Толокно
Толокно е брашно здробено[1] во аван со толчник [2] (традиционално) или мелено во мелница (во индустриско опкружување), направено од претходно парени, сушени, лесно пржени[3] и излупени зрна од житарици. Русите, Украинците, Белорусите, Швеѓаните и Летонците обично користат овес или јачмен за подготовка на Толокно. Финците, Естонците и турските народи исто така користат јачмен, грашок, 'рж и пченица како мешавина.
Етимологија[уреди | уреди извор]
Потеклото на зборот е поврзано со удирање, туркање. Од источнословенски јазици.
Опис[уреди | уреди извор]
Толокно се разликува од меленото брашно првенствено по неговиот подобар вкус и поголема хранлива вредност, бидејќи во него се зачувани сите фракции од зрното, додека кај меленото брашно првите, најхранливи излупени фракции често одат како отпад. Толокно брашното може да се јаде без дополнителна термичка обработка [1]. Толокно кашата содржи лецитин[4].
Во старо време, Толокно кашата се подготвувала од овес, оставена преку ноќ во прилично топла руска печка. Во исто време, протеините од зрната набабрувале, а брашното добиено од таквите зрна ја губи способноста да формира глутен, но добро набабрувало во вода и брзо се згуснувало.
Толокно кашата помешана со изладена зовриена вода зачинета со сол се викала кулага. Тоа бил омилен деликатес на децата. Толокно кашата обично се конзумирала ако поминало доволно време помеѓу ручекот и вечерата.
Во Естонија и Финска, Толокно кашата[5] ) се правела и од 'рж и грашок.
Толокно е познато и во кујната на турскиот и монголскиот народ: Алтајци, Каракалпаци, Бурјати, Казахстанци, Башкири, Киргистанци, Калха-Монголи, Татари, Узбеци, Чуваши, Хакази, Шокци, Туванци. Кашата се подготвувала од калкан со додавање павлака или путер. Од таква каша се правеле топчиња, кои се служеле со чај со мед, за време на празниците Бишектуја, Каргатуја, Кјакук Сјаја, Сабантуја, Сиргатуја и за земјоделски обреди[6]. Киргистанската чорба од јачменова овесна каша (киргиски: талкан), зачинета со кисело млеко или суво сирење, како и безалкохолниот пијалок жарма (максим). Првично, таканот се правел од јачмен, сега и од овес, пченица, просо и пченка.
Примена[уреди | уреди извор]
Толокно кашата е единствена биолошка компонента за полнење на колбаси, и покрај фактот што бројот на такви органски полнила е исклучително ограничен. Толокно кашата се користи во угостителските објекти како состојка за подготовка на кашички и желе[7] .
Толокно кашата е една од хранливите компоненти за спортистите. Вклучена е во житарките на база на жито, заедно со тврда пченица, семки од леќа, зрна од грашок и пченка[8] .
Поврзано[уреди | уреди извор]
- Саламата
- Дежен - руско јадење со овесна каша
- Гофио - јадење на Канарските Острови
- Цампа - тибетски јачмен јадење
- Желе од овесна каша
- Мисутгару е пијалок од Ју. Кореја
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ 1,0 1,1 Похлёбкин 2015.
- ↑ Брокгауз и Ефрон, & 1890—1907.
- ↑ [slovar.cc/rus/efremova-tolk/366937.html Толокно] // Толковый словарь Ефремовой. 2012
- ↑ Краткая энциклопедия домашнего хозяйства 1959.
- ↑ Фасмер 1987.
- ↑ „Толокно“. Архивирано од изворникот на 2017-05-14. Посетено на 2017-06-04. Занемарен непознатиот параметар
|dead-url=(help) - ↑ Советский Союз: республики Прибалтики, Белоруссия, Украина, Молдавия Архивная копия от 4 мая 2018 на Wayback Machine / ред. Г. М. Лаппо — М.: Мысль, 1984—348 с. — С. 44
- ↑ Вопросы языкознания, Выпуски 1-3 Архивная копия от 2 сентября 2018 на Wayback Machine — М.: Изд-во Академии наук СССР., 1991 — С. 41
Литература[уреди | уреди извор]
- Толочь // Толковый словарь живого великорусского языка : в 4 т. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — СПб. : Типография М. О. Вольфа, 1880—1882.
- Толокно // Этимологический словарь русского языка = Russisches etymologisches Wörterbuch : в 4 т. / авт.-сост. М. Фасмер ; пер. с нем. и доп. чл.‑кор. АН СССР О. Н. Трубачёва, под ред. и с предисл. проф. Б. А. Ларина [т. I]. — Изд. 2-е, стер. — М. : Прогресс, 1987. — Т. IV : Т — Ящур. — С. 73.
- Талкан // Исторический словарь