Дели Хасан
| Дели Хасан Μοναστηράκι | |
|---|---|
  Дели Хасан | |
|
Местоположба во областа   Дели Хасан | |
| Координати: 41°14′N 23°2′E / 41.233° СГШ; 23.033° ИГД | |
| Земја | Грција |
| Област | Централна Македонија |
| Округ | Серски |
| Општина | Синтика |
| Општ. единица | Беласица |
| Надм. вис. | 90 м |
| Население (2011)[1] | |
| • Вкупно | 217 |
| Часовен појас | EET (UTC+2) |
| • Лете (ЛСВ) | EEST (UTC+3) |
Дели Хасан или Дели Хасан Маала (грчки: Μοναστηράκι, Монастираки; до 1923 г. Ντελή Χασάν, Дели Хасан[2]) — село во Серско, Егејска Македонија, денес во општината Синтика на Серскиот округ во областа Централна Македонија, Грција. Населението брои 217 жители (2011). Сè до 1924 г. било населено со мнозинство Македонци и малцинство Турци и Роми.[3]
Географија и местоположба[уреди | уреди извор]
Селото е сместено во Серското Поле, на 45 км северозападно од градот Сер и западно од Бутковското Езеро, во подножјето на планината Круша, на надморска височина од 90 м.[3]
Историја[уреди | уреди извор]
Во Отоманското Царство[уреди | уреди извор]
Во XIX век Дели Хасан било мешано македонско-турско село во Серската каза на Серскиот санџак. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. во Дели Хасан (Dèli-Hassan) имало 33 домаќинства со 70 жители Македонци и 18 муслимани.[4]
Во 1891 година Георги Стрезов за селото напишал:
| „ | Дали Асан, на 1⁄2 час од Старошово, во подножјето на Круша; чифлик на поројчанецот Емин беј. 20 турски куќи, 30 Македонци и 10 Роми.[5] | “ |
Христијанското население било под влијание на Бугарската егзархија. Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г., во селото Дели Хасан имало 475 жители, од кои 280 Македонци, 140 Турци и 55 Роми.[6] По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Дели Хасан имало 480 Македонци под врховенство на егзархијата и во селото работело бугарско училиште.[7]
Во Првата балканска војна, 2 лица од селото се вклучиле во Македонско-одринските доброволни чети.[8]
До 1912 г. Дели Хасан бил чифлик на Емин-бег од с. Долно Порој.[9]
Во Грција[уреди | уреди извор]
За време на Првата балканска војна селото е окупирано од Бугарија, но по Втората балканска војна во 1913 г. е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година селото броело 511 жители, кои поради војните во 1920 г. се намалиле на 295 лица.[3] Во 1923 година, името на селото било променето во Монастираки (Μοναστηράκι).[2]
Во 1924 г. по сила на Лозанскиот договор муслиманското население е иселено во Турција, а вкупно 222 Македонци принудно биле иселени во Бугарија. На нивно место се населиле 79 бегалски семејства (вкупно 300 бегалци), така што селото повторно станало мешана населба.[3]
Во 1941 г. селото е окупирано од бугарски единици, кои во него завеле 313 жители.[3]
Стопанство[уреди | уреди извор]
Населението произведува многу тутун, жито, памук и други земјоделски производи, а делумно се занимава со сточарството.[3]
Население[уреди | уреди извор]
Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:
| Година | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 | 2021 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Население | 525 | 540 | 497 | 429 | 359 | 313 | 380 | 217 |
- Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија
Самоуправа и политика[уреди | уреди извор]
Селото припаѓа на општинската единица Беласица со седиште во селото Станица Порој, која припаѓа на поголемата општина Синтика, во округот Сер. Воедно, селото е дел од општинскиот оддел Бутково, во кој е влегуваат и селата Бутково, Ќутахли и Старошево.
Културни и природни знаменитости[уреди | уреди извор]
Цркви
- Црква „Св. Ѓорѓи“ — изградена во 1834 година, прогласена за споменик на културата
Личности[уреди | уреди извор]
Родени во Дели Хасан
- Димитар Иванов — македонски револуционер, четник на Панчо Константинов[10]
- Петар Ѕанков (1890 - ?) — борец во Македонско-одринските доброволни чети, во четата Георги Мончев[11]
- Тома Гоцев (? - 1922) — борец во Македонско-одринските доброволни чети, III чета на III Солунска дружина[12]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Попис на населението од 2011 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
- ↑ 2,0 2,1 „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 25 март 2024.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. II дел. Скопје: Институт за национална историја. стр. 191.
- ↑ Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 120–121. ISBN 954-8187-21-3.
- ↑ Стрезов, Г. Два санджака от Източна Македония. Периодично списание на Българското книжовно дружество в Средец, кн.XXXVII-XXXVIII, 1891, стр. 851.
- ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 177. ISBN 954430424X.
- ↑ Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 198–199.
- ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. : Личен състав по документи на Дирекция „Централен военен архив“ (PDF). София: Главно управление на архивите, Дирекция „Централен военен архив“ В. Търново, Архивни справочници № 9. 2006. стр. 841. ISBN 954-9800-52-0.
- ↑ Иванов, Йордан Н (1982). Местните имена между долна Струма и долна Места : принос към проучването на българската топонимия в Беломорието. София: Издателство на Българската академия на науките. стр. 110.
- ↑ „Дневник на четите, изпратени в Македония от пункт Кюстендил. 1903-1908“, ДА - Враца, ф. 617к, оп.1, а.е.1, л.42
- ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. : Личен състав по документи на Дирекция „Централен военен архив“ (PDF). София: Главно управление на архивите, Дирекция „Централен военен архив“ В. Търново, Архивни справочници № 9. 2006. стр. 209. ISBN 954-9800-52-0.
- ↑ Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. : Личен състав по документи на Дирекция „Централен военен архив“ (PDF). София: Главно управление на архивите, Дирекция „Централен военен архив“ В. Търново, Архивни справочници № 9. 2006. стр. 182. ISBN 954-9800-52-0.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||