се претежно приврзаници на исламот се: етнички муслимани, Албанци, Горани, Бошњаци, Ашкали и Египќани . Помал број етнички Роми се исто така приврзаници на исламот.

За време на Отоманското владеење (16-18 век), муслиманското население во регионот било доста големо и претежно било концентрирано во градовите. Така, многу градови од регионот имале мнозинско муслиманско население, како што е Сремска Митровица, која според податоците од 1566/69 година имала население составено од 592 муслимански и 30 христијански куќи. Според податоците од 1573 година, овој град имал 17 џамии и ниту една христијанска црква. По воспоставувањето на хабсбуршкото владеење на крајот на 17 и почетокот на 18 век, муслиманското население побегнало од регионот. Сегашните муслимански жители во регионот се претежно доселеници од 20 век од муслиманските области на поранешна Југославија.

Јудаизмот[уреди | уреди извор]

Како и насекаде во светот, јудаизмот е првенствено поврзан со етничките Евреи . Во селото Челарево археолозите пронашле и траги од луѓе кои практикувале религија Тора. Бунарџиќ ги датира аварско-бугарските гробови ископани во Челарево, со черепи со монголски одлики и јудејски симболи, до крајот на 8-ми и 9-ти век. Ердели и Вилхнович сметаат дека гробовите им припаѓаат на Кабарите кои на крајот ги прекинале врските со Хазарската империја помеѓу 830-тите и 862 година.

Денес, броејќи само 329 луѓе во Војводина, еврејското население во регионот броеше околу 19.000 пред Втората светска војна. Како и на друго место во Европа окупирана од Оската, оние Евреи кои не побегнале главно биле убиени или депортирани во војната.

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. http://pod2.stat.gov.rs/ObjavljenePublikacije/Popis2011/Knjiga4_Veroispovest.pdf
  2. „архивски примерок“ (PDF). Архивирано од изворникот (PDF) на 2011-08-15. Посетено на 2022-01-28.

Галерија[уреди | уреди извор]