Европска зелена партија

Европската зелена партија (ЕГП), позната и како Европските Зелени, е европска политичка партија која ги претставува националните партии од цела Европа кои ги споделуваат зелените вредности. Европските Зелени тесно соработуваат со парламентарната група Зелени-Европска слободна алијанса (Зелени/ЕФА) во Европскиот парламент, која е формирана од избрани членови на партијата на Зелените заедно со Европската слободна алијанса, Европската пиратска партија и Volt Europa. Партнерите на Европските Зелени ги вклучуваат нејзиното младинско крило Федерацијата на млади европски зелени (FYEG), Зелената европска фондација (ГЕФ) и семејството на Глобалните зелени.

Историја[уреди | уреди извор]

Зелената политика произлезе од грасрут политички движења, како што се движењата за заштита на животната средина, мирот и правата на жените. Тие ги креираа политичките приоритети на Зелените: климатски промени, мир, животна средина, демократија, социјална правда и здравје. Зелените се појавија како нова политичка сила во 1970-тите во неколку европски земји и беа претставени во Европскиот парламент од 1984 година.^[1]

Европската зелена партија била основана на 4-тиот конгрес на Европската федерација на зелените партии на 20-22 февруари 2004 година во Рим, како еволуција на оваа веќе постоечка федерација. Основањето на новата партија беше финализирано со потпишувањето на договорот за конституирање на партијата. 32 зелени партии од цела Европа се приклучија на оваа нова паневропска партија.^[2] Зелените беа првите кои формираа политичка партија на европско ниво.

Европската политичка партија го засилува политичкото изразување на партиите-членки со тоа што има заеднички политички позиции, меѓусебни изборни манифести и кохезивни европски изборни кампањи. Европските зелени, исто така, имаат мрежи што ги зближуваат зелените политичари, како што е мрежата на локални советници.^[2]^[3]

Сегашното присуство на партиите членки на Европските Зелени во националните влади е највисоко во историјата. Тие сега се дел од владата во 8 земји во Европа: Австрија (Die Grünen), Белгија (Groen and Ecolo), Финска (Vihreät De Gröna), Германија (Bündnis 90/Die Grünen), Република Ирска (Comhaontas Glas), Луксембург (déi gréng), Црна Гора ( Građanski Pokret URA) и Шкотска (Шкотски Зелени).

Организациска структура[уреди | уреди извор]

Европската зелена партија е европска политичка партија, составена од политички партии од европските земји. Партиите можат да станат и придружни членки. Членовите на групата Зелени/ЕФА во Европскиот парламент кои не припаѓаат на партија членка можат да бидат примени како специјален член со право на говор, но без глас.

Органи на управување на ЕГП се Советот и Комитетот.^[4]

Советот се одржува двапати годишно и е главното тело за одлучување на Европските Зелени и се состои од делегати на партиите-членки. За време на Советите, делегатите од партиите на Европските Зелени поставуваат заедничка политичка насока, поврзана со развојот на европскиот проект и неговите вредности. Тие го прават тоа преку дебата и гласање за резолуции за клучните прашања во Европа. Делегатите се доделуваат врз основа на нивните најнови европски или национални изборни резултати. Секоја партија има најмалку двајца делегати.^[5]
Комитетот се состои од девет члена, вклучително и двајца копретседавачи (еден маж и една жена), генерален секретар и благајник. Тие се одговорни за дневно-политичките работи, извршувањето на одлуките на Советот и активностите на канцеларијата и персоналот на ЕГП. Ко-претседавачите Томас Вајц и Мелани Фогел, генералниот секретар Бенедета Де Марте, благајничката Уте Мишел и членовите на Комитетот Вула Цеци, Сибил Стефан, Малгоржата Трач, Расмус Нордквист и Мина Џек Толу беа избрани на 35-тата Европска партија на зелените во Рига. ЕГП има неколку копретседавачи.

Копретседавачи на Европските Зелени[уреди | уреди извор]

Мандат	Копретседавачи	Членска партија	Години	Генерален секретар	Избор на совет
мај 2022 година -	Мелани Фогел	EELV	05/2022 – денес	Бенедета Де Марте	Рига , Латвија, ноември 2022 година
мај 2022 година -	Томас Вејц	Die Grünen	05/2022 – денес	Бенедета Де Марте	Рига , Латвија, ноември 2022 година
ноември 2019 - мај 2022 година	Евелин Хајтеброк	Еколо	11.2019 – 05.2022	Мар Гарсија	Тампере , Финска, ноември 2019 година
ноември 2019 - мај 2022 година	Томас Вејц	Die Grünen	11.2019 – 05.2022	Мар Гарсија	Тампере , Финска, ноември 2019 година
ноември 2015 - ноември 2019 година	Моника Фрасони	Федерација на Верди	11.2015 – 11.2019	Мар Гарсија	Лион , Франција, ноември 2015 година
ноември 2015 - ноември 2019 година	Рајнхард Бутикофер	Bündnis 90 / Die Grünen	11.2015 – 11.2019	Мар Гарсија	Лион , Франција, ноември 2015 година
ноември 2012 - ноември 2015 година	Моника Фрасони	Федерација на Верди	11/2012 – 11/2015	Жаклин Кремерс (до крајот на 2014 година) Мар Гарсија (од јануари 2015 година)	Атина , Грција, ноември 2012 година
ноември 2012 - ноември 2015 година	Рајнхард Бутикофер	Bündnis 90 / Die Grünen	11/2012 – 11/2015		Атина , Грција, ноември 2012 година
Октомври 2009 - ноември 2012 година	Моника Фрасони	Федерација на Верди	10/2009 – 11/2012	Жаклин Кремерс	Малме , Шведска, октомври 2009 година
Октомври 2009 - ноември 2012 година	Филип Ламбертс	Еколо	10/2009 – 11/2012	Жаклин Кремерс	Малме , Шведска, октомври 2009 година
мај 2006 - октомври 2009 година	Улрике Луначек	Die Grünen	05/2006 – 10/2009	Хуан Беренд	Хелсинки , Финска, мај 2006 година
мај 2006 - октомври 2009 година	Филип Ламбертс	Еколо	05/2006 – 10/2009	Хуан Беренд	Хелсинки , Финска, мај 2006 година
Мај 2003 – мај 2006 година	Грација Франческато	Федерација на Верди	05/2003 – 05/2006	Арнолд Касола	Свети Андреј , Малта, мај 2003 година
Мај 2003 – мај 2006 година	Пека Хаависто	Vihreä Liitto	05/2003 – 05/2006	Арнолд Касола	Свети Андреј , Малта, мај 2003 година

Конгресот е проширен состанок на Советот кој го свикува Советот најмалку еднаш на 5 години и има повеќе делегати.

Мрежи[уреди | уреди извор]

ЕГП одржува збирка мрежи кои имаат специфичен фокус на посебен интерес, вклучувајќи ги:

Балканска мрежа
Медитеранска мрежа
Родова мрежа
Европски квир зелени
Мрежи на локални советници
Европска зелена мрежа за луѓе со попреченост
Европската мрежа на зелени пензионери

Насоки[уреди | уреди извор]

Повелба[уреди | уреди извор]

Според повелбата, Европските Зелени работат на праведна и одржлива транзиција кон општества „кои ги почитуваат човековите права и се градат врз вредностите на еколошката одговорност, слободата, правдата, различноста и ненасилството“. Водечките принципи на Повелбата обезбедуваат рамка за политичките активности преземени од партиите-членки.

Приоритетите наведени во повелбата вклучуваат заштита на човековото здравје и благосостојба, одржување на биолошката разновидност, борба против глобалното затоплување, транзиција кон праведна и одржлива економија, зајакнување на инклузивните демократии, заштита на различноста и обезбедување социјална правда.

Статути[уреди | уреди извор]

Статутите на Европската зелена партија ја дефинираат партијата во правна смисла.

Членство[уреди | уреди извор]

Од јули 2022 година, Европските Зелени имаат 36 партии-членки во 32 земји.

Полноправни членови[уреди | уреди извор]

Земја		Име	Европратенци	Национални пратеници	Статус
Албанија		Green Party of Albania	Не е ЕУ членка	0 / 140	Extra-parliamentary
Австрија		The Greens – The Green Alternative	3 / 18	26 / 183	In government
Белгија	Фламанска заедница	Groen	1 / 12 ^{[б 1]}	8 / 102 ^{[б 2]}	In government
Белгија	Француска заедница Германска заедница	Ecolo	2 / 9 ^{[б 3]}	13 / 63 ^{[б 4]}	In government
Бугарија		Green Movement	0 / 17	3 / 240	In government
Кипар		Movement of Ecologists – Citizens' Cooperation	0 / 6	3 / 56	In opposition
Чешка		Green Party	0 / 22	0 / 200	Extra-parliamentary
Данска		Green Left	2 / 13	15 / 179	Confidence and supply
Естонија		Estonian Greens	0 / 7	0 / 101	Extra-parliamentary
Финска		Green League	3 / 14	20 / 200	In government
	Оланд	Sustainable Initiative		2 / 30	In opposition
Франција		Europe Ecology – The Greens	10 / 74	21 / 577	In opposition
Грузија		Greens Party of Georgia	Не е ЕУ членка	0 / 150	Extra-parliamentary
Германија		Alliance 90/The Greens	21 / 96	118 / 735	In government
Грција		Ecologist Greens	0 / 21	0 / 300	Extra-parliamentary
Унгарија		LMP – Hungary's Green Party	0 / 21	8 / 199	In opposition
Ирска		Green Party^{[б 5]}	2 / 13	12 / 160	In government
Италија		Green Europe	0 / 76	7 / 400	In opposition
	Јужен Тирол	Greens	0 / 76	0 / 400	Extra-parliamentary
Латвија		The Progressives	0 / 8	10 / 100	In opposition
Луксембург		The Greens	1 / 6	6 / 60	In government
Малта		AD+PD	0 / 6	0 / 67	Extra-parliamentary
Молдавија		Ecologist Green Party	Не е ЕУ членка	0 / 101	Extra-parliamentary
Холандија		GroenLinks	3 / 26	8 / 150	In opposition
Македонија		Democratic Renewal of Macedonia	Не е ЕУ членка	1 / 120	In government
Норвешка		Green Party	Не е ЕУ членка	3 / 169	In opposition
Полска		The Greens	0 / 51	3 / 460	In opposition
Португалија		Ecologist Party "The Greens"	0 / 21	0 / 230	Extra-parliamentary
Романија		Green Party	0 / 32	0 / 329	Extra-parliamentary
Словенија		Youth Party – European Greens	0 / 8	0 / 90	Extra-parliamentary
Шпанија		Greens Equo	0 / 54	1 / 350	Confidence and supply
	Каталонија	Green Left^{[б 6]}	1 / 54	1 / 350	In government
Шведска		Green Party	3 / 20	16 / 349 ^[6]	In opposition
Швајцарија		Green Party of Switzerland	Не е ЕУ членка	28 / 200	In opposition
Украина		Party of Greens of Ukraine	Не е ЕУ членка	0 / 450	Extra-parliamentary
Обединето Кралство	Англија Велс	Green Party of England and Wales	Не е ЕУ членка	1 / 573 ^{[б 7]}	In opposition
	Шкотска	Scottish Greens		0 / 59 ^{[б 8]}	Extra-parliamentary
	Северна Ирска	Green Party in Northern Ireland ^{[б 9]}		0 / 18 ^{[б 10]}	Extra-parliamentary

Кандидати за членство[уреди | уреди извор]

Земја	Име	европратеници	Националните пратеници
Хрватска	Одржлив развој на Хрватска	-	-
Црна Гора	Обединета реформска акција	Не во ЕУ	3 / 81
Словенија	Весна - Партија на зелените	-	-
Унгарија	Дијалог за Унгарија	-	6 / 199
Шпанија	Каталонија и Кому	1 / 59	4 / 48 ^{[б 11]}
Португалија	LIVRE	-	1 / 230
Португалија	ПАН	-	1 / 230
Турција	Зелена лева партија	Не во ЕУ	-
Србија	Заједно	Не во ЕУ	8 / 250	-	извори ^[7] ^[8]

Придружни членки[уреди | уреди извор]

Земја	Име	Европратеници	Национални пратеници
Азербејџан	Зелената партија на Азербејџан	Не во ЕУ	-
Белорусија	Белоруската зелена партија	Не во ЕУ	0 / 110
Русија	Сојуз на Зелените на Русија ^[9]	Не во ЕУ	0 / 170
извори ^[7]

Поранешни членки[уреди | уреди извор]

Земја	Година на заминување	Име	Европратеници (актуелни)	Национални пратеници (актуелни)
Данска	2012 година	Де Грон	n/a – непостоечки
Унгарија	2015 година	Зелена левица	n/a – непостоечки
Латвија	2019 година	Латвиска партија на зелените	-	4 / 100
Холандија	2017 година	Зелените	-	-
Русија	2016 ^{[б 12]}	Зелена алтернатива	Не во ЕУ	-
Шпанија	2012 година	Конфедерација на Зелените	-

Идеологија и позиции[уреди | уреди извор]

Европските зелени се обврзаа на основните начела на зелената политика, како што се одговорноста за животната средина, индивидуалната слобода, инклузивната демократија, мултикултурализмот, социјалната правда, родовата еднаквост, глобалниот одржлив развој и ненасилството.

Европските зелени беа првата европска политичка партија, со што ја сигнализираше нејзината посветеност на европскиот проект. Во својата повелба, таа сепак потврдува дека политичката партија работи кон целта Европската унија да стане поправедна, демократска и инклузивна.

Европски изборни кампањи[уреди | уреди извор]

Манифести[уреди | уреди извор]

2019: Време е да се обнови ветувањето за Европа.

2014: Промени ја Европа, гласај зелено.

2009: Зелен нов договор за Европа.

2004: Европа може подобро. Ти одлучи!

1999: Заеднички зелен манифест за европските избори од 1999 година.

1994: Изборна платформа – Зелените партии на ЕУ.

Резултати[уреди | уреди извор]

Кандидатите за изборите за Европскиот парламент во 2019 година беа Ска Келер и Бас Ајкхаут, кои водеа кампања за заштита на климата, социјална Европа, поголема демократија и посилно владеење на правото. Таа година, Зелените го направија најсилното прикажување досега низ Европа, делумно поради зголемената јавна свест за климатските промени и влијанието на младинските движења за климата. Најсилниот бран беше во Германија бидејќи Алијансата 90/Зелените ја замени централно-левичарската Социјалдемократска партија на Германија како втора најсилна партија. Групата Зелени/ЕФА во Европскиот парламент доби вкупно 74 места. Резултатите на Зелените означуваа нова рамнотежа на моќта бидејќи Европската народна партија (ЕПП) и Прогресивната алијанса на социјалистите и демократите (С&Д) го загубија своето мнозинство.

На изборите за Европскиот парламент во 2014 година, кандидати на Зелените беа Хозе Бове и Ска Келер . Овие избори го одбележаа првиот пат кога имаше прелиминарни избори со учество на Spitzenkandidaten на европските избори, што им овозможи на Европејците не само да гласаат за тоа кој треба да ги претставува во Европскиот парламент, туку и да помогнат да се одлучи кој да ја води Европската комисија. Во мај тие претставија заедничка програма, која го вклучуваше Зелениот нов договор на почетокот на кампањата на Европските Зелени, и која повика на „нова насока на економската политика насочена кон намалување на нашиот јаглероден отпечаток и подобрување на нашиот квалитет на живот“. Слоганот на кампањата беше „Промени ја Европа, гласај зелено“. Групата Зелени/ЕФА во Европскиот парламент доби вкупно 50 места.

На изборите за Европскиот парламент во 2009 година, иако Европскиот парламент беше намален во големина, партиите членки на Европските Зелени освоија 46 места, што бил најдобар резултат на Зелените партии во последните 30 години. Групата Зелени/ЕФА во Европскиот парламент обезбеди вкупно 55 места.

На изборите за Европскиот парламент во 2004 година, партиите-членки освоија 35 места, а групата Зелени/ЕФА во Европскиот парламент обезбеди вкупно 43 места.

Зелена репрезентација[уреди | уреди извор]

Европски институции[уреди | уреди извор]

Организација	Институција	Број на седишта
Европска Унија	Европска комисија	0 / 28
	Европски совет(Шефови на влади)	0 / 28
	Совет на Европската Унија (Учество во Владата)	6 / 27
	Европски парламент	52 / 751
Совет на Европа	Парламентарно собрание	3 / 318

Резултати од изборите[уреди | уреди извор]

Земја		Име	Гласови	Вкупно	Последни ЕУ избори	Гласови	Вкупно	Последни национални избори	Статус
Австрија		The Greens – The Green Alternative	532,193	3,834,662	14.1%	664,055	4,835,469	13.9%	In government
Белгија	Фламанска заедница	Groen	525,908	6,732,157	7.8%	413,836	6,780,538	6.1%	In government
Белгија	Француска заедница Германска заедница	Ecolo	492,330	6,732,157	7.2%	416,452	6,780,538	6.1%	In government
Бугарија		The Greens	EPP	2,015,320	6.1%	EPP	2,658,548	6.3%	In opposition
Кипар		Movement of Ecologists – Citizens' Cooperation	9,232	280,935	3.3%	15,762	357,712	4.4%	In opposition
Чешка		Green Party	0	2,370,765	не учествуваше	53,343	5,375,090	1.0%	Extra-parliamentary
Данска		Socialist People's Party	364,895	2.758.855	13.2%	272,304	3,569,521	7.7%	Confidence and supply
Естонија		Estonian Greens	5,824	332,104	1.8%	10,226	561,131	1.8%	Extra-parliamentary
Финска		Green League	292,892	1,830,045	16.0%	354,194	3,081,916	11.5%	In government
Франција		Europe Ecology – The Greens	3,055,023	22,654,164	13.5%	973,527	22,655,174	4.3%	In opposition
Германија		Alliance 90/The Greens	7,677,071	37,396,889	20.5%	6,852,206	46,442,023	14.8%	In government
Грција		Ecologist Greens	49,099	5,656,122	0.9%	0	5,769,542	не учествуваше	Extra-parliamentary
Унгарија		LMP – Hungary's Green Party	75,498	3,470,257	2.2%	404,429	5,732,283	7.1%	In opposition
Ирска		Green Party^{[б 13]}	190,755	1,678,003	11.4%	155,695	2,183,489	7.1%	In government
Италија		Green Europe	621,492	26,783,732	2.3%	1.071.663	29,172,085	3.6%	In opposition
	Јужен Тирол	Green Europe	621,492	26,783,732	2.3%	1.071.663	29,172,085	3.6%	Extra-parliamentary
Луксембург		The Greens	39.535	217,086	18.9%	32.177	216,177	15.1%	In government
Малта		AD+PD	7,142	260,212	не учествуваше	0	310,665	не учествуваше	Extra-parliamentary
Холандија		GroenLinks	599,283	5,497,813	10.9%	537,584	10,422,852	5.2%
Полска		The Greens	EPP	13,647,311	38.5%	EPP	18,470,710	27.4%	In opposition
Португалија		Ecologist Party "The Greens"	LEFT	3,314,414	6.9%	LEFT	5,340,890	6.3%	In opposition
Романија		Green Party	0	9,069,822	не учествуваше	23,085	5,908,331	0.4%	Extra-parliamentary
Словенија		Youth Party – European Greens	0	482,075	не учествуваше	0	891,097	не учествуваше	Extra-parliamentary
Шпанија		Equo	0	22,426,066	не учествуваше	582,306	24,258,228	2.4%	Confidence and supply
	Каталонија	Esquerra Verda^{[б 14]}	LEFT		Run with UP	0		не учествуваше	In government
	Каталонија	Catalunya en Comú	LEFT		Run with UP	LEFT		Run with UP	In government
Шведска		Green Party	478,258	4,151,470	11.5%	285,899	6,535,271	4.4%	In government

Европски зелени			15.016.430	176.860.279	8,49%	12.047.080	212.120.443	5,67%

Партнерства[уреди | уреди извор]

Федерација на млади европски зелени
Групата на Зелените/ЕФА во Европскиот парламент
Глобални зелени
Зелена европска фондација

Белешки[уреди | уреди извор]

↑ Dutch-speaking electoral college
↑ Flemish seats in the Belgian Chamber of Representatives, including seats for bilingual Brussels.
↑ All seats for the French and German-speaking electoral colleges.
↑ All seats for French and German-speaking Communities in the Belgian Chamber of Representatives, including seats for bilingual Brussels.
↑ The Irish Green Party operates also in Northern Ireland as the "Green Party in Northern Ireland". The Northern Irish party is separately listed in this table although it does not have separate membership in the EGP.
↑ Esquerra Verda is member party of Catalunya en Comú.
↑ English and Welsh seats in the House of Commons.
↑ Scottish seats in the House of Commons
↑ It does not have separate membership in the EGP because it is a part of the Irish Green Party.
↑ Northern Irish seats in the House of Commons.
↑ Catalan seats in the Congress of Deputies.
↑ Full member from 1994 to 2016. Downgraded to associate member in 2016.
↑ The Irish Green Party operates also in Northern Ireland as the "Green Party in Northern Ireland". The Northern Irish party is separately listed in this table although it does not have separate membership in the EGP.
↑ Esquerra Verda is member party of Catalunya en Comú.

Наводи[уреди | уреди извор]

↑ History of the European Green Party at greens-efa.eu
↑ ^2,0 ^2,1 History of the European Green Parts at europeangreens.eu
↑ [1] Local Councillors Network
↑ „Statutes of the European Green Party“ (PDF). europeangreens.eu. 20 May 2018. Архивирано од изворникот (PDF) на 25 January 2019. Посетено на 24 January 2019.
↑ „EGP Rule Book“ (PDF). europeangreens.eu.
↑ „2018: Val till riksdagen – Valda“ (шведски). Valmyndigheten. Архивирано од изворникот на 2019-05-12. Посетено на 2019-07-08.
↑ ^7,0 ^7,1 „Member Parties“. European Greens.
↑ „Search“. Посетено на 26 August 2015.
↑ „Green Russia“.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

„Европска зелена партија“ на Ризницата ^?

Веб-страница на Европските зелени

[6] Dutch-speaking electoral college

[7] Flemish seats in the Belgian Chamber of Representatives, including seats for bilingual Brussels.

[8] All seats for the French and German-speaking electoral colleges.

[9] All seats for French and German-speaking Communities in the Belgian Chamber of Representatives, including seats for bilingual Brussels.

[10] The Irish Green Party operates also in Northern Ireland as the "Green Party in Northern Ireland". The Northern Irish party is separately listed in this table although it does not have separate membership in the EGP.

[11] Esquerra Verda is member party of Catalunya en Comú.

[13] English and Welsh seats in the House of Commons.

[14] Scottish seats in the House of Commons

[15] It does not have separate membership in the EGP because it is a part of the Irish Green Party.

[16] Northern Irish seats in the House of Commons.

[17] Catalan seats in the Congress of Deputies.

[21] Full member from 1994 to 2016. Downgraded to associate member in 2016.

[22] The Irish Green Party operates also in Northern Ireland as the "Green Party in Northern Ireland". The Northern Irish party is separately listed in this table although it does not have separate membership in the EGP.

[23] Esquerra Verda is member party of Catalunya en Comú.

[1] History of the European Green Party at greens-efa.eu

[History_of_the_European_Green_Parts-2] 2,0 ^2,1 History of the European Green Parts at europeangreens.eu

[3] [1] Local Councillors Network

[4] „Statutes of the European Green Party“ (PDF). europeangreens.eu. 20 May 2018. Архивирано од изворникот (PDF) на 25 January 2019. Посетено на 24 January 2019.

[5] „EGP Rule Book“ (PDF). europeangreens.eu.

[12] „2018: Val till riksdagen – Valda“ (шведски). Valmyndigheten. Архивирано од изворникот на 2019-05-12. Посетено на 2019-07-08.

[europeangreens.eu-18] 7,0 ^7,1 „Member Parties“. European Greens.

[19] „Search“. Посетено на 26 August 2015.

[20] „Green Russia“.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[б 1]

[б 2]

[б 3]

[б 4]

[б 5]

[б 6]

[6]

[б 7]

[б 8]

[б 9]

[б 10]

[б 11]

[7]

[8]

[9]

[б 12]

[б 13]

[б 14]