Карфиол
Карфиол | |
---|---|
припитомен
| |
Научна класификација | |
Царство: | Растенија |
Нерангирано: | Скриеносеменици |
Класа: | Дикотиледони |
Ред: | Brassicales |
Семејство: | Brassicaceae |
Род: | Brassica |
Вид: | B. oleracea |
Сорта: | Brassica oleracea var. botrytis |
Хранлива вредност на 100 г | |
---|---|
Енергија | 104 kJ (25 kcal) |
5 г | |
Шеќери | 1,9 г |
Влакна | 2 г |
0.3 г | |
1,9 г | |
Витамини | |
Тиамин (Б1) | (4 %) 0,05 мг |
Рибофлавин (Б2) | (5 %) 0,06 мг |
Ниацин (Б3) | (3 %) 0,507 мг |
Пантот. кис. (Б5) | (13 %) 0,667 мг |
Витамин Б6 | (14 %) 0,184 мг |
Фолна кис. (Б9) | (14 %) 57 μг |
Витамин Ц | (58 %) 48,2 мг |
Витамин Е | (1 %) 0,08 мг |
Витамин К | (15 %) 15,5 мг |
Минерали | |
Калциум | (2 %) 22 мг |
Железо | (3 %) 0,42 мг |
Магнезиум | (4 %) 15 мг |
Манган | (7 %) 0,155 мг |
Фосфор | (6 %) 44 мг |
Калиум | (6 %) 299 мг |
Натриум | (2 %) 30 мг |
Цинк | (3 %) 0,27 мг |
Други состојки | |
Вода | 92 г |
| |
Постотоците се приближно пресметани според препораките за возрасни лица во САД. Извор: База за хранливост — USDA |
Карфиол (Brassica oleracea var. botrytis) - една од одгледуваните сорти на дива зелка. Името потекнува од италијанскиот збор cavoli fiori.
Потекло
[уреди | уреди извор]Карфиолот потекнува од Мала Азија и Средоземјето.
Значење
[уреди | уреди извор]Карфиолот е едногодишно растение од семејството зелки, му припаѓа на групата на најквалитетен зеленчук кај кого за исхрана се користи неразвиено соцветие (глава), најчесто со бела боја. Карфиолот се одликува со задебелено и скратено стебло и сочна (најчесто бела) дршка соцветие, заради кое се одгледува. Наведените сочни делови на растението се користат во исхраната на човекот. Соцветието може да се јаде свежо, варено или како туршија.
Деловите кои се консумираат содржат многу сирови белковини со значителна содржина неопходни аминокиселини, витамина C, а особено витамина B2, железо и фосфор. Енергетската вредност на карфиолот е 98 кЈ.
Морфолошки особини
[уреди | уреди извор]- Коренот на карфиолот е вретенест и разгранет, послабо развиен отколку кај зелката.
- Стеблото е со висина од 20 до 80 cm.
- Листот е крупен, со елипсест облик, со мазна површина и назабени рабови.
- Соцветието се формира кога карфиолот има 9 до 12 листа како резултат на интензивниот раст на вршната пупка. Соцветието е било, светложолто, зелено или црвено, а покриеноста со листови може да биде слаба, јака или целосна. Под дејство на директно сончево зрачење ја менува бојата, при што се губи квалитетот.
- Цветот е ситен како и кај останатите зелки.
- Соцветиеото е разгранета метелка.
Типови карфиол
[уреди | уреди извор]Постојат следните типови карфиол:
- ерфуртски
- италијански
- ран ерфуртски
- снежна грутка
- дански екснопм
- доцен трогирски
Услови за одгледување
[уреди | уреди извор]Карфиолот е осетлив на високи температури. Оптималната температура за растење му е 18 °C, додека на 25 °C доаѓа до запирање на растот и цветењето. Најдобро успева на средно тешки плодни земјишта со неутрално до слабо кисела реакција на земјиштето.[1]
Галерија
[уреди | уреди извор]-
Карфиол во фаза на техничка зрелост
-
Соцветие на карфиол
-
Пресек на гранка на соцветие
-
Бојата на соцветието зависи од сортата
-
Соцветие во цветање
-
Семе
-
Расад
Поврзано
[уреди | уреди извор]Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ Vincent A. Fritz; Carl J. Rosen; Michelle A. Grabowski; William D. Hutchison; Roger L. Becker; Cindy Tong; Jerry A. Wright & Terry T. Nennich (2017). „Growing broccoli, cabbage and cauliflower in Minnesota“. University of Minnesota Extension, Garden - Growing Vegetables. Архивирано од изворникот на 2017-02-27.
Литература
[уреди | уреди извор]- Бранка Лазић: Повртарство, Завод за уџбенике и наставна средства Београд, прво издање 2003.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]„Cauliflower“ на Ризницата ? |
- PROTAbase on Brassica oleracea (cauliflower and broccoli) Архивирано на 10 февруари 2016 г.
- Orange Cauliflower Development
|