Генетска историја на Централна Африка

Од Википедија — слободната енциклопедија

Генетската историја на Централна Африка ја опфаќа генетската историја на луѓето од Централна Африка. Сахара служела како задрегионален премин и место на живеење за луѓето во Африка за време на различни фази [1] [2] [3] и периоди низ историјата на Африка. [4] [5]

Архаична човечка ДНК[уреди | уреди извор]

Архаичните особини пронајдени во човечки фосили во Западна Африка (на пр., фосилите на Ихо Елеру, кои датираат од 13.000 п.с. луѓето и современите луѓе или може да бидат доказ за доцна опстојување на раните современи луѓе. [6] Додека денисовското и неандерталското потекло кај неафриканците надвор од Африка се посигурни, архаичното човечко потекло кај Африканците е помалку сигурно и е премногу рано за со сигурност да се утврди. [6]

Античка ДНК[уреди | уреди извор]

Во 4000 п.н.е. (или дури и порано за време на мезолитот), можеби имало население кое поминувало од Африка (на пример, Западна Африка или Западно-Централна Африка), преку Гибралтарскиот Проток, во Пиринејскиот Полуостров, каде што се мешало меѓу Африканците и се појавиле Ибери (на пример, од северна Португалија, од јужна Шпанија). Врз основа на мало присуство на потсахарски африкански компоненти во одбрани примероци од Иберија и откривање на митогеном L2a1 пронајден кај една индивидуа, додека сите други припаѓаат на европските митохондриски хаплогрупи. [7]

Камерун[уреди | уреди извор]

Западноафриканските ловци-собирачи, во регионот на западна Централна Африка (на пр., Шум Лака, Камерун), особено помеѓу 8000 п.с. и 3000 п.с., било откриено дека се поврзани со современите централноафрикански ловци-собирачи (на пр. Бака, Бакола, Биака, Беџан). [8]

Демократска Република Конго[уреди | уреди извор]

Во Киндоки, во Демократска Република Конго, имало три лица, датирани во протоисторискиот период (230 п.с., 150 п.с., 230 п.с.); првото лице ја поседувало хаплогрупата E1b1a1a1d1a2 (E-CTS99, E-CTS99) и L1c3a1b, другата ја имало хаплогрупата Е (E-M96, E-PF1620), а последното хаплогрупите R1b1 (R-P25 1, R-M41) и L-M41. [9] [10]

Во Нгонго Мбата, во Демократска Република Конго, поединец, датиран во протоисторискиот период (220 п.с.), поседувал хаплогрупа L1c3a.

Во северозападниот дел на Матангај Туру, во Демократска Република Конго, поединец, датиран во железното време (750 БП), поседувал неодредена хаплогрупа(и).

Y-хромозомска ДНК[уреди | уреди извор]

Хаплогрупата R-V88 можеби потекнува од западна Централна Африка (на пример, Екваторска Гвинеја) и, во средината на холоценот, пристигнала во Северна Африка преку миграција на населението. [11]

Митохондриска ДНК[уреди | уреди извор]

Во 150.000 п.с., Африканците (на пр., Централноафриканците, Источноафриканците) кои ја поседувале хаплогрупата L1 се разидоле. [12] Помеѓу 75.000 п.с. и 60.000 п.с., Африканците кои ја носат хаплогрупата L3 се појавиле во Источна Африка и на крајот мигрирале во и станале присутни кај современите Западноафриканци, Централноафриканци и не-Африканци. [12] Среде холоценот, вклучувајќи го и оптимумот за климата на холоценот во 8000 п.с., Африканците со хаплогрупата L2 се рашириле во Западна Африка и Африканците со хаплогрупата L3 се прошириле во Источна Африка. Како најголема миграција од миграцијата надвор од Африка, се случила миграција од Потсахарска Африка кон Северна Африка, од страна на Западноафриканците, Централноафриканците и Источноафриканците, што резултирало со миграции во Европа и Азија; следствено, потсахарска африканска митохондриска ДНК била воведена во Европа и Азија.

Митохондриска хаплогрупа L1c е силно поврзана со пигмеите, особено со групите Бамбенга. [13] Преваленцата на L1c била различно пријавена како: 100% во Ба-Кола, 97% во Ака (Ба-Бензеле) и 77% во Биака, [14] 100% од Беџан (Тикар), 97% и 100% во Бака жителите на Габон и Камерун, соодветно, [15] 97% во Бакоја (97%) и 82% во Ба-Бонго. Митохондриските хаплогрупи L2a и L0a се распространети меѓу Бамбутите. [16]

Автосомна ДНК[уреди | уреди извор]

Генетски, африканските Пигми имаат некоја клучна разлика меѓу нив и Банту-народите. [17] [18]

Медицинска ДНК[уреди | уреди извор]

Доказите сугерираат дека, во споредба со другите потсахарски африкански популации, африканските пигмејски популации покажуваат невообичаено ниски нивоа на изразување на гените кои го кодираат човечкиот хормон за раст и неговиот рецептор поврзани со ниски серумски нивоа на фактор на раст сличен на инсулин-1 и низок раст. [19]

Геномите на Африканците кои обично се подложуваат на адаптација се регулаторна ДНК, а многу случаи на адаптација пронајдени кај Африканците се однесуваат на исхраната, физиологијата и еволутивните притисоци од патогени. [20] Низ цела Потсахарска Африка, генетска адаптација (на пример, мутација rs334, Дафиева крвна група, зголемени стапки на недостаток на G6PD, српеста анемија) на маларија била пронајдена кај Потсахарските Африканци, која можеби првично се развила во 7300 п.с.. [20] Потсахарските Африканци имаат повеќе од 90% од генотипот Дафи-нула . [21] Во прашумите во Централна Африка, генетска адаптација за фактори кои не се поврзани со висината (на пр., имунолошки особини, репродукција, функција на тироидната жлезда) и низок раст (на пр., EHB1 и PRDM5 - синтеза на коски; OBSCN и COX10 - мускулен развој; HESX1 и ASB14 – производство/секреција на хормонот за раст на хипофизата) е пронајдена кај ловците-собирачи на дождовни шуми.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Osborne, Anne H.; и др. (October 2008). „A humid corridor across the Sahara for the migration of early modern humans out of Africa 120,000 years ago“. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 105 (43): 16444–16447. Bibcode:2008PNAS..10516444O. doi:10.1073/pnas.0804472105. PMC 2575439. PMID 18936490.
  2. Drake, Nick; Breeze, Paul (2016). „Climate Change and Modern Human Occupation of the Sahara from MIS 6-2“. Africa from MIS 6-2. Vertebrate Paleobiology and Paleoanthropology. Africa from MIS 6-2. стр. 103–122. doi:10.1007/978-94-017-7520-5_6. ISBN 978-94-017-7519-9.
  3. El-Shenawy, Mohammed I.; и др. (2018). „Speleothem evidence for the greening of the Sahara and its implications for the early human dispersal out of sub-Saharan Africa“. Quaternary Science Reviews. 188: 67–76. Bibcode:2018QSRv..188...67E. doi:10.1016/j.quascirev.2018.03.016.
  4. Scheele, Judith (Aug 2016). Crossroads Regions: The Sahara. Oxford Handbooks Online. doi:10.1093/oxfordhb/9780199935369.013.18. ISBN 978-0-19-993536-9.
  5. Wippel, Steffen (2020). „The Sahara as a Bridge, Not a Barrier: An Essay and Book Review on Recent Transregional Perspectives“. Neue Politische Literatur. 65 (3): 449–472. doi:10.1007/s42520-020-00318-y.
  6. 6,0 6,1 „Origins of modern human ancestry“. Nature. 590 (7845): 229–237. February 2021. Bibcode:2021Natur.590..229B. doi:10.1038/s41586-021-03244-5. PMID 33568824 Проверете ја вредноста |pmid= (help).
  7. González-Fortes, G.; и др. (2019). „A western route of prehistoric human migration from Africa into the Iberian Peninsula“. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 286 (1895): 20182288. doi:10.1098/rspb.2018.2288. PMC 6364581. PMID 30963949.
  8. „Ancient West African foragers in the context of African population history“. Nature. 577 (7792): 665–670. January 2020. Bibcode:2020Natur.577..665L. doi:10.1038/s41586-020-1929-1. PMC 8386425 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 31969706.CS1-одржување: display-автори (link)
  9. „Ancient genomes reveal complex patterns of population movement, interaction, and replacement in sub-Saharan Africa“. Science Advances. 6 (24): eaaz0183. June 2020. Bibcode:2020SciA....6..183W. doi:10.1126/sciadv.aaz0183. PMC 7292641. PMID 32582847.CS1-одржување: display-автори (link)
  10. „Ancient genomes reveal complex patterns of population movement, interaction, and replacement in sub-Saharan Africa“. Science Advances. 6 (24): eaaz0183. June 2020. Bibcode:2020SciA....6..183W. doi:10.1126/sciadv.aaz0183. PMC 7292641. PMID 32582847.CS1-одржување: display-автори (link)
  11. „The genetic landscape of Equatorial Guinea and the origin and migration routes of the Y chromosome haplogroup R-V88“. European Journal of Human Genetics. 21 (3): 324–331. March 2013. doi:10.1038/ejhg.2012.167. PMC 3573200. PMID 22892526.CS1-одржување: display-автори (link)
  12. 12,0 12,1 Sá, Luísa; и др. (16 August 2022). „Phylogeography of Sub-Saharan Mitochondrial Lineages Outside Africa Highlights the Roles of the Holocene Climate Changes and the Atlantic Slave Trade“. International Journal of Molecular Sciences. 23 (16): 9219. doi:10.3390/ijms23169219. ISSN 1661-6596. OCLC 9627558751. PMC 9408831 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 36012483 Проверете ја вредноста |pmid= (help).
  13. „Maternal traces of deep common ancestry and asymmetric gene flow between Pygmy hunter-gatherers and Bantu-speaking farmers“. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 105 (5): 1596–1601. February 2008. Bibcode:2008PNAS..105.1596Q. doi:10.1073/pnas.0711467105. PMC 2234190. PMID 18216239.CS1-одржување: display-автори (link)
  14. Sarah A. Tishkoff et al. 2007, History of Click-Speaking Populations of Africa Inferred from mtDNA and Y Chromosome Genetic Variation. Molecular Biology and Evolution 2007 24(10):2180-2195
  15. Lluis Quintana-Murci et al. MtDNA diversity in Central Africa: from hunter-gathering to agriculturalism. CNRS-Institut Pasteur, Paris
  16. „60,000 years of interactions between Central and Eastern Africa documented by major African mitochondrial haplogroup L2“. Scientific Reports. 5: 12526. July 2015. Bibcode:2015NatSR...512526S. doi:10.1038/srep12526. PMC 4515592. PMID 26211407.CS1-одржување: display-автори (link)
  17. „Patterns of ancestry, signatures of natural selection, and genetic association with stature in Western African pygmies“. PLOS Genetics. 8 (4): e1002641. 2012. doi:10.1371/journal.pgen.1002641. PMC 3343053. PMID 22570615.CS1-одржување: display-автори (link)
  18. „Genetic variation and recent positive selection in worldwide human populations: evidence from nearly 1 million SNPs“. PLOS ONE. 4 (11): e7888. November 2009. Bibcode:2009PLoSO...4.7888L. doi:10.1371/journal.pone.0007888. PMC 2775638. PMID 19924308.CS1-одржување: display-автори (link)
  19. „The shortness of Pygmies is associated with severe under-expression of the growth hormone receptor“. Molecular Genetics and Metabolism. 98 (3): 310–313. November 2009. doi:10.1016/j.ymgme.2009.05.009. PMID 19541519.CS1-одржување: display-автори (link)
  20. 20,0 20,1 Pfennig, Aaron; и др. (March 29, 2023). „Evolutionary Genetics and Admixture in African Populations“. Genome Biology and Evolution. 15 (4): evad054. doi:10.1093/gbe/evad054. OCLC 9817135458. PMC 10118306 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 36987563 Проверете ја вредноста |pmid= (help).
  21. Wonkam, Ambroise; Adeyemo, Adebowale (March 8, 2023). „Leveraging our common African origins to understand human evolution and health“ (PDF). Cell Genomics. 3 (3): 100278. doi:10.1016/j.xgen.2023.100278. PMC 10025516 Проверете ја вредноста |pmc= (help). PMID 36950382 Проверете ја вредноста |pmid= (help).