Шпанска граѓанска војна: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
сНема опис на уредувањето |
сНема опис на уредувањето |
||
| Ред 1: | Ред 1: | ||
{{Infobox military conflict |
{{Infobox military conflict |
||
|conflict = |
|conflict = Шпанска граѓанска војна |
||
|partof = the [[Interwar period]] |
|partof = the [[Interwar period]] |
||
|image = [[File:Испанская 11 интербригада в бою под Бельчите. 1937-edit.jpg|300px]] |
|image = [[File:Испанская 11 интербригада в бою под Бельчите. 1937-edit.jpg|300px]] |
||
| Ред 6: | Ред 6: | ||
|date = 17 July 1936 – 1 April 1939<br/>({{Age in years, months, weeks and days|month1=07|day1 =17| year1=1936|month2=04|day2=01|year2 =1939}}) |
|date = 17 July 1936 – 1 April 1939<br/>({{Age in years, months, weeks and days|month1=07|day1 =17| year1=1936|month2=04|day2=01|year2 =1939}}) |
||
|place = {{plainlist| |
|place = {{plainlist| |
||
*[[ |
*[[Шпанија]] |
||
*[[Spanish protectorate in Morocco]] |
*[[Spanish protectorate in Morocco]] |
||
*[[Spanish Guinea]] |
*[[Spanish Guinea]] |
||
*[[Средоземно Море]] |
|||
*[[Mediterranean Sea]] |
|||
*[[North Atlantic]]}} |
*[[North Atlantic]]}} |
||
|result = Nationalist victory |
|result = Nationalist victory |
||
Преработка од 01:00, 29 септември 2016
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
Шпанска граѓанска војна (17 јули 1936 – 1 април 1939), позната и како Шпанска револуција — војна помеѓу шпанската републиканска влада и нејзините левичарски поддржувачи, од една страна, и бунтовниците, војската и десно-ориентираните формациии, на чело со Франциско Франко од друга.
Во војната се вмешуваат и странски сили. Иако во принцип е усвоена политика на немешање, СССР ја поддржува владата (иако помошта на СССР е во голема мера двосмислена), а Франко е поддржан од Италија на Мусолини и од Хитлерова Германија. На страната на владата се борeле и доброволци од многу земји, кои главно биле дел од Интернационалните бригади. Меѓу попознатите личности кои се бореле на страната на Републиката биле: Џорџ Орвел, Ернест Хемингвеј, Андре Малро и други.
По тригодишна војна во која загинале од 500.000 до 1.000.000, победа извојувале бунтовниците на Франко, воспоставувајќи десничарска диктатура и монархија.
Истовремено со одбраната на Републиката од Франко и десницата, одредени левичарски струи, особено анархистите, се стремат да извршат социјална револуција. Нивните стремежи се сузбиени, во прв ред поради дволичната улога што во текот на Шпанската граѓанска војна ја играат комунистите.
Македонци во Шпанската граѓанска војна
На страната на Републиката се бореле и 137 Македонци,[5][6] од трите делови на Македонија и од дијаспората. Тие во Шпанија доаѓале од Македонија, но и од Франција, Канада, САД, Советскиот Сојуз, Аргентина, Белгија, Албанија, Панама и други земји. Помеѓу попознатите се:[7] Алексо Демниевски - Бауман, Цветко Узуновски, Ганчо Хаџипанзов, Елисие Поповски и Кирил Ќамилов. Останати македонски шпански борци се: Спас Банџов, Трајко Мишковски, Иван Дојчинов, Боро Поцков, Урфи Аголи, Трифун Бузев, Тане Наумов, Димитар Тодоров, Борис Атков, Владимир Арсовски, Ангел Димов, Петар Калев, Илија Јотов, Панајот Јотов, Андреј Колешинов, Григор Атанасовски и други. Македонци - шпански борци имало и од иселеништвото. Помеѓу македонските иселеници кои се бореле на страната на Шпанската република биле и: Вангел Темелковски, Панајот Хаџиев, Димитар Тотев, Ламбро Марковски, Џорџ Пол, Димитар Бузев, Мајк Белов, Џан Томсон и други.
Македонските доброволци учествувале речиси на сите главни фронтови и герилата во Валенсија, Арагон, Мадрид, Каталонија, Харама, Кордоба, Брунете, Мадрид и на други места. На воените боишта животите ги положија 65 Македонци, околу половина од вкупниот број борци.[8][9]
Наводи
- ↑ Thomas (1961). p. 491.
- ↑ Thomas (1961). p. 488.
- ↑ Грешка во наводот: Погрешна ознака
<ref>; нема зададено текст за наводите по имеspanjudge. - ↑ Beevor (2006). pp. 410–11. Beevor notes that around 150,000 had returned by 1939.
- ↑ „Македонска енциклопедија“, МАНУ, Скопје, 2009, 898 стр.
- ↑ Орде Иваноски „Во Шпанија светот ја бранеше демократијата“, „Утрински весник“, 31 јули 2006.
- ↑ Македонци учесници во Шпанската граѓанска војна
- ↑ Владимир Картов „КПЈ во Македонија и Шпанската граѓанска војна“ во „Историја“, 1986, бр. 1, 113 стр.
- ↑ Орде Иваноски „Во Шпанија светот ја бранеше демократијата“
Литература
- Елисие Поповски, Перо Коробар, Борис Вишински (ур.) „На шпанската земја“, „Култура“, Скопје, 1961.
- „Во срцето на Шпанија: сеќавања на интербригадистите од Македонија“, „Наша книга“, Скопје, 1975.
- Перо Коробар, Божо Стефановски „Во меѓународните бригади на Шпанија“ (ур.) „Студентски збор“, Скопје, 1989.
Надворешни врски
- Македонска архива за Шпанската граѓанска војна и револуција
- Здравко Савески, Здравко Стојкоски „Но пасаран: учеството на борците од Македонија во Шпанската граѓанска војна“, Левица, 2016
- Еди Конлон „Шпанската граѓанска војна: анархизам на дело“
- Текстови на „Окно“ за Шпанската граѓанска војна
- Ајлин О’Карол, „Mujeres libres: Женското анархистичко движење во текот на Шпанската граѓанска војна“, Движење за социјална правда „Ленка“
- Дес Мекарон, „Колективите за време на Шпанската револуција (1936-1939)“, Црн блок
- Август Лешник, „Југословенските интербригадисти во Шпанија“ во „Војно-историјски гласник“, бр. 1-2/2007, 21-49 стр. (српски)
Предлошка:Никулец од областа на историјата
|
Грешка во наводот: Има ознаки <ref> за група именувана како „nb“, но нема соодветна ознака <references group="nb"/>.