Торвалдо и Дорлиска
Торвалдо и Дорлиска е оперска драма семисерио во два чина од Џоакино Росини за италијанско либрето од Чезаре Стербини, заснована на романизираните мемоари Les Amours du chevalier de Faublas (1787–1790) од револуционерот Жан-Батист Луве де Кувра, чиешто дело е извор на либретото на Лодоиска поставено од Лујџи Херубини (1791) и Лодоиска поставено од Стивен Сторас (1794) и Симон Мајр (1796 година).
Торвалдо и Дорлиска спаѓа во жанрот на таканаречената спасувачка опера која што има среќен крај. Вклучувањето буфо улоги е причина делото да биде прогласено за „полусериозно“, слично како Ла газа ладра на Росини.
Историја на изведба[уреди | уреди извор]
Торвалдо и Дорлиска првпат била изведена во Театро Вале, Рим, на 26 декември 1815 година. Останала на репертоарот и била претставена во неколку италијански градови, вклучувајќи ја и Венеција во која што се изведувала дваесет и пет години континуирано, иако никогаш не постигнала голем успех меѓу критичарите. Иако останала без продукции во Лондон и Њујорк, била поставена во десет европски градови во текот на следните десет години по премиерата во Рим.
Операта била поставена во Виена во 1987 година и во Савона во 1989 година.[1] Била изведена на Оперскиот фестивал Росини во Песаро, како дел од сезоната 2006 и повторно во 2017 година.[2]
Улоги[уреди | уреди извор]
| Улога | Тип на глас | Премиерна екипа, 26 декември 1815 година (Диригент ) |
|---|---|---|
| Торвалдо | тенор | Доменико Донцели |
| Дорлиска, сопруга на Торвалдо | сопран | Аделаид Сала |
| Војводата од Ордов | бас | Филипо Гали |
| Џорџо, чувар на замокот | баритон | Раниеро Реморини |
| Карлота, неговата сестра | мецосопран | Агнезе Лоизелет |
| Ормондо | бас | Кристофоро Бастианели |
Синопсис[уреди | уреди извор]
Операта ја раскажува приказната за љубовта помеѓу витезот Торвалдо и неговата сопруга Дорлиска. На таа љубов се спротивставува страшниот и насилен војвода од Ордов, којшто е вљубен во Дорлиска. За да ја приграби за себе, војводата се обидува да го убие Торвалдо и, по нивната борба, го остава на умирање. Доаѓајќи до замокот на Војводата, незнаејќи дека тоа е неговиот дом, Дорлиска е задржана во заробеништво, тешена само од Карлота и нејзиниот брат Џорџо, чуварот на замокот. Откако ќе избега од заседата, Торвалдо влегува во замокот маскиран, но неговиот идентитет ненамерно го открива Дорлиска. Војводата потоа го осудува на смрт. Карлота, Џорџо и нивните пријатели заговараат против Војводата за да ја ослободат двојката. Карлота успева да ги украде клучевите од затворската ќелија на Торвалдо, а Дорлиска повторно го прегрнува. Сепак, двојката е откриена од војводата, но пред да успее да ги убие, тој е прекинат од толпата што влегува во замокот. Бунтовниот народ го фаќа војводата и тој е одведен во затвор и во смрт. Торвалдо и Дорлиска се ослободени.[4]
Снимки[уреди | уреди извор]
| година | Улоги: Дорлиска, Торвалдо, Il Duca d'Ordow, Џорџо, Карлота |
Диригент, опера и оркестар |
Ознака [5] |
|---|---|---|---|
| 1976 година | Лела Куберли, Пјетро Ботацо, Зигмунд Нимсгерн, Енцо Дара, Луција Валентини-Терани |
Алберто Зеда , Оркестар и хорот на Раи ди Милано. | |
| 1992 година | Фиорела Педикони, Ернесто Паласио, Стефано Антонучи, Мауро Буда, Николета Марани |
Massimo de Bernart , Оркестарот и Хорот на RadioTelevisione Svizzera Italiana и Gruppo Vocale Cantemus |
Аудио ЦД: Аркадија, Мачка: ЦДАК 123-2; Агора, Мачка: AG 073.2 |
| 2003 година | Паола Циња, Ху Рис-Еванс, Микеле Бјанкини, Марио Уцери, Annarita Gemmabella |
Алесандро Де Марчи Чешки камерни солисти и камерниот хор АРС Бруненсис |
Аудио ЦД: Naxos Records Мачка: 8.660189-90 |
| 2006 година | Дарина Такова, Франческо Мели, Микеле Пертузи, Бруно Пратико, Жанет Фишер |
Виктор Пабло Перес , Оркестарот Хајдн ди Болзано е Тренто и камерниот хор од Прага (Аудио снимка направена на претстави на Оперскиот фестивал Росини, Пезаро) |
Аудио ЦД: Динамично Кат: ЦДС 528/1-2 |
Наводи[уреди | уреди извор]
Белешки
- ↑ Performance history based on Osborne, C. 1994, p. 51
- ↑ Rossini Opera Festival production details (with production photos)
- ↑ 3,0 3,1 Osborne, C. 1994, pp. 50–52
- ↑ Synopsis based in part on Osborne, C. 1994, p. 51
- ↑ Recordings of Torvaldo e Dorliska on operadis-opera-discography.org.uk
Извори
- Озборн, Чарлс (1994), Оперите на Бел Канто на Росини, Доницети и Белини, Лондон: Метуен; Портланд, Орегон: Амадеус прес.ISBN 0931340713
Дополнително читање[уреди | уреди извор]
- Госет, Филип ; Браунер, Патриша (2001), „ Торвалдо е Дорлиска “ во Холден, Аманда (ур. ), Водич за операта на новиот пингвин, Њујорк: Пингвин Путнам.ISBN 0-14-029312-4ISBN 0-14-029312-4
- Озборн, Ричард (1990), Росини, Итака, Њујорк: Northeastern University Press.ISBN 1-55553-088-5ISBN 1-55553-088-5
- Озборн, Ричард (1998), „ Торвалдо е Дорлиска “, во Стенли Сејди (Уред.), Оперскиот речник на Њу Гроув, кн. хххх. Лондон: Macmillan Publishers, Inc.ISBN 0-333-73432-7ISBN 0-333-73432-7ISBN 1-56159-228-5
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- [[scores:Category:{{{id}}}|Слободни партитури од Torvaldo e Dorliska]] од проектот „Меѓународна библиотека на партитури“
- Италијанско либрето на rossinigesellschaft.de
|