Лох Неј

Лох Неј
*Lough Neagh*
*Loch nEathach*
Лох Неј; Lough Neagh; Loch nEathach
	Пристаништето во Балиронан на Лох Неј
	Лох Неј со околните населени места
Подрачје	Северна Ирска
Координати	54°37′05″N 6°23′42″W / 54.618° СГШ; 6.395° ЗГД
Главни приливи	Горен Бан, Сиксмајлвотер, Гленави, Крамлин, Блеквотер, Мојола, Балиндери, Мин
Главни истеци	Бан
Слив	4,550 км2
Сливни земји	Обединетото Кралство (91 %); Ирска (9 %)
Најг. должина	30 км
Најг. ширина	15 км
Површина	392 км2
Прос. длабочина	9 м
Најг. длабочина	25 м
Зафатнина	3.528 км3
Острови	Деривара, Куни, Крохан, Овнов Остров, Падијан

Лох Неј (ирски: Loch nEathach [ɫ̪ɔx ˈn̠ʲahax], англиски: Lough Neagh) — големо езеро во Северна Ирска, сместено во североисточниот дел на островот Ирска. Со површина од 392 км², ова е најголемото езеро на Британските Острови^[2]^[3] и задоволува 40 % од водоснабдителните потреби на Северна Ирска. Сопственик на езерото е Ерлот од Шафтсбери.^[4]

Географија[уреди | уреди извор]

Езерото се наоѓа на 30 км западно од градот Белфаст, а има димензии од 30 км во должина и 15 км во ширина. Деловите крај брегот се многу плитки, а просечната длабочина на езерото во целина изнесува 9 м. Достинува најголема длабочина од 25 м.

Хидрологија[уреди | уреди извор]

Од вкупното сливно подрачје од 4.550 км², околу 9 % ѝ припаѓа на Република Ирска, а 91 % на Северна Ирска.^[5] Вкупно 43 % од земјиштето во Северна Ирска се исцедува во Лох Неј,^[6] кое самото се празни во морето на север, преку реката Бан. Како еден од изворите на горното течение на Бан (Горен Бан), езерото може да се смета за дел од реката.

Населени места[уреди | уреди извор]

На бреговите на езерото се расположени следниве населени места: Крејгавон, Антрим, Крамлин, Рандалстаун, Тумбриџ, Балиронан, Балиндери, Муртаун, Ардбо, Махери, Лурган и Махерафелт.

Управа[уреди | уреди извор]

Грофовии[уреди | уреди извор]

На езерото излегуваат пет од шесте грофовии во Северна Ирска (сите освен Фермана), па така и самата водна површина е поделена помеѓу нив. Тие се следниве (наброени надесно):

Антрим (источна половина на езерото)
Даун (мал дел на југозапад)
Арма (југ)
Тирон (запад)
Лондондери (краен северозапад)

Употреба[уреди | уреди извор]

Езерото се користи за рекреативни и стопански цели. Меѓу стопанските спаѓаат водоснабдувањето и индустрискиот лов на јагули.

Во XIX век се изградени повеќе канали, за да ги поврзат крајезерските места со пристанишните градови. Тие се: Лаганскиот Канал (поврзува со Белфаст), Њурискиот Канал (поврзува со Њури) и Алстерскиот Канал, кој поврзува со Лох Ерн, а оттаму преку реката Шанон со градовите Лимерик, Даблин и Вотерфорд. Друга врска е долното течение на реката Бан (Долен Бан), преку која се доаѓа до Колрејн, а во околината се наоѓа и краткиот Колајлендски Канал за превоз на јаглен. Од сите овие водни патишта, денес функционира само долното течение на Бан, но се изготвува и план за враќање на Алстерскиот Канал во стопански пловна состојба.

Покрај вообичаените езерски рекреации, Лох Неј е привлечно место за набљудувачи на птици од разни земји поради бројот и разновидноста на птиците што презимуваат и летуваат во тресетиштата околу езерото.

Легенда[уреди | уреди извор]

Според едно старо предание, езерото настанало кога легендарниот џин Фин мак Кумал зграпчил огромна грутка од земјата и ја фрлил кон негов соперник во Шкотска. Меѓутоа, џинот промашил, и грутката паднала во Ирското Море, и така настанал островот Ман.