Иван Селимински

Од Википедија — слободната енциклопедија
Иван Селимински
Роден 24 декември, 1799
Сливен, Отоманско царство
Починал 21 август, 1867
Измаил, Руско царство
Народност Грк, Русин[1]

Иван Георгиев Селимински роден како Јордан Георгиев Христов (24 декември 1799, Сливен ― Измаил, 21 август 1867) ― еден од најистакните русофилски лекари, автори и филозофи од Бугарија,[2] еден од постарите дејци во време на преродбата во Бугарија.[3]

Животопис[уреди | уреди извор]

Иван Селимински бил роден во градот Сливен, во богата трговска фамилија, неговиот татко беше Георги Христов, трговец со помачко потекло. Во рани години Селимински бил без родители, неговиот татко бил убиен од страна на турски војници кога бил 2-3 години[4] и неговата мајка со остатокот на фамилијата починале од чума пристуна во тогашна Бугарија во 1812 година. Заради големиот капитал на неговата фамилија тој имал основношколско образование во еден од по-богатите грчките школа низ Бугарија, со влијание на грчкиот професор Теофилос Каирис тој, како голем дел од преродбениците во Бугарија почнал да формира гркомански идентитет и бугарски регионален идентитет. Тој почнувал да идентификува како грк и активно учествувал во војната на ослободувањето на Грција.[5] Тој бил во блиска соработка со грчкиот револуционер Петар Моралијата при војната за независност во Грција. Кога Селимински завршил основно школско образование тој патувал кај Ајвал, град во денешна Турција за средношколско образование.

Спомен плоча на местото коешто се наоѓалo домот на Иван Селимински во Сливен

Кога завршил со неговото образование тој почнувал да патува во странство како печалбар, тој исто така почна да учествува во грчки револуционерни организации, како што беше Филики Етерија којашто се наоѓала во тоа време во Одеса. Селимински почнувал да патува низ Западна Европа, Јужна Европа, каде што минувал низ Италија, Австрија и Франција, неговата главна задача беше ширејќи го грчкиот јазик на печалбарите од Бугарија во Европа. Во Брашов се обидуваше да формира организација за народот во Бугарија но не беше успешна. Во 1825 како обид на ширејќи го грчкиот јазик во Бугарија, отворил грчко школо во неговиот роден град, Сливен.[6] Неговото школа стана познато. Тој формирал тајно братсво во 1826 во Сливен којашто се грижеше за сиромашниот народ на градот, беше составено од 11 души и биле истакнати преродбеници од Сливен,[7] тој формирал уште едно тајно братство во Шумен во 1827 година. Во 1828-1829 година бил директор на грчко школо во Пловдив.

Во 1828 година, со почеток на Руско-Турската војна почнал повеќе да се ориентира како русофил, со помош на други преродбеници тој се врати во неговиот роден град Сливен и почнал да организира масовно преселување на населението во Сливен кон Бесарабија, Русија и Романија, според самиот Селимински тој успеал да пресели над 4000 фамилии во овие територии.[8] Тој самиот исто така се пресели кон Одеса, којшто беше дел од Русија во тоа време. После тоа Селимински почнал да работи како професор за грчки јазик во различни школа како Галац и Букурешт. Но бил понуден да работи во Рошиори де Веде, Романија, заради големиот број на емигранти од Бугарија во градот. Околу овој период Селимински почнал за прв пат да комуницира со истакниот грчки поет Васил Априлов.[9] Помеѓу 1835-1837 бил професор во Берјазка, село блиску до градот Плоешт. Редовно менуваше во кое школо беше професор за грчки и француски јазик но во 1840 одлучил да се дипломира за медицина во грчки факултет во Атина. Работил во болници кај Фиренца, Париз, Сиена и во Австрија.

Во 1853 со почетокот на Кримската војна во Русија, Селимински, како русофил почнал да учествува како медицински брат за повредените руски војници при борбата, тој исто така учествувал во русофилски комитет на емигранти од Бугарија каде што се обидувале да соберат емигранти од Бугарија и да ги претворат во војници за руската армија при борбите, заради тоа и неговата храброст добил две руски медаља. После војната тој учествувал во комитет на луѓе од Бугарија којшто посакале своја автокефална црква во Отоманското царство и учествувал како делегат од Букурешт во средбата што се задржи во Истанбул. Но средбата не беше успешна. Во 1863 водел прослава во Прага за 1000 години прослава за прифаќањето на христијанство во Прага во средниот век.[10] Во 1867 година починува во Измаил.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ Селимински, со разлика на други преродбеници во Бугарија, никогаш не формирал конкретен идентитет, низ неговиот живот се декларирал како различни етнички групи, понекогаш бил Гркоман или Русофил и за кратен период бил член на српска организација како Србофил. Проблемот за неговиот идентитет станува повеќе комплициран заради тоа што понекогаш ќе ги критикуваше во неговите дела народите кој што тој се декларирал како нив. (За повеќе информации видете Becoming Bulgarian : the articulation of Bulgarian identity in the nineteenth century in its international context: an intellectual history (2008) by J. Sampimon, page 79 (published by The Amsterdam: Uitgeverij Pegasus) ISBN - 978 6143 311 8)
  2. ↑ Бакалов, Георги (2003). История на българите. Izd-vo "Znanie" EOOD. стр. 394.
  3. ↑ Institut za istorii︠a︡ (Bŭlgarska akademii︠a︡ na naukite) (1983). Istoricheski pregled, Том 39, Изданија 1 - 3. Bŭlgarsko istorichesko druzhestvo. стр. 140.
  4. ↑ Атанасов, Жечов (1984). История на българското образование, лекционен курс. СУ "Климент Охридски". стр. 97.
  5. ↑ Роден Иван Селимински (1799-1867) од регионалната библиотека „Љубен Каравелов“ во Русе.
  6. ↑ Sampimon, J. (2006). Becoming Bulgarian : the articulation of Bulgarian identity in the nineteenth century in its international context: an intellectual history (PDF). Amsterdam: Uitgeverij Pegasus. стр. 79. ISBN 978 6143 311 8 Проверете ја вредноста |isbn=: length (help).
  7. ↑ Министерство на народната отбрана, Институт за военна история (1985). Военно-исторически сборник, Том 53, Издание 1. Военно-историческа комисия при Щаба на армията. стр. 85.
  8. ↑ Veselin Nikolov Traĭkov (1980). Българската емиграция във Влахия след руско-турската война, 1828-1829, сборник от документи. Izd-vo na Bŭlgarskata akademii︠a︡ na naukite. стр. 6–8.
  9. ↑ Adrian Jarvis, Robert Lee (2017). Trade, Migration and Urban Networks in Port Cities, C. 1640-1940. Liverpool University Press. стр. 130. ISBN 9781786948977.
  10. ↑ J. Sampimon (2006). Becoming Bulgarian : the articulation of Bulgarian identity in the nineteenth century in its international context: an intellectual history (PDF). Amsterdam: Uitgeverij Pegasus. стр. 81. ISBN 978 6143 311 8 Проверете ја вредноста |isbn=: length (help).
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Иван_Селимински&oldid=5177329“