Прејди на содржината

Павел Јозеф Шафарик

Од Википедија — слободната енциклопедија
Павел Јозеф Шафарик
Роден(а)13 мај 1795(1795-05-13)
Кисфекетепатак, Кралство Унгарија, Хабсбуршка Монархија
(денес Кобељарово, Словачка)
Починал(а)26 јуни 1861(1861-06-26) (возр. 66)
Прага, Кралство Бохемија, Австриско Царство
(денес Прага, Чешка Република)
НационалностСловак
Други имињачешки: Pavel Josef Šafařík; германски: Paul Joseph Schaffarik; српски: Павле Јосиф Шафарик; латински: Paulus Josephus Schaffarik; унгарски: Pál József Safarik
ДржавјанствоКралство Унгарија

Павел Јозеф Шафарик (13 мај 1795 - 26 јуни 1861 ) — истакнат словачки и чешки филолог и етнограф. Негови најзначајни дела се: „Историја на словенскиот јазик и литература на сите наречја”, „Словенски древности”, „Словенска етнографија“ и други.

Ран живот и образование

[уреди | уреди извор]

Павел Јозеф Шафарик е роден на 13 мај 1795 година во Кобељарово, мало село во денешна Словачка, тогаш дел од Хабзбуршката монархија. Неговиот татко, Павол Шафарик, бил протестантски свештеник и учител, а неговата мајка, Катарина, потекнувала од скромно семејство. Павел бил најстарото од петте деца во семејството. Неговиот татко го поддржувал неговото образование, па Шафарик уште од мали нозе покажувал интерес за книжевност и наука.

Шафарик го започнал своето образование во родното село, а подоцна учел во евангелистичкото училиште во Кежмарок (1805–1810). Во 1810 година се запишал во лицејот во Кежмарок, каде се изучувале класични јазици, филозофија и теологија. Во 1815 година се преселил во Јена, Германија, каде студирал на Универзитетот во Јена, еден од центрите на германската интелектуална мисла. Таму бил под влијание на романтизмот и идеите на Јохан Готфрид Хердер, кој ги истакнувал значењето на националните култури и јазици. За време на студиите, Шафарик се занимавал со филологија, историја и славистика, а исто така почнал да пишува поезија.

Кариера и научна работа

[уреди | уреди извор]

По завршувањето на студиите, Шафарик работел како учител и приватен воспитувач. Во 1817 година се вратил во Словачка и станал учител во гимназијата во Ново Место (денес Нове Место над Вахом). Од 1819 до 1833 година работел како директор на српската гимназија во Нови Сад, во тогашната Војводина, дел од Хабзбуршката монархија. Овој период бил особено значаен за Шафарик, бидејќи таму се запознал со српската култура и книжевност, а соработувал и со Вук Стефановиќ Караџиќ, со кого работел на собирање и проучување на словенски фолклор и јазик.

Во Нови Сад, Шафарик го уредувал списанието Српски летопис и објавувал научни трудови и поезија. Неговата работа во Србија му овозможила да ги продлабочи своите истражувања за словенските јазици и култури. Во 1833 година се преселил во Прага, каде останал до крајот на животот. Во Прага работел како библиотекар, уредник и професор, а подоцна станал и директор на Универзитетската библиотека во Прага (1848).