Тројанки

Од Википедија — слободната енциклопедија
„Тројанки“
Гравува ја прикажува смртта на Астијанакс
АвторЕврипид
ХорТројанки
ЛиковиХекаба
Касандра
Андромаха
Талтибиј
Менелај
Елена Тројанска
Посејдон
Атина
Премиера415 г.пр.н.е.
МестоВо близина на тројанските ѕидини

Тројанки (старогрчки: Τρῳάδες) — трагедија на грчкиот драматург Еврипид. Изведена во 415 г.пр.н.е. за време на Пелопонеската војна, често се смета за коментар за заземањето на егејскиот остров Милос и последователниот колеж и потчинување на неговото население од страна на Атињаните претходната година (види Историја на Милос).[1] 415 г.пр.н.е., исто така, била година на скандалозното сквернавење на хермиите и започнувањето на втората експедиција на Атињаните на Сицилија, настани кои можеби исто така влијаеле на авторот.

Тројанките била третата трагедија од трилогијата што се занимава со Тројанската војна. Првата трагедија, Александрос, била за признавањето на тројанскиот принц Парис, кој во детството бил напуштен од неговите родители и повторно откриен во зрелоста. Втората трагедија, Паламед, се занимавала со грчкото злоставување на нивниот сограѓанин Паламед. Оваа трилогија била претставена во Дионизија заедно со комичната сатирска драма Сизиф. Заплетите на оваа трилогија не биле поврзани на начинот на кој била поврзана Орестијата на Есхил. Еврипид не ги претпочитал таквите поврзани трилогии.

Еврипид ја освоил втората награда во Дионизија за неговиот напор, губејќи од нејасниот трагичар Ксенокле.[2]

Четирите Тројанки од претставата се истите оние што се појавуваат во последната книга на Илијадата, кои тажат над трупот на Хектор. Речиси во исто време се случува и Хекаба, друга драма на Еврипид.

Содржина[уреди | уреди извор]

Драмата на Еврипид ги следи судбините на жените од Троја откако нивниот град бил ограбен, нивните сопрузи биле убиени и остатокот од нивните семејства земени во ропство. Сепак, најпрво започнува со боговите Атина и Посејдон кои разговараат за начините за казнување на грчките војски бидејќи тие го одобрија тоа што Ајакс Помалиот ја силувал Касандра, најстарата ќерка на кралот Пријам и кралицата Хекаба, откако ја извлекле од статуата на Атина. Она што следи покажува колку Тројанките претрпеле додека нивната тага се зголемува кога Грците повторно убиваат и ги делат жените како плен.

Грчкиот гласник Талтибиј пристигнува да ѝ каже на симнатата кралица Хекаба што ќе ги снајде неа и нејзините деца. Хекаба ќе биде однесена кај грчкиот генерал Одисеј, а Касандра е предодредена да стане наложница на победничкиот генерал Агамемнон.

Касандра, која може да ја види иднината, е морбидно воодушевена од оваа вест: таа гледа дека кога ќе пристигнат во Аргос, огорчената сопруга на нејзиниот нов господар Клитемнестра ќе ја убие и неа и нејзиниот нов господар. Таа пее свадбена песна за себе и Агамемнон која ја опишува нивната крвава смрт. Меѓутоа, Касандра е исто така проколната за никогаш да не им се верува на нејзините визии за иднината.

Пристигнува вдовицата принцеза Андромаха и Хекаба дознава од неа дека нејзината најмлада ќерка Поликсена е убиена како жртва на гробот на грчкиот воин Ахил.

Судбината на Андромаха е да биде наложница на синот на Ахил, Неоптолем, а уште ужасни вести за кралското семејство допрва следуваат: Талтибиј неволно ја известува дека нејзиниот син, Астијанакс, е осуден на смрт. Грчките водачи се плашат дека момчето ќе порасне за да го одмазди својот татко Хектор, и наместо да му дадат шанса, планираат да го фрлат од ѕидините на Троја.

Се претпоставува дека и Елена ќе страда многу. Менелај пристигнува да ја врати со себе во Грција каде што ја чека смртна казна. Елена се обидува да го убеди Менелај дека Афродита била причината за нејзиното предавство и дека не треба да биде казнета, но Хекаба вели дека Елена лаже и дека гледала само за себе. Додека тој останува решен дека ќе ја убие кога ќе се вратат во Грција, на крајот од претставата се открива дека таа е сè уште жива. Згора на тоа, публиката знае од посетата на Телемах на Спарта во Хомеровата Одисеја дека Менелај продолжил да живее со Елена како негова сопруга по Тројанската војна.

На крајот, Талтибиј се враќа, носејќи го со себе телото на малиот Астијанакс на штитот на Хектор. Желбата на Андромаха била самата да го погребе своето дете, вршејќи ги соодветните обреди според тројански обичаи, но нејзиниот брод веќе тргнал. Талтибиј го дава трупот на Хекаба, која го подготвува телото на нејзиниот внук за погреб пред конечно да бидат однесени со Одисеј.

Во текот на претставата, многу од Тројанките жалат за загубата на земјата што ги одгледла. Хекаба особено дава до знаење дека Троја била нејзиниот дом цел живот, само за да се гледа себеси како стара баба која го гледа палењето на Троја, смртта на нејзиниот сопруг, нејзините деца и нејзините внуци пред да биде земена како роб на Одисеј.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. See Croally 2007.
  2. Claudius Aelianus: Varia Historia 2.8. (page may cause problems with Internet Explorer)

Надворешни врски[уреди | уреди извор]