Хаплогрупа Е-В12

Од Википедија — слободната енциклопедија
Хаплогрупа E-V12
Интерполирана дистрибуција на фреквенција.[1]
Можно време на потеклоок. 12,300 п.н.е.[2]
Возраст на спојувањеок. 10,500 п.н.е.[2]
Можно место на потеклоДолен Египет/Либија[3] или Горен Египет/Северен Судан[4]
ПредокE-V68/M78[5]
Дефинирање на мутацииV12, Z1216[5]

Хаплогрупа E-V12 — потклада на E-M78, која пак е дел од поголемата хаплогрупа E1b1b1. Според Cruciani и др. (2007), подлиницата E-V12 најверојатно потекнува од Северна Африка. Има две главни гранки: E-V32 кој е најзастапен во Рогот на Африка и E-CTS693 (претходно познат како E-V12*) кој е најчест во Горен Египет и во помала мера во Судан. E-CTS693 е исто така расфрлан на ниски фреквенции низ Левант, Анадолија, Централен Сахел, африканскиот регион на Големите езера и Европа.[6]

Античка ДНК[уреди | уреди извор]

  • Еден поединец од бронзеното време Алалах датиран в. 1878-1637 п.н.е. припаѓаше на хаплогрупата E-V12.[7] Алалах бил град во северниот дел на Левант населен од Аморејци и некои Хури.[7]
  • Еден поединец од царскиот Рим датиран в. 2000-1800 п.н.е. (години пред сегашноста) припаѓале на хаплогрупата E-V12.[8]
  • Нубијски платеник геном од 1 век од Србија (Римска империја) ја носеше хаплогрупата E-V32 и L2a1j. На PCA, пониската индивидуа се групираше со денешното источноафриканско население.[9]
  • Еден средновековен поединец датиран в. 1130-520 п.н.е. од Вила Магна, Централна Италија припаѓаше на хаплогрупата E-V12.[8]

Недиференцирани линии на E-V12*[уреди | уреди извор]

Недиференцираните E-V12* лоза (не E-V32 или E-M224, па затоа наречени „E-V12*“) го достигнуваат врвот во фреквенцијата кај јужните Египќани (до 74,5%).[10] Подкладите се исто така распространети во мали количини и во Северна Африка и во Европа, но со многу мал знак во Западна Азија, освен во Турција. Овие E-V12* лози беа претходно вклучени (заедно со многу E-V22* лоза) во оригиналниот (2004) „делта кластер“ на Круциани, кој тој го дефинираше користејќи Y-STR профили. Со откривањето на дефинирачката SNP, Круциани и др. (2007) објави дека V12* е пронајден во неговите највисоки концентрации во Египет, особено во Јужен Египет.

Хасан и др. (2008) известуваат за значително присуство на E-V12* во соседен Судан, вклучувајќи 5/33 Копти и 5/39 Нубијци. E-V12* сочинуваше приближно 20% од суданскиот E-M78. Тие предлагаат дека подкладите Е-В12 и Е-В22 на Е-М78 можеби биле донесени во Судан од нивното место на потекло во Северна Африка по прогресивното опустинување на Сахара пред околу 6.000-8.000 години. Ненадејните климатски промени можеби принудија неколку неолитски култури/луѓе да мигрираат на север кон Медитеранот и на југ до Сахел и долината на Нил. Парагрупата E-V12* е забележана и во Европа (на пр. меѓу француските Баскијци) и Источна Анадолија (на пр. Турците од Ерзурум).

Небазалната субхаплогрупа E1b1b-V12/E3b1a1 е пронајдена на највисоки фреквенции кај различни популации кои зборуваат афроазијати во источна Африка, вклучувајќи ги Гаре (74,1%), Габра (58,6%), Вата (55,6%), Борана (50,0%), Сание (41,7%), Беја (33,3%) и Рендил (29,0%).[11]

Под-клади на E-V12[уреди | уреди извор]

E-V32[уреди | уреди извор]

Круциани и др. (2007) сугерираат дека оваа подклада на E-V12, која потекнува од Северна Африка, а потоа последователно се проширила на југ во Рогот на Африка, каде што сега е распространета, со говорници на кушитски. Пред откривањето на V32, Круциани и др. (2004) се однесува на истите лоза како „гама-кластерот“, кој се проценува дека настанал пред околу 8.500 години. Тие изјавија дека „највисоките фреквенции во трите групи што зборуваат кушитик: Борана од Кенија (71,4%), Оромо од Етиопија (32,0%) и Сомалијците (80%). Надвор од источна Африка, беше пронајден само кај два предмети од Египет (3,6%) и кај еден Арап од Мароко“. Санчез и др. (2005) го најде исклучително истакнато кај сомалиските мажи и изјави дека „машката сомалиска популација е гранка на популацијата на Рогот Африка – тесно поврзана со Оромосите во Етиопија и Северна Кенија (Борана)“ и дека нивните лоза на гама-кластери „веројатно биле воведено во сомалиското население пред 4000–5000 години“. Во поново време, Тилмар и др. (2009) отчукува 147 мажи од Сомалија за 12 Y-STR локуси и забележа дека 77% (113/147) имале типични хаплотипови E-V32. Ова е моментално највисоката фреквенција на E-V32 пронајдена во која било популација на примерок. Слично, Хасан и др. (2008) во нивната студија забележаа дека ова е најчестата од подкладите на E-M78 пронајдени во Судан, особено меѓу Беја, Масалит и Крзно. Беја, како Сомалијците и Оромос, зборуваат афро-азиски јазик и живеат по „коридорот“ од Рогот на Африка до Египет. Хасан и др. (2008) го толкуваат ова како зајакнување на „силната корелација помеѓу лингвистичката и генетската разновидност“ и знаците на поврзаност помеѓу Беја и народите од Рогот на Африка, како што се Амхара, Оромо и Сомалијците. Од друга страна, Масалит и крзно живеат во Дарфур и зборуваат на Нило-сахарски јазик. Авторите забележале во нивната студија дека „Масалит поседува далеку најголема фреквенција на хаплогрупата E-M78 и E-V32“, што тие веруваат дека сугерира „или неодамнешно тесно грло кај населението или близина на потеклото на хаплогрупа." Меѓутоа, во поново време, Тилмар и др. (2009) отчукува 147 мажи од Сомалија за 12 Y-STR локуси и забележа дека 77% (113/147) имале типични хаплотипови E-V32. Ова е највисоката фреквенција на E-V32 пронајдена во која било популација на примерок.

Податоците STR од Круциани и др. (2007) во врска со E-V12 може да се сумира на следниов начин.

Хаплотип Опис YCAIIa YCAIIb DYS413a DYS413b DYS19 DYS391 DYS393 DYS439 DYS460 DYS461 A10
E-V12* модал 19 22 22 22 13 10 13 11 11 9 13
min 18 21 20 21 11 10 12 11 8 8 11
max 19 22 22 23 15 12 14 13 12 10 14
број 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40 40
E-V32 модал 19 21 22 23 11 10 13 12 10 10 13
min 19 19 20 21 11 9 12 11 9 10 11
max 20 22 22 24 11 11 13 13 12 11 14
број 35 35 35 35 35 35 35 35 35 35 35
All E-V12 модал 19 22 22 23 11 10 13 11 11 10 13
min 18 19 20 21 11 9 12 11 8 8 11
max 20 22 22 24 15 12 14 13 12 11 14
број 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75 75

Под-клади[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. ↑ D'Atanasio E; Trombetta B; Bonito M; Finocchio A; Di Vito G; Seghizzi M; и др. (2018). „The peopling of the last Green Sahara revealed by high-coverage resequencing of trans-Saharan patrilineages“. Genome Biol. 19 (1): 20. doi:10.1186/s13059-018-1393-5. PMC 5809971. PMID 29433568.
  2. ↑ 2,0 2,1 „E-V12 YTree“.
  3. ↑ Cruciani и др. (2007)
  4. ↑ Battaglia и др. (2008)
  5. ↑ 5,0 5,1 ISOGG, Copyright 2016 by. „ISOGG 2017 Y-DNA Haplogroup E“. isogg.org. Посетено на 2019-01-07.
  6. ↑ E-CTS693
  7. ↑ 7,0 7,1 Ingman, Tara; Eisenmann, Stefanie; Skourtanioti, Eirini; Akar, Murat; Ilgner, Jana; Gnecchi Ruscone, Guido Alberto; le Roux, Petrus; Shafiq, Rula; Neumann, Gunnar U. (2021). „Human mobility at Tell Atchana (Alalakh), Hatay, Turkey during the 2nd millennium BC: Integration of isotopic and genomic evidence“. PLOS ONE. 16 (6): e0241883. Bibcode:2021PLoSO..1641883I. doi:10.1371/journal.pone.0241883. PMID 34191795 Проверете ја вредноста |pmid= (help).
  8. ↑ 8,0 8,1 Antonio, Margaret L.; и др. (8 November 2019). „Ancient Rome: A genetic crossroads of Europe and the Mediterranean“. Science. American Association for the Advancement of Science. 366 (6466): 708–714. Bibcode:2019Sci...366..708A. doi:10.1126/science.aay6826. PMC 7093155. PMID 31699931.
  9. ↑ Olalde, Iñigo; Carrión, Pablo; Mikić, Ilija; Rohland, Nadin; Mallick, Shop; Lazaridis, Iosif; Korać, Miomir; Golubović, Snežana; Petković, Sofija (2021-08-31). „Cosmopolitanism at the Roman Danubian Frontier, Slavic Migrations, and the Genomic Formation of Modern Balkan Peoples“ (англиски). doi:10.1101/2021.08.30.458211. Наводот journal бара |journal= (help)
  10. ↑ Beniamino Trombetta (2015). „Phylogeographic refinement and large scale genotyping of human Y chromosome haplogroup E provide new insights into the dispersal of early pastoralists in the African continent“. Genome Biology and Evolution. 7 (7): 1940–1950. doi:10.1093/gbe/evv118. PMC 4524485. PMID 26108492.
  11. ↑ Hirbo, Jibril Boru. „Complex Genetic History of East African Human Populations“ (PDF). University of Maryland, College Park. Посетено на 13 July 2017.

Извори[уреди | уреди извор]

Филогенетско дрво на човечките ДНК хаплогрупи на човечкиот Y-хромозом [χ 1][χ 2]
"Y-хромозомски Адам"
A00 A0-T [χ 3]
A0 A1 [χ 4]
A1a A1b
A1b1 BT
B CT
DE CF
D E C F
F1  F2  F3  GHIJK
G HIJK
IJK H
IJ K
I   J     LT [χ 5]       K2 [χ 6]
L     T    K2a [χ 7]        K2b [χ 8]     K2c     K2d K2e [χ 9]  
K-M2313 [χ 10]     K2b1 [χ 11] P [χ 12]
NO1   S [χ 13]  M [χ 14]    P1     P2
N O Q R
Footnotes
  1. ↑ Van Oven M, Van Geystelen A, Kayser M, Decorte R, Larmuseau HD (2014). „Seeing the wood for the trees: a minimal reference phylogeny for the human Y chromosome“. Human Mutation. 35 (2): 187–91. doi:10.1002/humu.22468. PMID 24166809. S2CID 23291764.
  2. ↑ International Society of Genetic Genealogy (ISOGG; 2015), Y-ДНК Хаплогрупа Tree 2015. (Access date: 1 February 2015.)
  3. ↑ Хаплогрупа A0-T е исто позната како A-L1085 (и претходно како A0'1'2'3'4).
  4. ↑ Хаплогрупа A1 е исто така позната и како A1'2'3'4.
  5. ↑ Хаплогрупа LT (L298/P326) е исто така позната и како Хаплогрупа K1.
  6. ↑ Помеѓу 2002 и 2008, Хаплогрупа T-M184 била позната како "Хаплогрупа K2". Оттогаш тоа име е повторно доделено на K-M526, брат или сестра на Хаплогрупа LT.
  7. ↑ Хаплогрупа K2a (M2308) и нејзината примарна подклада K-M2313 биле одделени од Хаплогрупа NO (F549) во 2016 година. (Ова следеше по објавувањето на: Poznik GD, Xue Y, Mendez FL, и др. (2016). „Punctuated bursts in human male demography inferred from 1,244 worldwide Y-chromosome sequences“. Nature Genetics. 48 (6): 593–9. doi:10.1038/ng.3559. PMC 4884158. PMID 27111036. Во минатото, друга Хаплогрупа, NO (M214) и K2e исто така се идентификувале како "K2a".
  8. ↑ Хаплогрупа K2b (M1221/P331/PF5911) е исто така позната и како Хаплогрупа MPS.
  9. ↑ Хаплогрупа K2e (K-M147) претходно била позната како "Хаплогрупа X" и "K2a" (но е брат/сестра подклада на сегашната K2a).
  10. ↑ K-M2313*, кој сè уште нема филогенетско име, е документиран кај две живи индивидуи, кои имаат етнички врски со Индија и Југоисточна Азија. Покрај тоа, K-Y28299, кој се чини дека е примарна гранка на K-M2313, е пронајден кај три живи индивидуи од Индија. Види
    Poznik op. cit.; YFull YTree v5.08, 2017, "K-M2335", and; PhyloTree, 2017, "Details of the Y-SNP markers included in the minimal Y tree" (Датум на пристап на овие страници: 9 декември 2017 година)
  11. ↑ Хаплогрупа K2b1 (P397/P399) е исто така позната и како Хаплогрупа MS, но има поширока и посложена внатрешна структура.
  12. ↑ Хаплогрупа P (P295) is also klnown as K2b2.
  13. ↑ Хаплогрупа S, од of 2017, е исто така позната и како K2b1a. (Претходно името Хаплогрупа S било доделено на K2b1a4.)
  14. ↑ Хаплогрупа M, од 2017, е исто така позната и како K2b1b. (Претходно името Хаплогрупа M било доделено на K2b1d.)
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Хаплогрупа_Е-В12&oldid=5170058“