Светски куп во алпско скијање
Светскиот куп во алпско скијање е натпреварување во повеќе дисциплини во алпско скијање организирани од Меѓународната скијачка федерација (ФИС). Купот за прв пат се одржал во 1966 година,[1] и пролетта 1967 година по Конгресот на ФИС во Бејрут станал официјален настан во рамките на ФИС. Првата скијачка трка од Светскиот куп се одржала на 5 јануари 1967 година во Берхтесгаден, Западна Германија. Жан-Клод Кили од Франција и Ненси Грин од Канада биле првите победници во генерален пласман.
Правила[уреди | уреди извор]
Натпреварувачите се обидуваат да постигнат најдобро време во четири дисциплини: слалом, велеслалом, супер Г и спуст. Петата дисциплина, алпска комбинација опфаќа две трки во спуст и слалом. На почетокот на Светскиот куп имало само трки во слалом, велеслалом и спуст. Комбинациите биле воведени во сезоната 1974-75, а супервелеслаломот во сезоната 1982-1983. Сегашниот систем на бодување бил воведен во сезоната 1991-92. На секоја трка, поени се доделуваат на 30-те најдобри: 100 поени за победникот, 80 за второ место, 60 за трето, до 1 поен за 30-то место. Скијачот со најмногу поени на крајот од сезоната го освојува Купот и трофеј Кристален глобус со тежина од 9 килограми.[2] Награди се доделуваат и за секоја поединечна дисциплина заедно со помал (3,5 кг) кристален глобус.
Светскиот куп се одржува секоја година и се смета за врвно натпреварување во алпско скијање. Многумина сметаат дека Светскиот куп е повредна титула од Олимписките игри (кои се одржуваат на секои 4 години) или Светското првенство (се одржува на две години), бидејќи од натпреварувачот се бара да скија на исклучително високо ниво во неколку дисциплини во текот на сезоната, а не да победи на само една трка.[3]
Трките најчесто се одржуваат во скијачките центри на Алпите, со редовни трки и во Скандинавија, Северна Америка и источна Азија. Исто така, неколку трки се одржани на јужната полутопка. Натпревари од Светскиот куп се одржани во 25 земји: Австралија, Австрија, Андора, Аргентина, Босна и Херцеговина, Бугарија, Германија, Италија, Јапонија, Јужна Кореја, Канада, Нов Зеланд, Норвешка, Полска, Русија, Словачка, Словенија, Финска, Франција, Хрватска, Чешка, Шпанија, Шведска, Швајцарија и САД.[4] (Сите трки од Светскиот куп на кои домаќин била Босна се одржале кога таа сè уште била дел од Југославија.)
Победници во генерален пласман[уреди | уреди извор]
Список на сите освојувачи на Големиот кристален глобус во генералниот пласман на Светскиот куп во машка и женска конкуренција од првата сезона 1967 година до денес.
| Година | Мажи | Жени | ||
|---|---|---|---|---|
| Име | Држава | Име | Држава | |
| 1967. | Жан-Клод Кили |  Франција
|
Ненси Грин |  Канада
|
| 1968. | Жан-Клод Кили (2) | Франција
|
Ненси Грин (2) | Канада
|
| 1968/69. | Карл Шранц |  Австрија
|
Гертруде Габл | Австрија
|
| 1969/70. | Карл Шранц (2) | Австрија
|
Мишел Жако | Франција
|
| 1970/71. | Густав Тени |  Италија
|
Анемари Мозер-Прел | Австрија
|
| 1971/72. | Густав Тени (2) | Италија
|
Анемари Мозер-Прел (2) | Австрија
|
| 1972/73. | Густав Тени (3) | Италија
|
Анемари Мозер-Прел (3) | Австрија
|
| 1973/74. | Пјеро Грос | Италија
|
Анемари Мозер-Прел (4) | Австрија
|
| 1974/75. | Густав Тени (4) | Италија
|
Анемари Мозер-Прел (5) | Австрија
|
| 1975/76. | Ингемар Стенмарк |  Шведска
|
Рози Митермајер |  Германија
|
| 1976/77. | Ингемар Стенмарк (2) | Шведска
|
Лиз-Мари Мореро |  Швајцарија
|
| 1977/78. | Ингемар Стенмарк (3) | Шведска
|
Хани Венцел |  Лихтенштајн
|
| 1978/79. | Петер Лишер | Швајцарија
|
Анемари Мозер-Прел (6) | Австрија
|
| 1979/80. | Андреас Венцел | Лихтенштајн
|
Хани Венцел (2) | Лихтенштајн
|
| 1980/81. | Фил Мер |  САД
|
Мари-Терез Надиг | Швајцарија
|
| 1981/82. | Фил Мер (2) | САД
|
Ерика Хес | Швајцарија
|
| 1982/83. | Фил Мер (3) | САД
|
Тамара Макини | САД
|
| 1983/84. | Пирмин Цурбриген | Швајцарија
|
Ерика Хес (2) | Швајцарија
|
| 1984/85. | Марк Џирардели |  Луксембург
|
Микела Фиџини | Швајцарија
|
| 1985/86. | Марк Џирардели (2) | Луксембург
|
Марија Вализер | Швајцарија
|
| 1986/87. | Пирмин Цурбриген (2) | Швајцарија
|
Марија Вализер (2) | Швајцарија
|
| 1987/88. | Пирмин Цурбриген (3) | Швајцарија
|
Микела Фиђини (2) | Швајцарија
|
| 1988/89. | Марк Џирардели (3) | Луксембург
|
Френи Шнајдер | Швајцарија
|
| 1989/90. | Пирмин Цурбриген (4) | Швајцарија
|
Петра Кронбергер | Австрија
|
| 1990/91. | Марк Џирардели (4) | Луксембург
|
Петра Кронбергер (2) | Австрија
|
| 1991/92. | Паул Акола | Швајцарија
|
Петра Кронбергер (3) | Австрија
|
| 1992/93. | Марк Џирардели (5) | Луксембург
|
Анита Вахтер | Австрија
|
| 1993/94. | Кјетил Андре Омот |  Норвешка
|
Френи Шнајдер (2) | Швајцарија
|
| 1994/95. | Алберто Томба | Италија
|
Френи Шнајдер (3) | Швајцарија
|
| 1995/96. | Ласе Ќус | Норвешка
|
Катја Зајцингер | Германија
|
| 1996/97. | Лик Алфан | Франција
|
Пернила Виберг | Шведска
|
| 1997/98. | Херман Мајер | Австрија
|
Катја Зајцингер (2) | Германија
|
| 1998/99. | Ласе Ќус (2) | Норвешка
|
Александра Мајсницер | Австрија
|
| 1999/2000. | Херман Мајер (2) | Австрија
|
Ренате Гечл | Австрија
|
| 2000/01. | Херман Мајер (3) | Австрија
|
Јаница Костелиќ |  Хрватска
|
| 2001/02. | Штефан Еберхартер | Австрија
|
Михаела Дорфмајстер | Австрија
|
| 2002/03. | Штефан Еберхартер (2) | Австрија
|
Јаница Костелиќ (2) | Хрватска
|
| 2003/04. | Херман Мајер (4) | Австрија
|
Ања Персон | Шведска
|
| 2004/05. | Боди Милер | САД
|
Ања Персон (2) | Шведска
|
| 2005/06. | Бенјамин Рајх | Австрија
|
Јаница Костелиќ (3) | Хрватска
|
| 2006/07. | Аксел Лунд Свиндал | Норвешка
|
Никол Хосп | Австрија
|
| 2007/08. | Боди Милер (2) | САД
|
Линдзи Вон | САД
|
| 2008/09. | Аксел Лунд Свиндал (2) | Норвешка
|
Линдзи Вон (2) | САД
|
| 2009/10. | Карло Јанка | Швајцарија
|
Линдзи Вон (3) | САД
|
| 2010/11. | Ивица Костелиќ | Хрватска
|
Марија Риш | Германија
|
| 2011/12. | Марсел Хиршер | Австрија
|
Линдзи Вон (4) | САД
|
| 2012/13. | Марсел Хиршер (2) | Австрија
|
Тина Мазе |  Словенија
|
| 2013/14. | Марсел Хиршер (3) | Австрија
|
Ана Фенингер | Австрија
|
| 2014/15. | Марсел Хиршер (4) | Австрија
|
Ана Фенингер (2) | Австрија
|
| 2015/16. | Марсел Хиршер (5) | Австрија
|
Лара Гут | Швајцарија
|
| 2016/17. | Марсел Хиршер (6) | Австрија
|
Микаела Шифрин | САД
|
| 2017/18. | Марсел Хиршер (7) | Австрија
|
Микаела Шифрин (2) | САД
|
| 2018/19. | Марсел Хиршер | Австрија (8)
|
Микаела Шифрин (3) | САД
|
| 2019/20 | Александер Амод Килд | Норвешка
|
Федерика Брињоне | Италија
|
| 2020/21 | Алексис Пентиро | Франција
|
Петра Влахова |  Словачка
|
| 2021/22 | Марко Одермат | Швајцарија
|
Микаела Шифрин (4) | САД
|
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Lang, Serge (1986). 21 Years of World Cup Ski Racing. Johnson Books / James Wotton. ISBN 1-55566-009-6. Also available under ISBN 0-246-13116-0.
- ↑ „FIS NewsFlash, Edition 72, April 26th, 2006“. Архивирано од изворникот на 2007-09-30. Посетено на 2019-08-15.
- ↑ Lang, Patrick. „World Cup History: The FIS Alpine Skiing World Cup“. Посетено на 14 December 2008.
- ↑ „FIS: Complete Calendar of Alpine Ski World Cup Races“. Архивирано од изворникот на 30 July 2012. Посетено на 12 February 2012.