Прејди на содржината

Список на вулкани во Индонезија

Од Википедија — слободната енциклопедија
A brown volcano in the centre with white smoke emanating from its peak, a cloudy sky fading from blue at the top through yellow in the middle to red at the horizon, and brown mountains in the foreground.
Махамеру (Семеру) над Планината Бромо, Источна Јава.
Источноиндонезиски Острови од ISS. Шест активни вулкани се видливи: 5 во Источна Јава и Ринџани во Ломбок.

Во географијата на Индонезија доминираат вулканите кои се формираат заради подвлекувачите зони помеѓу Евроазиската плоча и Индоавстралиската плоча. Дел од вулканите се значајни заради нивните ерупции, на пример, Кракатау заради неговиот глобален ефект во 1883 година,[1] Езерото Тоба заради неговата супервулканска ерупција која се проценува дека се случила пред 74,000 години која предизвикала шестгодишна вулканска зима,[2] и Планината Тамбора заради најсилната ерупција во пишаната историја на човештвото која се случила во 1815 година.[3]

Вулканите во Индонезија се дел од Тихоокеанскиот Огнен Прстен. 150 записи во списокот подолу се групирани во шест географски региони, од кои четири припаѓаат на вулканите на системот во Сундскиот Лак. Останатите две групи се вулканите на Халмахера, вклучувајќи ги околните вулкански острови и вулканите на Сулавеси и Сангихе. Последната група е во еден вулкански лак заедно со филипинските вулкани.

Најактивните вулкани се Келуд и Мерапи на островот Јава кои предизвикале илјадници смртни случаи во регионот. Од 1000 п.н.е, Келуд избил повеќе од 30 пати, од кои најголемата ерупција била со јачина 5 на Скалата на вулкански избув (VEI),[4] додека Планината Мерапи избила повеќе од 80 пати.[5] Меѓународната асоцијација за вулканологија и хемија на Земјината внатрешност Планината Мерапи ја прогласи за декаден вулкан од 1995 година, поради нејзината висока вулканска активност.

Во 2012 година, Индонезија има 127 активни вулкани со околу 5 милиони активни луѓе во рамките на опасната зона. Земјотресот и цунамито на 26 декември 2004 година се смета дека довеле до нарушување на моделот на ерупција на вулканите. Ерупцијата во 2010 на Синабунг, кој немал заведено избув од 1600-тите е претставен како можен пример на таквата хипотеза.[6]

Зборот за Планина на индонезиски и на многу регионални јазици на земјата (како што е јаванскиот) — Гунунг. Оттука, Планината Мерапи на пример е позната како Гунунг Мерапи во Индонезија а воедно и на некои сајтови на англиски јазик.

A chart with the heading "Major Volcanoes of Indonesia (with eruptions since 1900 A.D.)". Depicted below the heading is an overhead view of a cluster of islands.
Поголемите вулкани во Индонезија

Не постои една стандардна дефиниција за вулкан. Тој може да биде дефиниран како поединечни отвори, вулкански зданија или вулкански области. Внатрешноста на старите вулкани може да биде еродирана, создавајќи ново подземно магматско огниште како посебен вулкан. Многу современи активни вулкани пораснале како млади паразитски конуси од странични отвори или во централниот кратер. Некои вулкански конуси се групирани во едно вулканско име, на пример, Тенгерскиот комплекс, иако поединечните отвори се именувани од страна на локалните луѓе. Статусот на вулкан, било тој да е активен или пак во хибернација, не може прецизно да биде дефиниран. Индикацијата вулкан е утврдена од историски записи, со радиојаглеродно датирање или преку геотермални активности.

Примарниот извор на списокот подолу е преземен од книгата Вулканите на Светот, напишана од два вулканолога Том Симкин и Ли Сиберт,[б 1] во која се наведени активните вулкани во последните 10,000 години (холоцен).[7] Особено за Индонезија, Симкин и Сиберт користеле каталог на активни вулкани од објавената серија на Меѓународната Асоцијација за вулканологија и хемија на Земјината внатрешност.[б 2] Списокот на Симкин и Сиберт е најкомплетниот список на вулкани во Индонезија, но точноста на записите се разликува од еден регион до друг во однос на современите активности и фатални случаи во последните ерупции. Дополнителен извор за најновите вулкански податоци се земени од Вулканолошката мерна станица на Индонезија, владина институција која е одговорна за вулканските активности и геолошките опасности во Индонезија,[8] и некои други академски ресурси.

Географски групи

[уреди | уреди извор]
Drawing of an overhead view of an elongated island stretching from the top left corner to the bottom right corner and labelled with names of locations.
Мапа која ја покажува локацијата на вулканите и ровот кај Суматра

Во географијата на Суматра  доминира планински венец наречен Букит Барисан (буквално: "ред на брда"). Планинскиот масив се протега речиси 1700 километри од север кон југ на островот и бил формиран од движењето на Австралиската тектонска плоча.[9] Плочата се движи со конвергенциска стапка од 5.5 см/годишно и има создадено големи земјотреси на западната страна на Суматра, вклучувајќи го Суматра–Андаманскиот земјотрес во 2004.[10][11] Тектонското движење освен за земјотреси, одговорно е и за формирање на магматски огништа под островот.

Само еден од 35 активни вулкани, Вех, е одвоен од суматранското копно. Одделувањето било предизвикано од голема ерупција која ги исполнила низините помеѓу Вех и остатокот од копното со морска вода во плеистоценската епоха. Најголемиот вулкан на Суматра е супервулканот Тоба во рамки на 100х30 километри Езерото Тоба се формирало по колапс на купа (пред 74,000).  Ерупцијата се проценува дека била со јачина 8 на VEI скалата, највисоката возможна  вулканска ерупција. Највисокиот врв на планинскиот венец е Планината Керинчи со надморска височина од 3,800 метри.

Име Облик Височина Последна ерупција (VEI) Местоположба
Вех стратовулкан 617 м 2588000 п.н.е (Плеистоцен) 5°49′N 95°17′E / 5.82°N 95.28°E / 5.82; 95.28
Сеулавах Агам стратовулкан 1,810 м 1839 (2) 5°26′53″N 95°39′29″E / 5.448°N 95.658°E / 5.448; 95.658
Пеует Саг вулкански комплекс 2801 м 25 декември 2000 (2) 4°54′50″N 96°19′44″E / 4.914°N 96.329°E / 4.914; 96.329
Гередонг стратовулкан 2885 м 1937 4°48′47″N 96°49′12″E / 4.813°N 96.82°E / 4.813; 96.82
Кембар штитест вулкан 2245 м Плеистоцен 3°51′00″N 97°39′50″E / 3.850°N 97.664°E / 3.850; 97.664
Сибајак стратовулкан 2212 м 1881 3°14′N 98°31′E / 3.23°N 98.52°E / 3.23; 98.52
Синабунг стратовулкан 2460 м 22 мај 2016 3°10′12″N 98°23′31″E / 3.17°N 98.392°E / 3.17; 98.392
Тоба супервулкан 2157 м 72000 п.н.е 2°35′N 98°50′E / 2.58°N 98.83°E / 2.58; 98.83
Хелатоба-Тарутунг фумарола 1100 м Плеистоцен 2°02′N 98°56′E / 2.03°N 98.93°E / 2.03; 98.93
Имун непознато 1505 м непознато 2°09′29″N 98°55′48″E / 2.158°N 98.93°E / 2.158; 98.93
Сибуалбуали стратовулкан 1819 м непознато 1°33′22″N 99°15′18″E / 1.556°N 99.255°E / 1.556; 99.255
Лубукраја стратовулкан 1862 м непознато 1°28′41″N 99°12′32″E / 1.478°N 99.209°E / 1.478; 99.209
Сорикмарапи стратовулкан 2145м 1986 (1) 0°41′10″N 99°32′20″E / 0.686°N 99.539°E / 0.686; 99.539
Талакмау вулкански комплекс 2919 м непознато 0°04′44″N 99°58′48″E / 0.079°N 99.98°E / 0.079; 99.98
Сарик-Гајах вулкански конус непознато непознато 0°00′29″N 100°12′00″E / 0.008°N 100.20°E / 0.008; 100.20
Марапи вулкански комплекс 2891 м 5 август 2004  (2) 0°22′52″S 100°28′23″E / 0.381°S 100.473°E / -0.381; 100.473
Тандикат стратовулкан 2438 м 1924 (1) 0°25′59″S 100°19′01″E / 0.433°S 100.317°E / -0.433; 100.317
Таланг стратовулкан 2597 м 12 април 2005 (2) 0°58′41″S 100°40′44″E / 0.978°S 100.679°E / -0.978; 100.679
Керинчи стратовулкан 3800 м 22 јуни 2004 (2) 1°41′49″S 101°15′50″E / 1.697°S 101.264°E / -1.697; 101.264
Хутапанјанг стратовулкан 2021 м непознато 2°20′S 101°36′E / 2.33°S 101.60°E / -2.33; 101.60
Сумбинг стратовулкан 2507 м 23 мај 1921 (2) 2°24′50″S 101°43′41″E / 2.414°S 101.728°E / -2.414; 101.728
Кунјит стратовулкан 2151 м непознато 2°35′31″S 101°37′48″E / 2.592°S 101.63°E / -2.592; 101.63
Пендан непознато непознато непознато 2°49′S 102°01′E / 2.82°S 102.02°E / -2.82; 102.02
Белиранг-Берити compound 1958 м непознато 2°49′S 102°11′E / 2.82°S 102.18°E / -2.82; 102.18
Букит Даун стратовулкан 2467 м непознато 3°23′S 102°22′E / 3.38°S 102.37°E / -3.38; 102.37
Каба стратовулкан 1952 м 22 август 2000 (1) 3°31′S 102°37′E / 3.52°S 102.62°E / -3.52; 102.62
Демпо стратовулкан 3173 м октомври 1994 (1) 4°02′S 103°08′E / 4.03°S 103.13°E / -4.03; 103.13
Патах непознато 2817 м непознато 4°16′S 103°18′E / 4.27°S 103.30°E / -4.27; 103.30
Букит Лумут Балаи стратовулкан 2055 м непознато 4°14′S 103°37′E / 4.23°S 103.62°E / -4.23; 103.62
Бесар стратовулкан 1899 м април 1940 (1) 4°26′S 103°40′E / 4.43°S 103.67°E / -4.43; 103.67
Ранау купа 1881 м непознато 4°50′S 103°55′E / 4.83°S 103.92°E / -4.83; 103.92
Секинкау Белиранг купа 1719 м непознато 5°07′S 104°19′E / 5.12°S 104.32°E / -5.12; 104.32
Суох купа 1000 м 10 јуни 1933 (1) 5°15′S 104°16′E / 5.25°S 104.27°E / -5.25; 104.27
Хулубелу купа 1040 м 1836 5°21′S 104°36′E / 5.35°S 104.60°E / -5.35; 104.60
Рајабаса стратовулкан 1281 м 1798 5°46′48″S 105°37′30″E / 5.78°S 105.625°E / -5.78; 105.625

Сундски теснец и Јава

[уреди | уреди извор]

Сундскиот Теснец ги одделува островите Суматра и Јава со вулканскиот остров Кракатау кој лежи помеѓу нив. Кракатау силно избувнал во 1883 година, уништувајќи две третини од островот и оставајќи голема купа под морето. Оваа катастрофална експлозија се слушнала далеку дури до островот  Родригес во близина на Маврициус (приближно на 4800 км. оддалеченост). Нов паразитски конус, наречен Анак Кракатау (или Детето на Кракатау) пораснал од морето во центарот на купата во 1930 година.[12] Другите Кракатау островчиња од ерупцијата во 1883 година се познати како Сертунг, Панјанг и Раката.

Јава е релативно мал остров во споредба со Суматра, но има повисока концентрација на активни вулкани. Постојат 45 активни вулкани на островот со исклучок на 20 мали кратери и конуси во вулканскиот комплекс Диенг и младите конуси во Тенгерскиот комплекс. Некои вулкани се групирани заедно во списокот подолу, поради нивните блиски локации. Планината Мерапи, Семеру и Келуд се најактивните вулкани на Јава. Планината Семеру постојано еруптира од 1967 година.[13] Планината Мерапи е прогласена за декаден вулкан од 1995 година.[14] Иџен има уникатно купесто езеро со исклучително кисел природен резервоар (pH<0.3).[15]

Име Облик Височина Последна ерупција (VEI) Geolocation
Кракатау купа 813 метри 11 јануари 2011 6°06′07″S 105°25′23″E / 6.102°S 105.423°E / -6.102; 105.423
Пулосари стратовулкан 1346 м непознато 6°20′31″S 105°58′30″E / 6.342°S 105.975°E / -6.342; 105.975
Каранг стратовулкан 1778 м непознато 6°16′12″S 106°02′31″E / 6.27°S 106.042°E / -6.27; 106.042
Киараберес Гагак стратовулкан 1511 м 6 април1939 (1) 6°44′S 106°39′E / 6.73°S 106.65°E / -6.73; 106.65
Пербакти стратовулкан 1699 м непознато 6°45′S 106°41′E / 6.75°S 106.68°E / -6.75; 106.68
Салак стратовулкан 2211 м 31 јануари 1938 (2) 6°43′S 106°44′E / 6.72°S 106.73°E / -6.72; 106.73
Геде стратовулкан 2958 м 13 март 1957 (2) 6°47′S 106°59′E / 6.78°S 106.98°E / -6.78; 106.98
Патуха стратовулкан 2434 м непознато 7°09′36″S 107°24′00″E / 7.160°S 107.40°E / -7.160; 107.40
Вајанг - Винду лавина купола 2182 м непознато 7°12′29″S 107°37′48″E / 7.208°S 107.63°E / -7.208; 107.63
Малабар стратовулкан 2343 м непознато 7°08′S 107°39′E / 7.13°S 107.65°E / -7.13; 107.65
Тангкубан Пераху стратовулкан 2084м 14 септември 1983 (1) 6°46′S 107°36′E / 6.77°S 107.60°E / -6.77; 107.60
Папандајан стратовулкан 2665 м 11 ноември 2002 (2) 7°19′S 107°44′E / 7.32°S 107.73°E / -7.32; 107.73
Кенданг стратовулкан 2608м непознато 7°14′S 107°43′E / 7.23°S 107.72°E / -7.23; 107.72
Камојанг стратовулкан 1730 м Плеистоцен 7°07′30″S 107°48′00″E / 7.125°S 107.80°E / -7.125; 107.80
Гунтур вулкански комплекс 2249 м 16 октомври 1847 (2) 7°08′35″S 107°50′24″E / 7.143°S 107.840°E / -7.143; 107.840
Тампомас стратовулкан 1684 м непознато 6°46′S 107°57′E / 6.77°S 107.95°E / -6.77; 107.95
Галунгунг стратовулкан 2168 м 9 јануари 1984 (1) 7°15′00″S 108°03′29″E / 7.25°S 108.058°E / -7.25; 108.058
Талагабодас стратовулкан 2201 м непознато 7°12′29″S 108°04′12″E / 7.208°S 108.07°E / -7.208; 108.07
Караха фумарола 1155 м непознато 7°07′S 108°05′E / 7.12°S 108.08°E / -7.12; 108.08
Череме стратовулкан 3078 м 1951 6°53′31″S 108°24′00″E / 6.892°S 108.40°E / -6.892; 108.40
Сламет стратовулкан 3432м 1 мај 1999 (1) 7°14′31″S 109°12′29″E / 7.242°S 109.208°E / -7.242; 109.208
Диенг вулкански комплекс 2565 м 31 декември 1996 (1) 7°12′S 109°55′E / 7.20°S 109.92°E / -7.20; 109.92
Сундоро стратовулкан 3136 м 29 октомври 1971 (2) 7°18′00″S 109°59′31″E / 7.30°S 109.992°E / -7.30; 109.992
Сумбинг стратовулкан 3371 м 1730 (1) 7°23′02″S 110°04′12″E / 7.384°S 110.070°E / -7.384; 110.070
Унгаран стратовулкан 2050м непознато 7°11′S 110°20′E / 7.18°S 110.33°E / -7.18; 110.33
Теломојо стратовулкан 1894 м непознато 7°22′S 110°24′E / 7.37°S 110.40°E / -7.37; 110.40
Мербабу стратовулкан 3145 м 1797 (2) 7°27′S 110°26′E / 7.45°S 110.43°E / -7.45; 110.43
Мерапи стратовулкан 2968 м 26 октомври 2010 (4)[16] 7°32′31″S 110°26′31″E / 7.542°S 110.442°E / -7.542; 110.442
Муриа стратовулкан 1625 м 160 п.н.е ± 30 години 6°37′S 110°53′E / 6.62°S 110.88°E / -6.62; 110.88
Лаву стратовулкан 3265 м 28 ноември 1885 (1) 7°37′30″S 111°11′31″E / 7.625°S 111.192°E / -7.625; 111.192
Вилис стратовулкан 2563 м непознато 7°48′29″S 111°45′29″E / 7.808°S 111.758°E / -7.808; 111.758
Келуд стратовулкан 1731 м 13 февруари 2014 (4) 7°55′48″S 112°18′29″E / 7.93°S 112.308°E / -7.93; 112.308
Кави-Бутак стратовулкан 2651 м непознато 7°55′S 112°27′E / 7.92°S 112.45°E / -7.92; 112.45
Арџуна стратовулкан 3339 м 15 август 1952 (0) 7°43′30″S 112°34′48″E / 7.725°S 112.58°E / -7.725; 112.58
Пенангунган стратовулкан 1653 м непознато 7°37′S 112°38′E / 7.62°S 112.63°E / -7.62; 112.63
Долина Маланг маар 680м непознато 8°01′S 112°41′E / 8.02°S 112.68°E / -8.02; 112.68
Семеру стратовулкан 3676 м 1967–2006 континуирано (3) 8°06′29″S 112°55′12″E / 8.108°S 112.92°E / -8.108; 112.92
Тенгер стратовулкан 2329 м 8 јуни 2004 (2) 7°56′31″S 112°57′00″E / 7.942°S 112.95°E / -7.942; 112.95
Ламонган стратовулкан 1651 м 5 февруари 1898 (2) 7°58′44″S 113°20′31″E / 7.979°S 113.342°E / -7.979; 113.342
Лурус вулкански комплекс 539 м непознато 7°44′S 113°35′E / 7.73°S 113.58°E / -7.73; 113.58
Ијанг - Аргапура вулкански комплекс 3088 м непознато 7°58′S 113°34′E / 7.97°S 113.57°E / -7.97; 113.57
Раунг стратовулкан 3332 м 29 јуни 2015 (?) 8°07′30″S 114°02′31″E / 8.125°S 114.042°E / -8.125; 114.042
Иџен стратовулкан 2799 м 28 јуни 1999 (1) 8°03′29″S 114°14′31″E / 8.058°S 114.242°E / -8.058; 114.242
Балуран стратовулкан 1247 м непознато 7°51′S 114°22′E / 7.85°S 114.37°E / -7.85; 114.37

Забелешка: Висината на Кракатау е онаа на Раката, а не на активниот Анак Кракатау

Мали Сундски Острови

[уреди | уреди извор]

Малите Сундски Острови се мал архипелаг на кој од запад кон исток се наоѓаат островите Бали, Ломбок, Сумбава, Флорес, Сумба и Тимор - сите поставени на работ на континенталниот праг. Вулканите во областа се формираат поради океанската кора и движењето на самиот гребен.[17] Некои вулкани целосно формирале остров, на пример, островот Сангеанг Апи. Планината Тамбора, на островот Сумбава, изби на 5 април 1815 година, со скала 7 на VEI и тоа се смета за најнасилната ерупција во пишаната историја.

Име Облик Височина Последна ерупција  (VEI) Местоположба
Мербук tba 1386 м непознато -
Братан купа 2276 м непознато 8°17′S 115°08′E / 8.28°S 115.13°E / -8.28; 115.13
Батур купа 1717м 15 март 1999(1) 8°14′31″S 115°22′30″E / 8.242°S 115.375°E / -8.242; 115.375
Агунг стратовулкан 3142 м 25 ноември 2017 (?) 8°20′31″S 115°30′29″E / 8.342°S 115.508°E / -8.342; 115.508
Ринџани стратовулкан 3726 м 1 октомври 2004 (2) 8°25′S 116°28′E / 8.42°S 116.47°E / -8.42; 116.47
Тамбора стратовулкан 2722 м 1967 ± 20 години (0) 8°15′S 118°00′E / 8.25°S 118.00°E / -8.25; 118.00
Сангеанг Апи вулкански комплекс 1949 м 30 мај 2014 (?) 8°12′S 119°04′E / 8.20°S 119.07°E / -8.20; 119.07
Ваи Сано купа 903 м непознато 8°43′S 120°01′E / 8.72°S 120.02°E / -8.72; 120.02
Поко Леок непознато 1675 м непознато 8°41′S 120°29′E / 8.68°S 120.48°E / -8.68; 120.48
Ранаках лавина купола 2100 м март 1991 (1) 8°37′S 120°31′E / 8.62°S 120.52°E / -8.62; 120.52
Иниери стратовулкан 2245 м 8050 п.н.е 8°52′30″S 120°57′00″E / 8.875°S 120.95°E / -8.875; 120.95
Иниелика вулкански комплекс 1559 м 11 јануари 2001 (2) 8°44′S 120°59′E / 8.73°S 120.98°E / -8.73; 120.98
Ебулобо стратовулкан 2124 м 27 февруари 1969 (2) 8°49′S 121°11′E / 8.82°S 121.18°E / -8.82; 121.18
Ија стратовулкан 637 м 27 јануари 1969 (3) 8°53′49″S 121°38′42″E / 8.897°S 121.645°E / -8.897; 121.645
Сукарија купа 1500 м непознато 8°47′31″S 121°46′12″E / 8.792°S 121.77°E / -8.792; 121.77
Ndete Napu фумарола 750 м непознато 8°43′S 121°47′E / 8.72°S 121.78°E / -8.72; 121.78
Келимуту вулкански комплекс 1639 м 3 јуни 1968 (1) 8°46′S 121°49′E / 8.77°S 121.82°E / -8.77; 121.82
Палувех стратовулкан 875 м 3 февруари 1985 (1) 8°19′12″S 121°42′29″E / 8.32°S 121.708°E / -8.32; 121.708
Егон стратовулкан 1703м 30 мај 2014 (1) 8°40′S 122°27′E / 8.67°S 122.45°E / -8.67; 122.45
Илимуда стратовулкан 1100 м непознато 8°28′41″S 122°40′16″E / 8.478°S 122.671°E / -8.478; 122.671
Левотоби стратовулкан 1703 м 30 мај 2003 (2) 8°32′31″S 122°46′30″E / 8.542°S 122.775°E / -8.542; 122.775
Лероболенг вулкански комплекс 1117 м 26 јуни 2003 (3) 8°21′29″S 122°50′31″E / 8.358°S 122.842°E / -8.358; 122.842
Рианг Котанг фумарола 200 м непознато 8°18′00″S 122°53′31″E / 8.30°S 122.892°E / -8.30; 122.892
Илиболенг стратовулкан 1659 м јуни 1993 (1) 8°20′31″S 123°15′29″E / 8.342°S 123.258°E / -8.342; 123.258
Левотоло стратовулкан 1423 м 15 декември 1951 (2) 8°16′19″S 123°30′18″E / 8.272°S 123.505°E / -8.272; 123.505
Илилабалекан стратовулкан 1018 м непознато 8°33′S 123°23′E / 8.55°S 123.38°E / -8.55; 123.38
Иливерунг вулкански комплекс 1018 м 22 мај 1999 (0) 8°32′S 123°34′E / 8.53°S 123.57°E / -8.53; 123.57
Бату Тара стратовулкан 748 м 1847 (2) 7°47′31″S 123°34′44″E / 7.792°S 123.579°E / -7.792; 123.579
Сирунг вулкански комплекс 862 м 1970 (2) 8°30′29″S 124°07′48″E / 8.508°S 124.13°E / -8.508; 124.13
Јерсеј подводен -3800 м непознато 7°32′S 123°57′E / 7.53°S 123.95°E / -7.53; 123.95

Бандско Море

[уреди | уреди извор]

Бандското Море во јужниот дел на Молучкиот архипелаг вклучува мала група на острови. Три големи тектонски плочи под морето, Евроазиската, Тихоокеанската и Индоавстралиската плоча, биле во конвергенција од Мезозоикот.[18] Вулканите во Бандското Море главно се острови, но некои се подводни вулкани.

Име облик Височина Последна ерупција (VEI) Местоположба
Кинески цар подводен -2,850 метри непознато 6°37′S 124°13′E / 6.62°S 124.22°E / -6.62; 124.22
Ниеверкерк подводен -2285 метри непознато 6°36′00″S 124°40′30″E / 6.60°S 124.675°E / -6.60; 124.675
Гунунгапи Ветар стратовулкан 282 м 1699 (3) 6°38′31″S 126°39′00″E / 6.642°S 126.65°E / -6.642; 126.65
Вурлали стратовулкан 868 м 3 јуни 1892 (2) 7°07′30″S 128°40′30″E / 7.125°S 128.675°E / -7.125; 128.675
Теон стратовулкан 655 м 3 јуни 1904 (2) 6°55′12″S 129°07′30″E / 6.92°S 129.125°E / -6.92; 129.125
Нила стратовулкан 781 м 7 мај 1968 (1) 6°44′S 129°30′E / 6.73°S 129.50°E / -6.73; 129.50
Серуа стратовулкан 641 м 18 септември 1922 (2) 6°18′S 130°00′E / 6.30°S 130.00°E / -6.30; 130.00
Манук стратовулкан 282 м непознато 5°31′48″S 130°17′31″E / 5.53°S 130.292°E / -5.53; 130.292
Банда Апи купа 640 м 9 мај 1988 (3) 4°31′30″S 129°52′16″E / 4.525°S 129.871°E / -4.525; 129.871

Островите Сулавеси и Сангихе

[уреди | уреди извор]
Вурберг (холандски: Огнена Планина, Gunung Api)

Четири полуострови доминираат во формата на Сулавеси островот (порано позната како Челебес). Централниот дел е висока планинска област, но најчесто невулканска. Активните вулкани се наоѓаат на северниот полуостров и континуирано се шират кон север кон Островите Сангихе. Сангихе ја обележуваат границата со Филипини.

Име Облик Височина Последна ерупција (VEI) Местоположба
Коло стратовулкан 507 м 18 јули 1983 (4) 0°10′12″S 121°36′29″E / 0.17°S 121.608°E / -0.17; 121.608
Амбанг вулкански комплекс 1795 м 1845 ± 5 години 0°45′N 124°25′E / 0.75°N 124.42°E / 0.75; 124.42
Сопутан стратовулкан 1784 м 24–30 октомври 2007 1°06′29″N 124°43′48″E / 1.108°N 124.73°E / 1.108; 124.73
Семпу купа 1549м непознато 1°07′48″N 124°45′29″E / 1.13°N 124.758°E / 1.13; 124.758
Тондано купа 1202 м непознато 1°14′N 124°50′E / 1.23°N 124.83°E / 1.23; 124.83
Локон-Емпунг стратовулкан 1580 м 15 јули 2011 1°21′29″N 124°47′31″E / 1.358°N 124.792°E / 1.358; 124.792
Махаву стратовулкан 1324 м 16 ноември 1977 (0) 1°21′29″N 124°51′29″E / 1.358°N 124.858°E / 1.358; 124.858
Клабат стратовулкан 1995 м непознато 1°28′N 125°02′E / 1.47°N 125.03°E / 1.47; 125.03
Тонгкоко стратовулкан 1149 м 1880 (1) 1°31′N 125°12′E / 1.52°N 125.20°E / 1.52; 125.20
Руанг стратовулкан 725 м 25 септември 2002 (4) 2°18′N 125°22′E / 2.30°N 125.37°E / 2.30; 125.37
Карангетанг стратовулкан 1784 м август 2007 2°47′N 125°24′E / 2.78°N 125.40°E / 2.78; 125.40
Бануа Вуху подводен вулкан -5 м 18 јули 1919 (3) 3°08′17″N 125°29′28″E / 3.138°N 125.491°E / 3.138; 125.491
Аву стратовулкан 1,320 м 2 јуни 2004 (2) 3°40′N 125°30′E / 3.67°N 125.50°E / 3.67; 125.50
Подморница 1922 подводен вулкан -5,000 м непознато 3°58′N 125°10′E / 3.97°N 125.17°E / 3.97; 125.17

Халмахера

[уреди | уреди извор]
A drawing of a volcano erupting orange lava and black smoke into the air with a body of water in the foreground and ships sailing in it.
Опис на ерупцијата на Гамалама на почетокот на 1700-тите

Островот Халмахера во северниот дел на Молучкиот архипелаг се формирал со движење на три тектонски плочи, што резултирало во два пресечени планински венци, кои формираат четири карпести полуострови одделени со три длабоки заливи. Вулкански лак се протега од север кон југ во западната страна на Халмахера, од кои некои се вулкански острови, на пример, Гамалама и Тидоре. Островското име на Гамалама е Тернате и тој бил центар за тргувијата со зачин откако Португалската империја ја отворила тврдината во 1512. Поради својата местоположба како центар за трговија со зачин во текот на големите географски откритија, денес постојат историски записи за вулкански ерупции во Халмахера уште од почетокот на 16 век.

Име Облик Височина Последна ерупција (VEI) Местоположба
Таракан пирокластичен конус 318 м непознато 1°50′N 127°50′E / 1.83°N 127.83°E / 1.83; 127.83
Дуконо вулкански комплекс 1335 м 13 август 1933 (3) 1°41′N 127°53′E / 1.68°N 127.88°E / 1.68; 127.88
Тобару непознато 1035 м непознато 1°38′N 127°40′E / 1.63°N 127.67°E / 1.63; 127.67
Ибу стратовулкаан 1325 м мај 2005 (0) 1°29′17″N 127°37′48″E / 1.488°N 127.63°E / 1.488; 127.63
Гамконора стратовулкаан 1635 м 9 јули 2007 (?) 1°23′N 127°32′E / 1.38°N 127.53°E / 1.38; 127.53
Тодоко-Рану купа 979 м непознато 1°15′N 127°28′E / 1.25°N 127.47°E / 1.25; 127.47
Џаилоло стратовулкан 1130 м непознато 1°05′N 127°25′E / 1.08°N 127.42°E / 1.08; 127.42
Хири стратовулкан 630 м непознато 0°54′N 127°19′E / 0.90°N 127.32°E / 0.90; 127.32
Гамалама стратовулкан 1715 м 31 јули 2003 (2) 0°48′N 127°20′E / 0.80°N 127.33°E / 0.80; 127.33
Тидоре стратовулкан 1730 м непознато 0°39′29″N 127°24′00″E / 0.658°N 127.40°E / 0.658; 127.40
Маре стратовулкан 308 м непознато 0°34′N 127°24′E / 0.57°N 127.40°E / 0.57; 127.40
Моти стратовулкан 950 м непознато 0°27′N 127°24′E / 0.45°N 127.40°E / 0.45; 127.40
Макиан стратовулкан 1357 м 29 јули 1988 (3) 0°19′N 127°24′E / 0.32°N 127.40°E / 0.32; 127.40
Тигалалу стратовулкан 422 м непознато 0°04′N 127°25′E / 0.07°N 127.42°E / 0.07; 127.42
Амасинг стратовулкан 1030 м непознато 0°32′S 127°29′E / 0.53°S 127.48°E / -0.53; 127.48
Бибинои стратовулкан 900м непознато 0°46′S 127°43′E / 0.77°S 127.72°E / -0.77; 127.72

Поголемите ерупции на вулканите во Индонезија

[уреди | уреди извор]

Подолу е списокот на избрани големи ерупции на вулкани во Индонезија, подредени хронолошки од датумот на отпочнување на ерупција. Само ерупции со размер 3 или погоре на VEI се дадени со познати извори и фатални случаи, освен ако помали ерупции не резултирале со  фатални случаи.

Датум на ерупција Вулкан Прекин VEI Одлики Цунами Тефра (волумен) Смртни случаи Извори
3 ноември 2010 Мерапи 8 ноември 2010 4 це,пт,илк,лкт не N/A 353 [19]
10 февруари 1990 Келут март 1990 4 це,ке,пт,фе,илк,лкт не 0.13 км³ 35 [20]
18 јули 1983 Коло декември 1983 4 це,пт,фе не N/A 0 [21]
5 април 1982 Галунгунг 8 јануари 1983 4 це,пт,лт,лкт не 0.37 км³ + 68 [22][23]
6 ноември 1972 Мерапи март 1985 2 це,пт,лт,илк,лкт не 0.021 км³ 29 [5]
26 април 1966 Келут 27 април 1966 4 це,ке,пт,лкт не 0.089 км³ 212 [20]
17 март 1963 Агунг 27 јануари 1964 5 це,пт,лт,лкт не 1 км³ 1,148 [24]
31 август 1951 Келут 31 август 1951 4 це,ке,пт,лкт не 0.2 км³ 7 [21]
25 ноември 1930 Мерапи септември 1931 3 це,рп,пт,лт,илк,лкт не 0.0017 км³ 1,369 [5]
19 мај 1919 Келут 20 мај 1919 4 це,ке,пт,лкт не 0.19 км³ 5,110 [20]
7 јуни 1892 Аву 12 јуни 1892 3 це,пт,лкт не N/A 1,532 [25]
26 август 1883 Кракатау февруари 1884 6 це,пе,пт,ф,лкт,кк 15–42 м 5–8.5 км³ 36,600 [1][24][26]
15 април 1872 Мерапи 21 април 1872 4 це,пт не 0.33 км³ 200 [5]
2 март 1856 Аву 17 март 1856 3 це,пт,лкт да 0.51±0.50 км³ 2,806 [25]
8 октомври 1822 Галунгунг декември 1822 5 це,пт,илк,лкт не 1 км³ + 4,011 [20]
10 април 1815 Тамбора 15 јули 1815 7 це,пт,кк 1–2 м 160 км³ 71,000+ [3][27]
6 август 1812 Аву 8 август 1812 4 це,пт,лкт не 0.55±0.50 км³ 963 [25]
12 август 1772 Папандајан 12 август 1772 3 це,фе не N/A 2,957 [28]
4 август 1672 Мерапи непознато 3 це,пт,лкт не N/A 3,000 [5]
1586 Келут непознато 5 це,ке,лкт не 1 км³ + 10,000 [20]
≈ 74,000 BP Тоба непознато 8 пт,лт,кк веројатно 2,800 км³ скоро до уништување на цела човечка популација [2]
Белешки: це=централна ерупција (ерупција од централен вентил), пт=пирокластичен тек, лт=лавин тек, лкт=лахар каллив тек, ке=кратерско езеро, фе=фреатичка ерупција, илк=истиснување на лавината купола, кк=колапс на купата, пе=подводна ерупција, ф=фумароли, рп=радијална пукнатина.

Поврзано

[уреди | уреди извор]
  1. 1,0 1,1 Winchester, Simon (2003). Krakatoa: The Day the World Exploded: August 27, 1883. HarperCollins. ISBN 0-06-621285-5.
  2. 2,0 2,1 Oppenheimer, C. (2002). „Limited global change due to the largest known Quaternary eruption, Toba ≈74 kyr BP?“. Quaternary Science Reviews. 21 (14–15): 1593–1609. Bibcode:2002QSRv...21.1593O. doi:10.1016/S0277-3791(01)00154-8.
  3. 3,0 3,1 Stothers, Richard B. (1984). „The Great Tambora Eruption in 1815 and Its Aftermath“. Science. 224 (4654): 1191–1198. Bibcode:1984Sci...224.1191S. doi:10.1126/science.224.4654.1191. PMID 17819476.
  4. „Kelut Eruptive History“. Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. Архивирано од изворникот на 2009-03-02. Посетено на 19 December 2006.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 „Merapi Eruptive History“. Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. Архивирано од изворникот на 2007-08-20. Посетено на 19 December 2006.
  6. „Indonesia Miliki 127 Gunung Api Aktif“. 2 May 2012. Архивирано од изворникот на 2018-11-17. Посетено на 2017-12-22.
  7. „Volcano Data Criteria“. Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. Посетено на 14 June 2015.
  8. „Centre of Volcanology & Geological Hazard Mitigation“. Volcanological Survey of Indonesia. Архивирано од изворникот на 16 December 2006. Посетено на 31 December 2006.
  9. Simoes, M., Avouac, J.P., Cattin, R., Henry, P. (2004). „The Sumatra subduction zone: A case for a locked fault zone extending into the mantle“ (PDF). Journal of Geophysical Research. 109: B10402. Bibcode:2004JGRB..10910402S. doi:10.1029/2003JB002958.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  10. Subarya, C., Chlieh, M., Prawirodirdjo, L., Avouac, J.P., Bock, Y., Sieh, K., Meltzner, A., Natawidjaja, D.H., McCaffrey, R. (2006). „Plate-boundary deformation associated with the great Sumatra-Andaman earthquake“ (PDF). Nature (journal). 440 (7080): 46–51. Bibcode:2006Natur.440...46S. doi:10.1038/nature04522. PMID 16511486.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  11. Lay, T., Kanamori, H., Ammon, C., Nettles, M., Ward, S., Aster, R., Beck, S., Bilek, S., Brudzinski, M., Butler, R., DeShon, H., Ekstrom, G. (2005). „The Great Sumatra-Andaman Earthquake of 26 December 2004“ (PDF). Science. 308 (5725): 1127–1133. Bibcode:2005Sci...308.1127L. doi:10.1126/science.1112250. PMID 15905392.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)
  12. Whittaker, R. J.; Bush, M. B. (1993). „Anak Krakatau and old Krakatau: a reply“. GeoJournal. 29 (4): 417–420. doi:10.1007/BF00807545.
  13. „Semeru Weekly Reports“. Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. Архивирано од изворникот на 2007-08-20. Посетено на 7 December 2006.
  14. International Association of Volcanology and Chemistry of the Earth's Interior (1995). „Decade Volcano Update“. Bulletin of Volcanology. 57 (1): 82–83. Bibcode:1995BVol...57...76.. doi:10.1007/BF00298711.
  15. Ansje Löhr; Thom Bogaard; Alex Heikens; Martin Hendriks; Sri Sumarti; Manfred van Bergen; Kees C.A.M. van Gestel; Nico van Straalen & Pieter Vroonand (2005). „Natural Pollution Caused by the Extremely Acid Crater Lake Kawah Ijen, East Java, Indonesia“. Environmental Science and Pollution Research. 12 (2): 89–95. doi:10.1065/espr2004.09.118.
  16. „Mount Merapi Erupts“. ANTARA. 26 October 2010. Посетено на 19 November 2013.
  17. H. A. Brouwer (July 1939). „Exploration in the Lesser Sunda Islands“. The Geographical Journal. Blackwell Publishing. 94 (1): 1–10. doi:10.2307/1788584. JSTOR 1788584.
  18. Christian Honthaasa; Jean-Pierre Réhaulta; René C. Maurya; Hervé Bellona; Christophe Hémonda; Jacques-André Maloda; Jean-Jacques Cornéeb; Michel Villeneuveb; Joseph Cottena (1998). „A Neogene back-arc origin for the Banda Sea basins: geochemical and geochronological constraints from the Banda ridges (East Indonesia)“. Tectonophysics. 298 (4): 297–317. Bibcode:1998Tectp.298..297H. doi:10.1016/S0040-1951(98)00190-5.
  19. "Merapi Eruptive History". Global Volcanism Program. Smithsonian Institution.
  20. 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 „Large Holocene Eruptions“. Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. Архивирано од изворникот на 2012-01-17. Посетено на 18 December 2006.
  21. 21,0 21,1 "Large Holocene Eruptions". Global Volcanism Program. Smithsonian Institution.
  22. Katili, J.A. & Sudradjat, A. (1984). „Galunggung: the 1982-1983 eruption“. Volcanology Survei Indonesia: 102.
  23. „Galunggung, Java, Indonesia“. Volcano World. Department of Geosciences at Oregon State University. Архивирано од изворникот на 16 June 2008. Посетено на 30 December 2006.
  24. 24,0 24,1 Michael R. Rampino & Stephen Self (1982). „Historic eruptions of Tambora (1815), Krakatau (1883), and Agung (1963), their stratospheric aerosols, and climatic impact“. Quaternary Research. 18 (2): 127–143. Bibcode:1982QuRes..18..127R. doi:10.1016/0033-5894(82)90065-5.
  25. 25,0 25,1 25,2 „Awu's Eruptive History“. Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. Архивирано од изворникот на 2007-07-07. Посетено на 31 December 2006.
  26. B.H. Choi; E. Pelinovsky; K.O. Kim; J.S. Lee (2003). „Simulation of the trans-oceanic tsunami propagation due to the 1883 Krakatau volcanic eruption“ (PDF). Natural Hazards and Earth System Sciences. 3 (5): 321–332. doi:10.5194/nhess-3-321-2003. Архивирано од изворникот (PDF) на 12 September 2006.
  27. Oppenheimer, Clive (2003). „Climatic, environmental and human consequences of the largest known historic eruption: Tambora volcano (Indonesia) 1815“. Progress in Physical Geography. 27 (2): 230–259. doi:10.1191/0309133303pp379ra.
  28. „The Deadliest Eruptions“. Volcano World. Department of Geosciences at Oregon State University. Архивирано од изворникот на 25 January 2009. Посетено на 15 March 2009.

Општи препораки

[уреди | уреди извор]
  1. Tom Simkin & Lee Siebert (1994). Volcanoes of the World: A Regional Directory, Gazetteer, and Chronology of Volcanism During the Last 10,000 Years (2. изд.). Geoscience Press. ISBN 0-945005-12-1.
  2. M. Neumann van Padang (1951). „Indonesia“. Catalog of Active Volcanoes of the World and Solfatara Fields (1. изд.). Rome: IAVCEI. стр. 1–271.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]