Шугово

Координати: 41°18′N 22°57′E / 41.300° СГШ; 22.950° ИГД / 41.300; 22.950
Од Википедија — слободната енциклопедија
Шугово
Πλατανάκια
Шугово is located in Грција
Шугово
Шугово
Местоположба во областа
Шугово во рамките на Синтика (општина)
Шугово
Местоположба на Шугово во општината Синтика и областа Централна Македонија
Координати: 41°18′N 22°57′E / 41.300° СГШ; 22.950° ИГД / 41.300; 22.950
ЗемјаГрција
ОбластЦентрална Македонија
ОкругСерски
ОпштинаСинтика
Општ. единицаБеласица
Надм. вис.&10000000000000320000000320 м
Население (2011)[1]
 • Вкупно444
Часовен појасEET (UTC+2)
 • Лете (ЛСВ)EEST (UTC+3)

Шугово (грчки: Πλατανάκια, Платанакија; до 1922 г. Σιούγκοβα, Сугова[2]) — село во Валовишко, Егејска Македонија, денес во општината Синтика на Серскиот округ во областа Централна Македонија, Грција. Населението брои 444 жители (2011). Сè до 1923 г. било населено со Македонци и Турци.[3]

Географија и местоположба[уреди | уреди извор]

Селото се наоѓа на околу 63 километри северозападно од градот Сер и на 30 километри од Валовишта, во падините на Беласица, на надморска височина од 320 м.[3]

Историја[уреди | уреди извор]

Во Отоманското Царство[уреди | уреди извор]

Во отоманскиот збирен даночен список на немуслиманското население од вилаетот Тимур Хисар од 1616-1617 година селото е наведено под името Шугова со 133 домаќинства.[4]

Во XIX век Шугово било мешано македонско-турско село во Серската каза на Серскиот санџак. Во „Етнографија на вилаетите Адријанопол, Монастир и Салоника“ се вели дека во 1873 г. во Шугово (Chougovo) имало 250 домаќинства со 340 жители Македонци и 300 муслимани.[5][6]

Во 1891 година Георги Стрезов за селото напишал:

Шугово, на 2 часа западно од Порој. Местоположбата и занаетите се исти како и во Матница. Имаат црква и училиште со 20 ученици, во кои служат на грчки. 30 турски и 60 македонски куќи.[7]

Христијанското население било под влијание на Бугарската егзархија. Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г., во селото Шугово имало 1.350 жители, од кои 850 Македонци и 500 Турци.[5][8] По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Шугово имало 1.800 Македонци под врховенство на егзархијата и во селото работело бугарско училиште.[5][9]

Во Првата балканска војна, 27 лица од селото се вклучиле во Македонско-одринските доброволни чети.[10]

Во Грција[уреди | уреди извор]

За време на Првата балканска војна селото е окупирано од Бугарија, но по Втората балканска војна во 1913 г. е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор. Таа година селото броело 511 жители, кои поради војните во 1920 г. се намалиле на 295 лица.[3] Во 1922 година, името на селото било променето во Платанакија (Πλατανάκια).[2]

Во 1923-1924 г. по сила на Лозанскиот договор муслиманското население е иселено во Турција, а вкупно 535 Македонци принудно биле иселени во Бугарија. На нивно место се населиле 254 бегалски семејства (вкупно 976 бегалци), така што селото повторно станало мешана населба.[3]

Стопанство[уреди | уреди извор]

Населението произведува многу костени, како и компири, жито и други земјоделски производи, а внимание му се посветува и на сточарството и краварството.[3]

Население[уреди | уреди извор]

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Година 1940 1951 1961 1971 1981 1991 2001 2011 2021
Население 1.229 947 948 723 816 604 697 444
Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Самоуправа и политика[уреди | уреди извор]

Во 1926 година, селото станало самостојна општина, чиј атар зафаќал површина од 29 квадратни километри.[3] Општината Шугово била приклучена во општината Валовишта во 1997 година, која била укината во 2011 година и станала дел од поголемата општина Синтика.

Селото припаѓа на општинската единица Беласица со седиште во селото Станица Порој, која припаѓа на поголемата општина Синтика, во округот Сер. Воедно, селото е дел од општинскиот оддел Шугово, во кој е единствено село.

Личности[уреди | уреди извор]

Мито Кехајов

Родени во Шугово

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „Попис на населението од 2011 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
  2. 2,0 2,1 „Μετονομασίες των Οικισμών της Ελλάδας“. Πανδέκτης: Name Changes of Settlements in Greece. Посетено на 31 март 2024.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. II дел. Скопје: Институт за национална историја. стр. 214–215.
  4. Турски извори за българската история, т. VII, София 1986, с. 228.
  5. 5,0 5,1 5,2 Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
  6. Македония и Одринско : Статистика на населението от 1873 г. София: Македонски научен институт – София, Македонска библиотека № 33. 1995. стр. 120–121. ISBN 954-8187-21-3.
  7. Стрезов, Г. Два санджака от Източна Македония. Периодично списание на Българското книжовно дружество в Средец, кн.XXXVII-XXXVIII, 1891, стр. 859-860.
  8. Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 177. ISBN 954430424X.
  9. Brancoff, D. M (1905). La Macédoine et sa Population Chrétienne : Avec deux cartes etnographiques (PDF). Paris: Librarie Plon, Plon-Nourrit et Cie, Imprimeurs-Éditeurs. стр. 188–189.
  10. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. : Личен състав по документи на Дирекция „Централен военен архив“ (PDF). София: Главно управление на архивите, Дирекция „Централен военен архив“ В. Търново, Архивни справочници № 9. 2006. стр. 889. ISBN 954-9800-52-0.
  11. Македоно-одринското опълчение 1912-1913 г. : Личен състав по документи на Дирекция „Централен военен архив“ (PDF). София: Главно управление на архивите, Дирекция „Централен военен архив“ В. Търново, Архивни справочници № 9. 2006. стр. 35. ISBN 954-9800-52-0.
  12. 12,0 12,1 „Дневник на четите, изпратени в Македония от пункт Кюстендил. 1903-1908“, ДА - Враца, ф. 617к, оп.1, а.е.1, л.54