Црква Света Софија (Полоцк)

Црква Света Софија Полацкі Сафійскі сабор
Света Софија
Основни податоци
Место	Полоцк, Белорусија
Осветен	1030—1060
Духовно-организациски статус	музеј
Архитектонски опис
Архитект(и)	Јохан Кристоф Глаубиц
Архитектонски стил	барок
Завршен	1740

Катедралата Света Софија во Полоцк била изградена од страна на принцот Всеслав Полоцки (р.1044-1101) помеѓу 1044 година (за првпат се споменува во „Воскресенска хроника“ во 1056 година ) и 1066 година. Се наоѓа на сливот на реките Полота и Западна Двина на источната страна на градот и веројатно е најстарата црква во Белорусија.

Катедралата е, исто како катедралата Света Софија во Киев и катедралата Света Софија во Новгород, именувана по Светата Божја мудрост. По изградбата на своја катедрала, Всеслав, се обидел да застане на киевскиот престол. Не успевајќи во тој обид, тој извршил напади во околните кнежевства. Во 1067 година, тој го нападнал Новгород и таму ја ограбил катедралата Света Софија, пренесувајќи го пленот за да ја украси својата катедрала. Катедралата се споменува во Слово за походот Игорев.

Катедралата била значително обновена и во голема мера изменета помеѓу 11 и 18 век. Само некои делови од црквата датираат од времето на Всеслав, иако имињата на градителите се впишани во камен на основата на катедралата: Давид, Тома, Микула, Копес, Петр и Вориш. Откриени се погребните сводови на 16 полоцки кнезови од 11 век (всушност, самиот Всеслав бил погребан во катедралата што ја изградил). Според „Воскресенска хроника“ (1156), катедралата првично имала седум куполи, подоцна била сведена на пет, откако била повторно изградена по пожарот од 1447 година. Во 1596-1654 и 1668-1839 црквата била гркокатоличка катедрала. Повторно хамот бил изграден во 1618-1620 година од страна на гркокатоличкиот архиепископ Свети Јосафхан Кунцевич (1618-1623) по пожарот во 1607 година, и повторно по пожарот од 1643 година.

Во 1705-1710 година, Петар Велики и Александар Меншиков ја користеле црквата како магазин за пра. Во текот на следните речиси три децении (1738-1765), архиепископот повторно ја изградил катедралата. Архитектот Јохан Кристоф Глаубиц бил одговорен за сегашниот изглед. Во моментов градбата претставува барокна структура и кули а куполите се отстранети (или барем не се изградени). Катедралата располага со библиотека и други важни културни артефакти, но библиотеката била уништена кога полскиот крал Стефан Батори го освоил градот за време на Ливонската војна кон крајот на 16 век. Градот исто така бил окупиран од страна на Французите за време на Наполеонската инвазија во 1812 година (всушност, две битки се воделе во Полоцк во август и октомври, втората борба од куќа до куќа), како и за време на нацистичката инвазија во 1940-тите, кога голем број жители биле погубени.

Со Брестовската унија, катедралата станала под доминација на Источнокатоличка црква и останала како таква до 1839 година, кога бискупот Јозеф Симаско го раскинал сојузот и ја вратил грчката католичка црква во Русија со Руската православна црква. За време на светскиот период, во катедралата бил сместен регионален Државниот архив на Полоцк (од 1949 до 1954 година). Во 1967 година се одржала реставраторска работа, бидејќи катедралата требало да се претвори во музеј, но музејот бил преместен во Витебск во 1969 година. Катедралата сега е дел од Државниот музеј-заштитен комплекс Полоцк и се користи како концертна сала. Се зборува за враќање на зградата на Руската православна црква.