Оча

Оча
Местоположба
Физички особености
Извор	Караџица
• координати	41°43′21″N 21°16′55″E / 41.72250° СГШ; 21.28194° ИГД
• надм. вис.	Караџица (1.250 м)
Устие	ез. Козјак
• координати	41°48′30″N 21°11′9″E / 41.80833° СГШ; 21.18583° ИГД
• надм. вис.	392 м
Должина	17 км
Особености на сливот

извор

утока

Изворот и утоката на Оча

Оча — река во Поречието, северозападна Македонија, една од најзначајните понорници во земјата. Тече низ природниот резерват Јасен^[1], и нејзиното поречие е значајно по разновидните ендемски и други видови, и нејзиниот горен дел подлежи на особено строга заштита.^[1] Преку езерото Козјак завршува во сливот на Треска, и била нејзина притока пред создавањето на акумулацијата.^[2] Главниот водотек е долг 17 км.^[1] Зафаќа од сливно подрачје од 75 км², намалено од претходните 81,3 км² пред исполнувањето на акумулацијата Козјак, која зафатила дел од коритото.^[1]

Течение и одлики[уреди | уреди извор]

Извира во западниот дел на планината Караџица, недалеку од месноста Јалоарник^[3] и ги прима потоците Бурин Дол и Варен Дол како десни притоки. Се одликува со асиметрична долина, а во средниот тек тоне под земја.^[2] Тече во северозападен правец, покрај падинската месност Подово, и по десниот брег ги одминува пештерите (поточно, поткапини) Црна Пеш и Веља Пеш кај Селиште во атарот на с. Тажево, каде го прима потокот Буков Дол од лева страна, а потоа минува крај пештерата Грнец од десно^[3]. Оча потоа постепено се спушта на понизок терен во атарот на с. Брезница и го прима Широк Дол од десната страна. По неколку километри Оча навлегува во атарот на с. Здуње, каде во неа дотекуваат Козји Дол и Црковни Дол од левата. Последна притока ѝ е потокот Сремечки Дол во стрмнината Капина, со кој заедно ја образуваат северозападната граница на Сува Планина.

Оча се одликува слаб површински протек поради понорниот карактер (просечно само 0,4 м³/с), но затоа има забележителни наслаги и прегради од бигор кои се сметаат за природна знаменитост.^[1]

Реката завршува влевајќи се во тесен залив во езерото Козјак на Треска кај археолошките наоѓалишта Градиште (Градец) и Подградец во атарот на Здуње. Овој залив е значаен како природно мрестилиште македонската пастрмка и затоа постои предлог за забрана на риболовот во него^[1].

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Истражувачко друштво „Урсус Спелеос“ (4 март 2011). „Студија за валоризација на природните вредности на повеќенаменско подрачје Јасен“ (PDF). Посетено на 11 февруари 2017. Недостасува |author1= (help)
↑ ^2,0 ^2,1 Петрушевски, Илија; Маркоски, Благоја (2014). Реките во Република Македонија (PDF). Скопје: Геомап. стр. 53. ISBN 978-9989-2117-6-8.
↑ ^3,0 ^3,1 О. Гичевски и сораб. „Природна карта на Општина Македонски Брод“ (PDF). Истражувачко друштво „Урсус Спелеос“. Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-06-27. Посетено на 11 февруари 2017. Недостасува |author1= (help)

[Студија-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 Истражувачко друштво „Урсус Спелеос“ (4 март 2011). „Студија за валоризација на природните вредности на повеќенаменско подрачје Јасен“ (PDF). Посетено на 11 февруари 2017. Недостасува |author1= (help)

[РекиМак-2] 2,0 ^2,1 Петрушевски, Илија; Маркоски, Благоја (2014). Реките во Република Македонија (PDF). Скопје: Геомап. стр. 53. ISBN 978-9989-2117-6-8.

[Урсус-карта-3] 3,0 ^3,1 О. Гичевски и сораб. „Природна карта на Општина Македонски Брод“ (PDF). Истражувачко друштво „Урсус Спелеос“. Архивирано од изворникот (PDF) на 2016-06-27. Посетено на 11 февруари 2017. Недостасува |author1= (help)

[1]

[2]

[3]