Резиденција на Буковински и Далматински митрополити

Од Википедија — слободната енциклопедија
Резиденција на Буковински и Далматински митрополити
Главни згради на резиденцијата
МестоположбаЧерновци, Черновечка Област
Украина
Изграден1864–1882
АрхитектЈозеф Хлавка
Архитектонски стил(ови)Еклектицизам
Службен назив: Резиденција на Буковински и Далматински митрополити
Тип:културно
Критериуми:ii, iii, iv
Прогласено:2011
Број1330[1]
Држава:Украина
Регион:Европа и Северна Америка

Резиденцијата на буковинските и далматинските митрополити во Черновци, Украина — изградена за источноправославниот митрополит епископ помеѓу 1864 и 1882 година по дизајн на чешкиот архитект Јозеф Хлавка од Австро-Унгарија. Резиденцијата, чии згради сега се дел од Универзитетот во Черновци, била прогласена за светско наследство на УНЕСКО во 2011 година.

Градба[уреди | уреди извор]

Во 1782 година, по инкорпорирањето на Буковина во Хабсбуршката монархија, седиштето на молдавските источни православни епископи од Радаути било преместено во Черновци (тогаш познато како Черновиц). Воената администрација на покраината набрзина изгради резиденција за епископот Дософтеј Хереску. Зградата, завршена во 1783 година, имала излитена страна, поделена како што била на мали, ниски простории, со мала капела која имала под од тули. Поради растот на габите предизвикан од влажноста, дел од зградата се урнал во 1790 година, а остатокот бил урнат. Така, Хереску и неговите наследници Даниил Влаховичи, Исаја Балошеску и извесно време, Ежени Хакман, биле обврзани да се движат низ изнајмени соби. Во 1851–1852 година, Хакман испратил серија извештаи до администрацијата во Лавов, жалејќи се дека оваа ситуација е недостоинствена. Во 1860 година, Министерството за религиозни работи издала декрет за објавување на конкурс за избор на архитект за нова епископска резиденција. Чешкиот архитект Јозеф Хлавка бил избран да го развие проектот.[2][3]

При подготвувањето на неговите дизајни, Хлавка ги истражувал градежните традиции во регионот и објавил статија „Згради на источногрчката црква во Буковина“, во австрискиот преглед во 1866 година.[4] Предлозите на Хлавка за комплексот вклучуваа не само бискупската палата, туку и административни канцеларии, сали за состаноци, библиотека, хорско училиште, музеј за црковна уметност и капела.[5] Резултирачкото дело комбинира византиски и мавритански стил, со Алхамбра како една инспирација.[6]

Изградбата започнала во 1864 година[7], но била подложена на значителни одложувања поради технички проблеми, болеста на Хлавка од 1872 година наваму, и несогласувањата помеѓу Хлавка и локалната администрација, што довело до оставка на Хлавка.[8] Неспособноста на наследникот на Хлавка, Феликс Ксиезарски, дополнително го одложил напредокот.[9] Зградата и црквите биле осветени во зимата 1882/3 година.[10]

Значење[уреди | уреди извор]

Цитатот на УНЕСКО, кој ја прогласува резиденцијата и зградите во неговиот комплекс за „извонредна универзална вредност“, ја опишува локацијата на следниов начин:

Архитектонскиот ансамбл ја сочинува поранешната резиденција на митрополитите со капелата Свети Јоан Сел Ноу од Сучеава; поранешната богословија и семинарска црква и поранешниот манастир со саат-кулата во градина и уреден парк. Резиденцијата, со драматичен спој на архитектонски референци, го изразува културниот идентитет од 19 век на Православната црква во рамките на Австро-унгарското Царство за време на период на верска и културна толеранција. Во 19 век, историската архитектура можела да пренесе пораки за нејзината намена, а резиденцијата на Буковинските и Далматинските митрополити е одличен пример.[11]

Карактеристики[уреди | уреди извор]

Зградите на комплексот се поставени на три страни од дворот кој е приближно 100 метри длабок и 70 метри широк: четвртата страна од овој двор ги содржи главните порти.[12]

Спроти портата е најголемата единечна зграда, резиденцијата на Митрополитот, која ја содржи и капелата на Јован Новиот Сучеава. Во зградата моментално е сместен Факултетот за современи јазици на универзитетот.[13] Ја содржи Синодалната сала (денес наречена Мермерна сала), со насликан таван. Првично, оваа сала содржела портрети на австриски монарси од Епаминонда Буцевски (1843–1891).[14] Други главни простории во оваа зграда ја вклучуваат поранешната библиотека на Митрополитот (Сината сала), помал простор за состаноци (Црвената сала) и поранешната приемна соба на Митрополитот (Зелената сала). Извештајот на УНЕСКО на локацијата ја опишува Црвената сала како „извонредна убава дрвена кутија за накит, чие ѕидно сликарство наликува на софистицирано дотерување со црвена кинеска свила“.[12]

Лево од портата е зградата на семинаријата (десното крило на ансамблот) и нејзината црква, Црквата на Тројцата Свети Архиереи, која содржи мурали на Карл Џобст и други уметници.[15]

Од другата страна на дворот (левото крило на ансамблот), поранешната манастирска зграда денес е географија на универзитетот.[16] Саат-кулата на оваа зграда е украсена со Ѕвездите на Давид како почит на еврејската заедница Черновиц која придонела за изградбата на комплексот.[12]

Целиот ансамбл е сместен во обемниот уреден парк,[17] кој содржи споменик на Хлавка извајан во 1937 година.[18]

  • Metropolitans wing
    Крило на митрополитите
  • Metropolitans wing
    Крило на митрополитите
  • Marble Hall (Metropolitans wing)
    Мермерна сала (крило на Митрополитите)
  • Red Hall (Metropolitans wing)
    Црвена сала (крило на Метрополитенс)
  • Seminary wing
    Семинарско крило
  • Seminary wing
    Семинарско крило
  • Seminary church
    Семинарска црква
  • Seminary church
    Семинарска црква
  • Monastery wing
    Манастирско крило
  • Monastery auditorium
    Аудиториум на манастирот
  • Residence gate
    Порта за престој
  • Hlávka monument
    Споменик на Хлавка

Историја[уреди | уреди извор]

Резиденцијата (1899)

Зградите првично биле домаќини на значителен теолошки факултет кој продолжил да функционира како таков кога Черновиц, по крајот на Првата светска војна, станал дел од Романија под името Цернауци.[16] Токму во Синодалната сала на 28 ноември 1918 година бил ратификуван сојузот на Буковина со Романија.[19] Зградите биле ограбени и значително оштетени од пожар за време на Втората светска војна.[20] По војната, кога регионот бил под советска контрола, теолошкиот факултет бил затворен; кога зградите почнале да се обновуваат во 1955 година, тие биле префрлени на градскиот универзитет.[21] Во меѓувреме, зградите биле користени за складирање и многу од муралите биле насликани.[22] Внатрешната редекорација, обновувајќи некои од оригиналните карактеристики, била извршена од 1957 до 1967 година, кога на ансамблот му била доделена владина заштита. Во 1991 година, зградата била наведена во Државниот регистар на новонезависна Украина. Од 2004 година наваму била извршена обемна реставрација, што резултирало со ансамблот кој УНЕСКО го впишал во списокот на светско наследство на 28 јуни 2011 година.[23] Резиденцијата била избрана во конкуренција, вклучително и гласање на Интернет, како едно од седумте архитектонски чуда на Украина во 2011 година.[24]

Наводи[уреди | уреди извор]

  • Чучко, Михајло (2012) тр. Ина Румига и Тетјана Винтониук. Резиденција Православних Митрополитив Буковини и Далмації - Резиденција на православните митрополити на Буковина и Далмација (на украински и англиски). Черновци: Наши Книги.
  • Хлазовиј, Андриј (уред.) (2008). Разглед на Черновци и Буковина. Киев: Балтија-Друк. ISBN 978-966-8137-40-2
  • (на романски) Luceac, Ilie, „Două monumente de cult construite de architectul ceh Josef Hlavka la Cernăuți“, во Monumentul, кн. II, Ед. X/2008, стр. 79-86
  • УНЕСКО (2011). Извештај за евалуација на ИКОМОС за престојот на Буковиниските и Далматинските митрополити, пристапен на 19 мај 2013 година.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ „Residence of Bukovinian and Dalmatian Metropolitans“. UNESCO World Heritage Centre. Посетено на 2015-05-16.
  2. ↑ Luceac (2008) 79.
  3. ↑ Chuchko (2012) 11.
  4. ↑ Chuchko (2012) 14.
  5. ↑ Chuchko (2012) 20-21.
  6. ↑ Luceac (2008) 80.
  7. ↑ Chuchko (2012) 26.
  8. ↑ Chuchko (2012) 44-8.
  9. ↑ Chuchko (2012) 50.
  10. ↑ Chuchko (2012) 74.
  11. ↑ Residence of Bukovinian and Dalmatian Metropolitans on the UNESCO website, accessed 14 May 2013
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 UNESCO (2011), 331.
  13. ↑ Hlazovy (2008) 152.
  14. ↑ Hlazovy (2008) 153.
  15. ↑ Hlazovy (2008) 158.
  16. ↑ 16,0 16,1 Hlazovy (2008) 155.
  17. ↑ Hlazovy (2008) 160-1.
  18. ↑ UNESCO (2011), 332.
  19. ↑ Luceac (2008) 81.
  20. ↑ Hlazovy (2008) 162.
  21. ↑ Chuchko (2012) 125.
  22. ↑ UNESCO (2011) 332.
  23. ↑ Chuchko (2012) 130-4.
  24. ↑ Seven Wonders of Ukraine website Архивирано на 24 април 2013 г. (in Ukrainian), accessed 20 May 2013.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Резиденција_на_Буковински_и_Далматински_митрополити&oldid=5151862“