Рало
Рало[1][2] или орало[3][4] — земјоделска направа за орање на почвата што ја влечат животни. Неговата конструкција е едноставна, дрвена, изработувана од самите земјоделци, со железно сечило од ковачка изработка. Се состои од вертикална управувачка рачка, продолжена во хоризонтален дел, над кој е поставен триаголен железен лемеш со две симетрични сечила. Ралото е поврзано со запрегата со права или коленеста руда, поврзана со рачката, а длабочината на орање се одредува со клинови вметнати во овие делови. Нивното постоење е потврдено околу 2000 година пр.н.е. на Крит и Кипар, а потоа и во Италија, Средна и Северна Европа.
Историја
[уреди | уреди извор]Плугот се развил од рачно рало и мотика уште во неолитот (младо камено доба) во Месопотамија . Во II милениум пр.н.е. се користел во северна Италија и јужна Шведска, а во I милениум пр.н.е. низ Медитеранот, во Источна Европа и Кина. Америка, Јужна Африка, Австралија и Океанија не знаеле за плуг до европската колонизација. Првите плугови биле направени од дрво; за влечење се користеле говеда (вол, бивол, камила, јак, коњ). Можело да се ора најмногу само на лесна, низинска почва, бидејќи биле лесни и кревки. Иако древните народи ги оковале плуговите, дури во 18 век одредени дрвени делови биле заменети со делови од ковано железо. Во 19 век преовладувале железни, индустриски произведени плугови, за чие влечење биле користени машини.