Азитромицин

Азитромицин
Систематско (IUPAC)
	(2R,3S,4R,5R,8R,10R,11R,12S,13S,14R)-2-етил-3,4,10-трихидрокси-3,5,6,8,10,12,14-хептаметил-15-оксо- 11-{[3,4,6-тридеокси-3-(диметиламино)-β-D-ксило-хексопиранозил]окси}-1-окса-6-азациклопентадец-13-ил 2,6-дидеокси-3-C-метил-3-O-метил-α-L-рибо-хексопиранозид
Клинички податоци
Заштитени имиња	Azyth, Zithromax, Azithrocin, Azin, Zeto
AHFS/Drugs.com	monograph
MedlinePlus	a697037
Licence data	US FDA:врска
Бременосна; категорија	AU: B1 ; US: B (Без ризик во не-човечки студии) ; ;
Начин на издавање	US: само ℞ ;
Начин на; примена	Oral (capsule or suspension), intravenous, ophthalmic
Фармакокинетички податоци
Биорасположливост	38% for 250 mg capsules
Метаболизам	Hepatic
Полувреме на елиминација	11–14 h (single dose) 68 h (multiple dosing)
Екскреција	Biliary, renal (4.5%)
Назнака
CAS-број	83905-01-5
ATC код	J01FA10 S01AA26
DrugBank	DB00207
ChemSpider	10482163
UNII	J2KLZ20U1M
KEGG	D07486
ChEBI	CHEBI:2955
ChEMBL	CHEMBL529
NIAID ChemDB	007311
Синоними	9-deoxy-9a-aza-9a-methyl-9a-homoerythromycin A
Хемиски податоци
Формула	C38H72N2O12
Моларна маса	748.984 g·mol−1
	SMILES CN(C)[C@H]3C[C@@H](C)O[C@@H](O[C@@H]2[C@@H](C)[C@H](O[C@H]1C[C@@](C)(OC)[C@@H](O)[C@H](C)O1)[C@@H](C)C(=O)O[C@H](CC)[C@@](C)(O)[C@H](O)[C@@H](C)N(C)C[C@H](C)C[C@@]2(C)O)[C@@H]3O ;
	InChI InChI=1S/C38H72N2O12/c1-15-27-38(10,46)31(42)24(6)40(13)19-20(2)17-36(8,45)33(52-35-29(41)26(39(11)12)16-21(3)48-35)22(4)30(23(5)34(44)50-27)51-28-18-37(9,47-14)32(43)25(7)49-28/h20-33,35,41-43,45-46H,15-19H2,1-14H3/t20-,21-,22+,23-,24-,25+,26+,27-,28+,29-,30+,31-,32+,33-,35+,36-,37-,38-/m1/s1 ; Key:MQTOSJVFKKJCRP-BICOPXKESA-N ;
(провери)

Азитромицин е антибиотик од групата азалиди, подгрупа на макролидите.

Се користи во терапија на инфекции на горните респираторни патишта, долните респираторни патишта, кожата и др.

Во 2023, е триесет и шести најчесто пропишуван лек во Македонија, со повеќе од 167.000 рецепти.^[1]

Историја[уреди | уреди извор]

Група на истражувачи од фармацевтската компанија Плива во Хрватска, Југославија — Габријела Кобрехел, Горјана Радобоља-Лазаревски и Зринка Тамбурашев, предводени од Д-р Слободан Ѓокиќ — го откриле азитромицинот во 1980 година. Бил патентиран во 1981 година. Во 1986, Плива и Фајзер потпишале лиценцен договор, со кој Фајзер добил ексклузивно право за продажба на азитромицинот во Западна Европа и САД. Плива го ставила азитромицинот на пазарот во Средна и Источна Европа под заштитеното име Сумамед во 1988. Фајзер го ставил азитромицинот на другите пазари под лиценца на Плива под заштитено име Зитромакс во 1991.^[2] Патентната заштита завршила во 2005 година.^[3]

Наводи[уреди | уреди извор]

↑ „Извештаи“. Е-здравство. Посетено на 2024-02-26.
↑ Banić Tomišić, Z. (2011). „The Story of Azithromycin“. Kemija U Industriji. 60 (12): 603–617. ISSN 0022-9830. Архивирано од изворникот 2017-09-08.
↑ „Azithromycin: A world best-selling Antibiotic“. www.wipo.int (англиски). World Intellectual Property Organization. Посетено на 2019-06-18.

[1] „Извештаи“. Е-здравство. Посетено на 2024-02-26.

[2] Banić Tomišić, Z. (2011). „The Story of Azithromycin“. Kemija U Industriji. 60 (12): 603–617. ISSN 0022-9830. Архивирано од изворникот 2017-09-08.

[3] „Azithromycin: A world best-selling Antibiotic“. www.wipo.int (англиски). World Intellectual Property Organization. Посетено на 2019-06-18.

[1]

[2]

[3]