Граѓански музеи на Павија
| Граѓански музеи на Павија | |
 | |
 | |
| Место | Павија, Италија |
|---|---|
| Координати | 45°11′24″N 9°09′30″E / 45.19000° СГШ; 9.15833° ИГД |
| Јавен превоз | Железничка станица во Павија |
| Мреж. место | www.museicivici.pavia.it |
.JPG)
Граѓанските музеи на Павија се голем број музеи во Павија, Ломбардија, северна Италија. Тие се сместени во Кастело Висконтео, или замокот Висконти, изграден во 1360 година од Галеацо II Висконти, веднаш по преземањето на градот, дотогаш слободен град-држава. Заслужниот архитект е Бартолино да Новара. Замокот порано бил главната резиденција на семејството Висконти, додека политички главен град на државата бил Милано. Северно од замокот постоел широк, ограден парк, вклучувајќи ја и Цертоза од Павија, основана во 1396 година, според заветот на Џан Галеацо Висконти, наменета да биде еден вид приватна капела на династијата Висконти. Битката кај Павија (1525), врв на Италијанските војни, се одвивала во паркот на замокот.
Граѓанските музеи на Павија ги вклучуваат Уметничка галерија Маласпина, Археолошки музеј и сала Лонгобард, средновековни и ренесансни секции, галерија на слики од 19 век (колекција Мороне), Музеј на Ризоргименто, музеј Робеки Брикети и Крипта на Свети.[1]
Историја[уреди | уреди извор]
Музејот е изграден по волја на маркизот Лујџи Маласпина ди Саназаро, просветлен уметник (1754/1835), кој ги подарил своите уметнички колекции на општината по неговата смрт. Колекцијата, која со текот на времето била збогатена со бројни донации, првично била сместена во палатата Маласпина и била преместена во замокот дури во 1951 година.[2][3]
26.jpg)
Колекции[уреди | уреди извор]
Археолошката збирка вклучува материјали пронајдени случајно при земјоделски или градежни работи; музејот потекнува главно од приватни збирки (Џулети, колекција Реале, итн.). Во аркадите на приземјето на замокот се сместени: Лапидариумот составен од стели, саркофази, погребни и вотивни олтари, епиграфи, капители, колони и римски пресвртници.[2]
Археолошки музеј и соба Лонгобард[уреди | уреди извор]
Првата просторија е посветена на територијата на Тицинум (ова било античкото име на Павија ) во римско време и, меѓу другите наоди, изложува гробна област, составена од гробници за кремирање од тули и гробен камен, од 1 век н.е. пронајден во Кастџо. Во собата се сместени и наодите од келтската некропола пронајдена во 1957 година во Санта Кристина е Бисоне, чиишто гробни предмети датираат од 2 век п.н.е. тие се одликуваат со присуство на стилски традиционални келтски предмети во комбинација со типично римски производи, како што е црнита застаклена опрема. Гробните предмети од гробницата од I век п.н.е. пронајдени во Павија се истовремено келтски (по керамиката и брошевите) и римски (во елементите од тули на кутијата и во глинениот унгентариум). Ова се докази за прогресивното продирање на римската култура во келтскиот цисалпски свет. Исто така, од истиот период датира парче од голем интерес: сребрена чаша која на работ носи натпис формиран со лигурско име, проследено со индикација за римски мерења на тежината пронајдени во близина на Зербо во група „гало-римски“ гробници, кремирање кое датирано од 2 век п.н.е.[2]
Во втората просторија е изложена египетската колекција, донирана од маркизот Маласпина ди Санназаро (кој ја купил од Џузепе Ницоли, канцелар на австрискиот конзулат во Александрија помеѓу 1818 и 1828 година), која се состои од околу 150 артефакти. Египетската колекција не е единствениот дел од музејот што содржи материјали што не доаѓаат од областа Павија: се среќаваме со збирката феникиско - пуничка керамика (ретко се наоѓа во италијанските музеи надвор од Сардинија ) оставена од Франческо Реале во 1892 година или колекцијата на Италија и грчки вазни, кои дошле во музејот преку колекционерите од Павез од 19 век.[2]
21.jpg)
Исто така, во истата просторија се наоѓа и колекцијата на римско стакло, веројатно најважната во северна Италија,[4] во која има парчиња со највисок квалитет и реткост, како што се темносините стаклени кантарос од Фраскароло и чашата Енион.[5] римското стакло во музејот се издвојува по својот квалитет и типолошка разновидност. Збирката, која во поголемиот дел се состои од парчињата, веројатно е од 1 и 2 век од нашата ера, за што сведочат најразновидните техники на обработка.
До стаклото се наоѓаат некои скулптури од римско време пронајдени во градот и на неговата територија, меѓу кои се издвојува грчката мермерна биста со ликот на Артемида Сотеира од Цефизодот Постариот, римска копија од 1-2 век од нашата ера. Во III и IV соба се изложени римски остатоци пронајдени во Павија: керамика, бронзи, тера сигилата, фина керамика на маса, друго римско стакло и големи архитектонски и скулптурни наоди, вклучително и статуа на човек со тога, позната под името на Муто, која датира од 1-2 век н.е. и доаѓа од западната порта на градот (Порта Маренга). Меѓу скулптурите од римското доба има и женски портрет, во грчки мермер што претставува жена во зрела возраст со длабоко вдлабнати очи и капа собрана на тилот, доказ за „културната“ скулптура на Павија од III век. Исто така, од гробниот споменик доаѓа мермерен камен со ликот на Атис, кој датира од 1 век од нашата ера. Има келтски наоди од периодот Ла Тене и глазирана керамика од 1 век од нашата ера, исто така во форма на птица.[2]
Секогаш поврзана со настаните на Павија и нејзината територија е собата Лонгобард, каде што е изложен палеохристијански сребрен прибор (вклучувајќи литургиска лажица, чинија и путирски јазол пронајдена меѓу презвитериумот и страничниот премин на базиликата Сан Микеле Маџоре во 1968 година), доцна римска и остроготска звезда (вклучувајќи и некои значајни фибули на увозници) и наоди од ломбардскиот период (вклучувајќи и ретка бронзена статуа од ломбардско време која претставува воин), доказ за важноста и сјајот на Павија, тогашен главен град на кралството. Зачувани се многу наоди со големо значење (вклучувајќи ги и историските): предниот дел на саркофаг од 2 век од нашата ера, содржи епиграф во чест на работата на готскиот крал Аталарик во амфитеатарот во Павија помеѓу 528 и 529 година. Во исто време има и погребен епиграф во мермер и напишан на грчки јазик од сириско семејство, кој доаѓа од црквата Сан Џовани во Борго и некои фрагменти од плочки со печатот на епископот Криспин II (521-541), доказ за присуство на печки во градот и по крајот на римскиот свет.[2]
29.jpg)
Во собата има и голема мермерна надгробна плоча, пронајдена во Вилареџо во деветнаесеттиот век, од филозофот Северино Боетиус (околу 480 - 524 или 526 [6] ), и надгробните споменици на кралот Куниперт, неговата ќерка Куниперга, кралицата Рагинтруда и Војводата Аудалд. Сведоци на ломбардската скулптура во времето на кралот Лиутпранд се добро познатите плетеи на Теодота[7] кои го прикажуваат дрвото на животот помеѓу крилести змејови и чаша опкружена со пауни, како и фрагментот од плутеус со јагнешка глава од претходната Кралската палата Кортеолона, доказ дека секогаш е поврзана со кралското минато на Павија е натписот на саркофагот на кралицата Ада (сопруга на кралот Хју од Италија, кој починала во 931 година и која била погребана во црквата Сан Жервасио и Протасио) и sella plicatilis, преклопен стол на каролиншка или отонска уметност во железо обложена со сребро и позлатен бакар, редок примерок (многу малку европски музеи имаат покуќнина од таа ера и речиси, ниту еден од нив не го достигнува квалитетот на примерокот од Павија) поради неговата техничка сложеност и рафинирана декорација.[8]
Романска и ренесансна секција[уреди | уреди извор]
Уметничката и архитектонската еволуција на градот е претставена во просториите кои се движат од 7-та до 14-та, каде што се зачувани романескните, готските и ренесансните скулпторски и архитектонски наоди, особено романескниот дел е веројатно еден од најголемите во северна Италија. Многу од нив потекнуваат од згради уништени во текот на деветнаесеттиот век, како што се оние од црквите Санта Марија дел Пополо и Санто Стефано (од дванаесеттиот век и урнати од деветнаесеттиот век), за да се направи простор за катедралата. Конкретно, изложени се монументалните портали на двете цркви (соба VIII и X), бројните капители и дел од ѕидот со бели, зелени и сини застаклени тули од Санта Марија дел Пополо (11 век), меѓу најстарите италијански (и европски) примери на мајолика,[9]
Исто така, од Санта Марија дел Пополо доаѓаат и некои капители (11 и 12 век) кои ги рефлектираат украсите и обликот на коринтските капители од класичната ера и претставена капител и седум фигури кои го држат ликот во центарот, додека последната од серијата соодветно носи крст и нож.[2]
Во десеттата соба се чуваат и најважните романескни скулптури: оние од црквата Сан Џовани во Борго (исто така урната во деветнаесеттиот век за да се зголеми градината на колеџот Боромео), меѓу кои се среќаваат, главниот град со змејови и теламон и главниот град со змејови каснати од маски, дело на таканаречениот Господар на змејовите, сето тоа датира од раните децении на 12 век.[10]
Од особен значај се бројните изложени садови за јадења, многу значајни производи од исламскиот и византискиот исток, кои ги краселе фасадите на црквите и зградите (многу сѐ уште се наоѓаат на фасадите на романескните цркви во Павија, толку многу што Павија, по Пиза а Рим е италијанскиот град кој го задржува најголемиот број).[11] Тоа биле многу скапи и вредни производи и биле направени со техники непознати на Запад.
Исто така од ориентално потекло се и други современи наоди, како што е исламскиот ковчег од 11 век во врежана фолија (доаѓа од Дагестан ) од црквата Сан Теодоро. Заедно со скулптурните наоди, во 11-тата соба се зачувани и некои романескни мозаици (12 век) од црквите Санта Марија дел Пополо, Сант'Инвенцио и Санта Марија дел Стуое (тркалото на месеците). Мозаиците на Санта Марија дел Пополо биле пронајдени во последователни фази при уривањето во 1854 и 1936 година. Подниот мозаик на централниот кораб ја приспособува темата на големо тркало вклучено во рамка оградена со лента, шевронен и, странично со геометриски мотиви. Борбата помеѓу верата и раздорот е прикажана во поголемиот мозаик, како што укажуваат на латински натписи кои сѐ уште ги означуваат волкот и врана. Мозаикот на десната патека, прикажува сцени од мачеништвото на свети Евстатиј, а е забележлив и по иконографската реткост (страста на светителот е прикажана во главните градови на црквата Везелај во Бургундија, во манастирот Монреале, но оваа во Павија би бил единствениот мозаичен пример).
Од особен интерес е хомогена серија капители во црвен веронски мермер украсени со зеленило и глави, со фина изработка и израз на ломбардската доцноготска скулптура (крајот на 14 век). Постојаните уривања на урбаното градежно ткиво му дадоа на музејот импресивен број на архитектонски теракоти; затоа, поединечните парчиња се индикативни за нивната релевантност за жици, прозорци, портали и, според барањата на стилот, за обновата што градот ја доживеал пред сѐ во ерата на Висконти и Сфорца, кога покрај големите јавни згради и благородните палати, дури и малите сопственици ги ажурирале своите домови со новиот вкус. Значаен податок за палео-индустриското производство е документираното постоење на печки, почнувајќи од првата половина на XIV век, може да го додели на Павија. Од истиот период датираат и надгробната плоча на Арденго Фолперти (министерот на Филипо Марија Висконти кој починал во 1430 година), припишан на Јакопино да Традат и погребната епиграфија на Франческо да Бросано (внук на Франческо Петрарка, кој починал на рана возраст во Павија). Особено, плочата Фолперти мора да го сочинувала капакот на саркофагот на покомплексен споменик, додека епиграфот на Франческо да Бросано се одликува со префинетост на готските ликови, елегантно врежани и позлатени, придружени со важноста на поетскиот текст, во елегични двостици, диктирани од самиот Петрарка.[2] Богат е и ренесансниот дел кој зачувува уметнички дела од градилиштето Шартруз (особено многу скулптури од теракота) и скулптурни сведоштва што му се припишуваат на училиштето на Џовани Антонио Амадео и Кристофоро и Антонио Мантегаца, активни во декорацијата на фасадата на Шартруз: панелот со Благовештението од манастирот Сан Салваторе, со очигледни влијанија од Браманте, и едикулата со Пиета, некогаш заглавена во надворешниот ѕид на болницата Сан Матео[12] или бистата на теламон што му се припишува на Анибале Фонтана.
Музеј на Ризоргименто[уреди | уреди извор]
Музејот на Ризоргименто е основан од општината во 1885 година, првично благодарение на многубројните аманети на граѓаните кои од различни причини учествувале во епот на Ризоргименто и оставиле документи, книги, фотографии, оружје и предмети на новородениот музеј. Маршутата на музејот е поделена на три простории: првата просторија го опфаќа периодот од годините на Марија Тереза од Австрија до Кралството Ломбардија-Венеција, посветувајќи посебен простор на општествениот, економскиот и културниот живот на Павија, на живоста на универзитет, исто така собирајќи материјали од претходната возраст, како што е печат на општината Павија од шеснаесеттиот век. Втората соба е целосно посветена на семејството Каироли, додека во третата соба се изложени оружје и униформи (австриски, пиемонтски и француски) од периодот на Ризоргименто и се посветува простор на ликот на Гарибалди и Бенедето Каироли.[2]
Други колекции[уреди | уреди извор]
Музејот има и други збирки, како што е онаа на Лујџи Робеки Брикети, инженер и истражувач од Павија, кој му подарил на музејот во 1926 година бројни артефакти собрани од него во Африка и нумизматиката, формирани пред сè благодарение на важните аманети, како на пр. збирката на Камило Брамбила, која има околу 50.000 монети и опфаќа хронолошки период помеѓу класичните грчки изданија и ковањето на модерниот период, со особено богатство за секторот што се однесува на средновековните и модерните монети и монети издадени од ковачницата во Павија.
Пинакотека Маласпина[уреди | уреди извор]
Уметничката галерија Маласпина го има своето јадро во донацијата на маркизот Маласпина; бил проширена со последователни донации од различни субјекти и личности, како што се Брамбила и Радлински. Во 2001 година уметничката галерија била збогатена со наследството на колекционерите од Павија Карла и Џулио Мороне, донацијата се состои од 66 дела, вклучувајќи слики, пастели и цртежи од италијански уметници како Федерико Зандоменеги, Џовани Сегантини, Плино Номелини, Џузепе де Лујџи Конкони, Даниеле Ранцони, Транкило Кремона, Џовани Болдини, Џузепе Пелиза да Волпедо, Виторе Грубици де Драгон, Карло Форнара, Оресте Албертини и многу други. Внатре во галеријата со слики има и многу примери на Павија мајолика, градот всушност, помеѓу шеснаесеттиот и осумнаесеттиот век, бил еден од главните центри за производство на мајолика во северна Италија.[2]
-
Џентил да Фабриано, Мадона и Дете во слава меѓу светите Фрањо и Клер. -
Антонело да Месина, портрет на маж. -
Винченцо Фопа, Пала Ботигела. -
Џовани Белини, Мадона и детето. -
Кореџо, Свето семејство со светите Елизабета и Јован. -
Бернардино Луини, портрет на дама. -
Франческо Хајез -
Федерико Зандоменеги, Ла Русот .
_01.jpg)
Во една просторија се наоѓа реткиот дрвен модел на катедралата од 1497 година, дело на Џовани Пјетро Фугаца и Кристофоро Роки, еден од ретките ренесансни дрвени модели што преживеале.[13]
Уметничка галерија Маласпина и збирките на слики до 1800 година ги вклучуваат следниве дела:[14]
|
|
|
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Official site for Musei Civici.
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 „Musei Civici“. Musei Civici di Pavia. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Museo Archeologico Pavia“. In Lombardia. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Le collezzioni del vetro in Lombardia“. Lombardia Beni Culturali. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Coppa Ennion“. Lombardia Beni Culturali. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Il sepolcro di Boezio“. Il discorso sul metodo. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Draghi alati affrontati e albero della vita“. Lombardia Beni Culturali. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Seggio Portatile“. Lombardia Beni Culturali. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Lo scavo della torre Civica di Pavia, 1972“. Archeologia Medievale. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Telamone e draghi“. Lombardia Beni Culturali. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Bacini architettonici a Pavia“ (PDF). Società Ligure di Storia Patria. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Pietà Mantegazza“. Lombardia Beni Culturali. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ „Modello del Duomo di Pavia“. Lombardia Beni Culturali. Посетено на 3 August 2022.
- ↑ Pinacoteca Malaspina, works on display.
Библиографија[уреди | уреди извор]
- Musei Civici di Pavia, Милано, Скира, 2017 година.
- Цивилни музеи во Павија: Павија долга и капитална регно: секоли VI- X, кура на Саверио Ломартире, Давиде Толомели, Милано, Скира, 2017 година.
- Pavia visconteo-sforzesca : il Castello, la città, la Certosa, a cura di Davide Tolomelli, Милано, Скира, 2016 година.
- La Pinacoteca Malaspina, кура ди Сузана Зати, Милано, Скира, 2011 година.
- Колекција на импровизирана слава на март Лујџи Маласпина од Санназаро: Цивилен музеј во Павија, Сезионе арти мали, кура ди Карламарија Томазели, Пиза, ЕТС, 2006 година.
- Andrea Mantegna e l'incisione italiana del Rinascimento nelle collezioni dei Musei civici di Pavia: Павија, Кастело Висконтео, 15 ноември 2003-15 г. 2004 година, а кура на Саверио Ломартире, Корбета, 2001 година.
- La collezione Morone, a cura di Susanna Zatti, Милано, Скира, 2002 година.
- La quadreria dell'Ottocento, a cura di Susanna Zatti, Милано, Скира, 2002 година.
- Novella Vismara, Le collezioni numismatiche dei Civici Musei di Pavia, Como, Litografia New Press, 1994 година.
- Клаудија Макабруни, I vetri romani dei Musei civici di Pavia: lettura di una collezione, Павија, Тицинум, 1983 година.
- Il Castello visconteo di Pavia ei suoi musei: guida, a cura di Donata Vicini, Logos international, во соработка со Comune di Pavia, Assessorato alla cultura, 1984 година.