Двоуснена согласка

Од Википедија — слободната енциклопедија

Двоуснена согласка (уснено-уснена согласка или билабијал)[1] е согласка која се изговара со двете усни. Според меѓународната фонетска азбука (МФА), тие се следниве:

МФА Опис Пример
Јазик Правопис МФА Значење
двоуснена носна согласка македонски маса [masa] маса
безвучна двоуснена избувна согласка македонски пот [pɔt] пот
звучна двоуснена избувна согласка македонски биди [bidi] биди
безвучна двоуснена струјна согласка јапонски 富士山 (фуџисан) [ɸuʑisaɴ] планината Фуџи
звучна двоуснена струјна согласка еве ɛʋɛ [ɛ̀βɛ̀] еве (јазикот)
двоуснена приближна согласка шпански lobo [loβ̞o] волк
двоуснена трепетна согласка нијашки simbi [siʙi] долна вилица
двоуснена чкрапава согласка нл‘нг ʘoe [ʘoe] месо

Оверското наречје на игбо разликува шест пара на двоусни избувни согласки: [p ɓ̥ b ɓ]. Околу 0,7% од јазиците на светот воопшто немаат двоусни согласки. Такви се индијанските јазици тлингитски, чипевјански, онајдски и вичитски.[2]

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. „билабијал“ — Лексикон на македонскиот јазик
  2. Maddieson, Ian. 2008. Absence of Common Consonants. In: Haspelmath, Martin & Dryer, Matthew S. & Gil, David & Comrie, Bernard (eds.) The World Atlas of Language Structures Online. Munich: Max Planck Digital Library, Гл. 18. пров. 15 септември 2008
  • Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell. ISBN 978-0-631-19815-4.
Табела на белодробни согласки по МФА аудио
По место → Уснени Преднојазични Среднојазични Заднојазични Гласилни
↓ По начин Дво​уснени Уснено-​забни Заб​ни Венеч​ни Задно-​венеч. Свие​ни Предно-​непчени Задно​непчени Ресич​ни Голтни​чки Надгла​сил​ни Гласил​ни
Носни m ɱ n ɳ ɲ̥ ɲ ŋ̊ ŋ ɴ
Избувни p b t d ʈ ɖ c ɟ k ɡ q ɢ ʡ ʔ
Струјни ɸ β f v θ ð s z ʃ ʒ ʂ ʐ ç ʝ x ɣ χ ʁ ħ ʕ ʜ ʢ h ɦ
Приближни ʋ ɹ ɻ j ɰ
Трепетни ʙ r ɽ͡r ʀ я *
Едноударни ⱱ̟ ɾ ɽ ɢ̆ ʡ̯
Стран. струј. ɬ ɮ ɭ˔̊ ʎ̥˔ ʎ˔ ʟ̝̊ ʟ̝
Стран. прибл. l ɭ ʎ ʟ
Стран. едноуд. ɺ ɺ̠ ʎ̯
Небелодробни согласки
Чкрапави ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ
ʘ̃ ʘ̃ˀ ʘ͡q ʘ͡qʼ
Уфрлени ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ
Исфрлени ʈʼ
θʼ ɬʼ χʼ
tsʼ tɬʼ cʎ̝̥ʼ tʃʼ ʈʂʼ kxʼ kʟ̝̊ʼ
Слеани согласки
p̪f b̪v ts dz ʈʂ ɖʐ
ɟʝ cʎ̥˔ ɟʎ˔ kʟ̝̊ ɡʟ̝
Сложени согласки
Незаградни ʍ w ɥ ɧ
Заградни k͡p ɡ͡b ŋ͡m
Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош]
Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка.
Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби.
* Симболот го нема во МФА.