Власта Цениќ

Од Википедија — слободната енциклопедија
Власта Цениќ

Власта Н. Цениќ (Кочане, кај Дољевац, 10 октомври 1957) е српски поет за деца.

Биографија[уреди | уреди извор]

Власта Н. Цениќ е роден на 10 октомври 1957 година, во село Кочане, општина Дољевац, каде што живее и денес.[1] Оженет е со сопругата Свилка и има син Иван. Татко му е Никола, а мајка му Јаворка исто така е од запланското село Дукат. Негови учители во училиштето во Кочане биле Евица и Миодраг Станковиќ. Основно училиште завршил во Дољевац во 1972 година. Завршил Машинското техничко училиште во Прокупље во 1976 година , и Виша педагошка школа во Призрен, 1979 години. Студирал југословенска литература и српски јазик во Скопје и Приштина.[2] Тој е професор по југословенска литература и српски јазик. Од 1979 година работи во основното училиште „Вук Караџиќ“ во Дољевац каде предава српски јазик.[1]

Власта е еден од познатите поети за деца. Пишува поезија за деца и ги собира националните богатства на регионот Дољевац. Објавувал во списанијата „Змај“, „Витез“, „Освит“ (Лесковац), „Развитак“ (Зајечар), „Гороцвет“ (Јагодина), Ризница (Бања Лука) и други.[3]

Неговата стихозбирка „Бате ќе се жени“ изобилува со песни на неговиот роден дијалект (дијалект на неговото село Кочане, призренско-јужноморавски тип на призренско-тимочки дијалект ).[4]

Рецитирал песни во следните градови: Белград, Софија, Источно Сараево, Бања Лука, Прибој, Косовска Митровица, Грачаница Велес, Кочани и низ Србија.[2]

Од 1990 година е член на Друштвото на писателите на Србија, на Литературното друштво на учители на Србија, на Друштвото на писатели и литературни преведувачи од Ниш од 1990 година . и член на редакцијата на детското списание „Витез“.[5]

Власта Цениќ е идеен творец на манифестацијата „Средби на воспитувачи на литературни творци за деца“, која се одржува од 1994 година во ОУ „Вук Караџиќ“ во Дољевац. и настаните „Деновите на Кочиќ во Кочане“ од 2015 г.

Тој е љубител на глумата. Во Аматерскиот театар во Дољевац ги играл следните улоги: бил Мане во „Зона Замфирова“, потоа Хасан ага во „Хасанагиница“ ... години). Има напишано повеќе песни кои се компонирани за детски музички фестивали.

Дела[уреди | уреди извор]

Книги[уреди | уреди извор]

  • Ластовичка Поет , Дољевац, 1987 г
  • Штрапке, Ниш, 1989 г.
  • Кладенче, Дољевац, 1990 г
  • Штрапке, Парацин, 1992 година
  • Се сакале шушумиги, Параќин, 1993 година.
  • Медениќи, Дољевац, 1994 г
  • Бате ќе се жени, Ниш, 1996 г.
  • Работнички воз во 5 и 10, Белград, 1998 г.
  • Песни, Нови Сад, 2003 година
  • Крилест камен, Ниш, 2008 година
  • Дали чувам овци или овците ме чуваат, Ниш, 2013 г.[2]
  • Плетени песни, Кочане, 2015 година.
  • „Засекогаш ученици“, цветна градина на поетот учител, Троречје, Кочане, 2016 г.
  • „Ѕвездана лектира“, збирка љубовни стихови за млади, Графофсет, Челарево, 2017 година.
  • „Татко ми храни птици“, цветна градина поезија за татко за деца и млади, Лијепа ријеч, Тузла, 2017 година.
  • „Никогаш не кажувај дека е КРАЈ“, роман за деца, Букленд, Белград, 2019 г.
  • „Бате ќе се жени“, Национална библиотека „Радоје Домановиќ“ Лесковац, Лесковац, 2020 г.
  • „Среќко петопарац“, роман за деца, Букленд, Белград, 2021 година.
  • „Цветна станица игроказа“, збирка кратки драмски текстови за училишни и други претстави, Троречје, Кочане, 2021 г.

Антологии[уреди | уреди извор]

Песните на Власта Цениќ се застапени во следните антологии:

  • Антологија на љубовната поезија за млади, Детска литература, Белград, 1998 г. години,
  • Антологија на нишки писатели за деца, Просвета, Ниш, 2004 г. години,
  • Антологија „Сите во напад“, спортска цветна градина, Витез, Белград, 2005 г. години,
  • Антологија „До смеа, солзи и аплауз“, ИПА Јабучка гора, Врбас, 2005 г. години,
  • Антологија на српска поезија за деца „Детето е најубавата песна“ [б 1], Книга и Марсо, избор на Слободан Станишиќ, Белград, 2007 г. години,
  • Мала антологија на српската поезија за зимата и нејзината магија „Зима, зима, па што е тоа“, Белград, 2008 г. години,
  • Антологија на српската поезија за деца [б 2], Српска књига, Рума, 2009 г. години.[2]
  • „Слаткотека“, антологија на песни за слатки, уредена од Момир Драгиќевиќ, Сиграф плус, Кушевац, 2011 г.
  • „КНИГА НА РАДОСТА“, двојазична, српско-руска антологија (панорама) на песни за деца и за деца, редакција: Андреј Базилевски, Просвета, 2012 г.
  • Антологија на српската поезија за деца, редакција на Миомир Милинковиќ, Легенда, Чачак, 2016 г.
  • „Татко ми храни птици“, цветна градина поезија за татко за деца и млади, Лијепа ријеч, Тузла, 2017 година.
  • „Љубовта нема години“, антологија на љубовни стихови за сите возрасти, уредена од Миомир Милинковиќ, Букленд, Белград, 2017 година.
  • МАЈЧЕН ЈАЗИК, антологија на современата дијалектна поезија (1980 - 2010), редакција на Зоран Вучиќ. Поговор на д-р Сунчица Дениќ. Издавачи: Лесковачки културен центар Лесковац и книжевна заедница „Борисав Стаанковиќ“ Врање, 2019 г.
  • „Шампиони на училиштето“, избрани песни за првачињата, Пчелица, Чачак, 2021 година.

Стручни трудови[уреди | уреди извор]

1. Власта Н. Цениќ (Дољевац), Марко Краљевиќ и Бег Костадин, Методички упатства за обработка на наставната целина во III одделение, Училиштен час по српски јазик и литература, Горни Милановац, 1987, 2, 59-63.

2. Власта Н. Цениќ, Весници во работата на слободните ученички активности, Училиштен час по српски јазик и литература, Горњи Милановац, 1985, 2, 92- 59.

Награди[уреди | уреди извор]

  • Втора награда на Југословенскиот фестивал „Булка“ во Црвенка, 1996 година.[3] ,
  • Прва награда за придонесот на возрасните писатели во веселиот дух на детството на Фестивалот на хуморот за деца во Лазаревац, 1997 година.[3] за книгата „Бате ќе се жени“,
  • Награда на детското жири на Југословенскиот фестивал на поети за деца „Булка“ во Црвенка, 1997 година.[2]
  • Прва награда на Југословенскиот фестивал на поети за деца „Булка“ во Црвенка, 2002 година.[3] за песната „Прво бричење“,
  • Втора награда на Југословенскиот фестивал на поети за деца „Булка“ во Црвенка, 2007 година за песната „Игла која има увце“[2]
    • Тој ја добил наградата „Гордана Брајовиќ“ за најдобра книга за деца и млади што ја доделува компанијата „ Новости “ за стихозбирката „Крилест камен“ и ја дели со Урош Петровиќ кој ја напишал збирката раскази „Мистериите на улицата Гинк“. во Алексинац, 2009 г. години[6] ,
  • Трета награда на конкурсот „Утро над Озрен 2011“ за песната „Гаљинка“ во Сокобања, 2011 година.[7]
  • Пенкало на златен гас, за веселиот придонес во детството, за придонесот на литературата за деца, Фестивал на хумор за деца, Лазаревац, 2020 година.
  • Драгановото перо, за најдобра песна на дијалект, Лесковачки културен центар, Лесковац, 2021 година.
  • Најдобар просветител на Србија за 2019 година.
  • Најдобар учител во поранешна Југославија, 2019 година.

Критики[уреди | уреди извор]

  • „Ракописот на песната со светлиот наслов „Бате ќе се жени“ го оценуваме како убав книжевен придонес, со посебни јазични вредности кои особено го афирмираат мајчиниот јазик на јужните Срби, инаку неправедно омаловажуван и екскомунициран како мајчин јазик од Ненадејната реформа на Вук Стефановиќ Караџиќ. . . Оваа книга претставително го воведува Дољевац во книжевната географија на Србија. „ Саша Хаџи Танчиќ
  • „Во неговата мала општина Дољевац, во гранката на истиот јазик, царува неговото поетско височество Власта Цениќ. И како и да е преуредена планетата, оваа книга ќе го брани нашиот јазик како најтрајната империја. Сите песни ги чувствувам целосно свои, како да ми избегале од корицата, што би значело - малку му завидувам. „ Мошо Одаловиќ
  • „Цениќ е поет на нежност, мекост на сеќавањето, прекрасно чувство за светото во сеќавањето на своите родители и златото на детството, духовит и имагинативен, кој црпи слики од сеќавањата на раните денови на животот кои добиваат универзални значења во песните. „Перо Зубац''
  • „Власта Цениќ ме купи пишувајќи на народен јазик, пишувајќи на народен јазик“, како пцуе дедо ми. Бев пресреќен кога го слушнав тоа. Еве еден човек кој успеа да каже кратко и јасно сето она што многу поети се осмелуваат да кажат, дека децата на тој начин размислуваат за своето тело, за својот живот додека се уште мали, додека ги „проколнало девојче“. Останаа неколку стихови од најголемите поети. Со Цениќ, тоа е еден збор, пцуење. Веднаш го препорачав на некои луѓе: „Јави се, ќе бидеш добро со него. “. Така и беше. „ Душко Трифуновиќ
  • Во стиховите на Власта Цениќ има говор со неповторлива убавина: зборови убави и убави, познати и заборавени и повторно откриени, зборови што се радуваат и се радуваат, живи и неуништливи, светилки од некои непознати земји, како корени, како трева што никнува понатаму. на патиштата, и тоа е неуништливо. „ Воја Красиќ
  • „Чувајте ја оваа книга вредна злато. Цениќ победи на фестивалот во Црвенка, ја освои публиката во Белград и влезе во антологии. Како Бора Станковиќ и Стеван Сремац, така и тој со својата работа го прослави југот на Србија. „ Недељко Попадиќ
  • „Дијалектната поезија на Власта Цениќ е вистинско откритие и освежување во нашата современа поезија за деца и млади и по многу нешта го заслужува вниманието не само на читателите туку и на стручната јавност, особено на истражувачите на говорот од поетскиот крај. Цениќ е сам по себе, оригинален и умен, имагинативен и духовит, токму до тој степен што треба да им се понуди на децата денес во оваа ера на научна и технолошка цивилизација и дигитална револуција. Во тој поглед неговите песни се како мелем за раната и душата. Изгледа никого не оставаат рамнодушен, бидејќи едноставно предизвикуваат смеа, хедонизам и веселост. “
  • „На Душко Радовиќ му се припишува дека, како одговор на прашањето како да се пишува за деца, рекол: „Исто како и за возрасните, само многу подобро“. Поетот од Топличко Кочане пишува за деца - многу подобро. (Бошко Ломовиќ)
  • Во манирот на одличен педагог и писател со значително искуство, Власта Цениќ знае дека детето најлесно може да го изрази својот талент преку игра. А образованието преку игра е ослободување на духот, развој на моториката, постигнување флексибилност и сите други сетила кои детето ги носи во својата основа. Особено ако играта има смисла ако е во форма на уметност. Доколку во него се применува знаењето како појдовна точка на образованието. Целата цивилизација се разви благодарение на уметноста. И уметноста беше изразена во различни форми. Симбиозата на сите уметности отсекогаш бил театарот. Театарот е игра. Театарот е симулакрум на животот. Одраз на потсвеста и почеток на ритуалната игра. Оттука, не е ни чудо што децата ја сакаат сцената и имаат силна желба да бидат глумци во неа. А за да бидат глумци (актери) потребни се добри театарски текстови како шаблон за нивниот талент. Оваа збирка кратки драми е токму она што им треба како основна појдовна точка во тајните фази. Понудените драми се поучни, карактерни, живописни и содржат се што бара структурата на драмата. Пролог, изложување, кулминација, катарза или точка. Многу е важно текстовите да бидат весели, комични и да имаат едукативна улога. Тематски опфаќаат се што се вклопува во наставната програма и се многу добри во практична смисла, како показни вежби или вовед во театарот. Добро е што има вакви писатели кои продолжуваат да пишуваат драми како Бранислав Нушиќ, Душко Радовиќ, Александар Поповиќ, Тома Славковиќ, Владимир Андриќ и други... Убеден сум дека некој ќе си го трасира патот до големите сцени преку овие ликови и во на тој начин да се оправда делото на одличниот писател Власта Н. Цениќ. (Тоде Николетиќ)

Белешки[уреди | уреди извор]

  1. ↑ Избор Слободана Станишића.
  2. ↑ Приредио Перо Зубац.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ 1,0 1,1 Ценић 1996.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Issuu. „Бате ће се жени“. Архивирано од изворникот на 2015-11-18. Посетено на 28. 12. 2014. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Док живи језик, живи и народ, стр. 14, Посетено на 2. 10. 2013.
  4. ↑ Башта Балкана. „Љубав на јужњачки начин - Власта Ценић“. Посетено на 2. 10. 2013. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)
  5. ↑ Сви Срби света. „Час поезије у Дољевцу“. Архивирано од изворникот на 06. 10. 2014. Посетено на 2. 10. 2014. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)
  6. ↑ Новости. „Смотра младих литерата“. Посетено на 2. 10. 2013. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate= (help)[мртва врска]
  7. ↑ Соко Бања. „Резултати књижевног конкурса „Јутро над Озреном 2011"“. Архивирано од изворникот на 06. 10. 2014. Посетено на 2. 10. 2014. Проверете ги датумските вредности во: |accessdate=, |archive-date= (help)

Литература[уреди | уреди извор]

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Власта_Цениќ&oldid=4990497“