Естонска кујна
Традиционалната естонска кујна главно се засновала на месо, компири и риба во крајбрежните и езерските области, но сега таа има влијание и на многу други кујни, вклучувајќи разновидна интернационална храна и јадења, со многу придонеси од традициите на блиските земји. Скандинавските, германските, руските, латвиските, литванските и други влијанија ја одиграле својата улога. Најтипична храна во Естонија бил 'ржан леб, свинско месо, компири и млечни производи.[1] Естонските прехранбени навики историски се тесно поврзани со годишните времиња. Во однос на основната храна, Естонија цврсто припаѓа на европскиот „појас“ на пиво, вотка, 'ржан леб и свинско месо.
Јадењето во традиционалната естонска кујна се базира на ладни јадења - избор на кисели краставички, месо и колбаси послужени со салата од компири, естонско јадење со потпис речиси идентичен со шведската салата, врз основа на цвекло, компири и харинга.[2] Мали колачи наречени пити и пирошки - полнети со месо, зелка, моркови, ориз и други филови или мешавини кои се исто така популарни, кои често се служат со супа. Харингата е вообичаена меѓу другите риби како дел од естонската студена трпеза. Пушена или маринирана јагула, јадења од рак и увезени ракови и ракчиња се сметаат за деликатеси. Едно од естонските национални јадења е Балтичката џуџеста харинга, заедно со чипс. За празниците пиеле квас или јогурт, вареле пиво.
Во 20 век, посебниот сендвич кој бил наречен Сендвич чипс кој станал популарен. Овој сендвич се состои од традиционален отворен сендвич со ржан леб со тенок слој путер и слој кисела балтичка краставичка и прелив. Парчиња тврдо варени јајца, мајонез и билки се опционални додатоци.
Супи[уреди | уреди извор]
Супите може да се јадат пред главното јадење, но традиционално се главното јадење и обично се прават од месо или пилешка супа измешана со различен зеленчук. Супите се мешаат и со крем, млеко и јогурт. Супата од грашок е исто така доста популарна.[2] Единствена форма на естонска супа е „супа од леб“, која е вид на слатка супа направена од црн леб и јаболка, која обично се служи со крем или шлаг, често со вкус на цимет и шеќер.
Главно јадење[уреди | уреди извор]
Црн 'ржан леб ја придружува речиси секоја солена храна во Естонија. Естонците сè уште ги ценат нивните сорти на црн 'ржан леб.Во крајбрежните делови на Естонија се користи пробивач, во внатрешните региони се подготвуваат рибни јадења од штука и платика. Главно харинга и јагула кои ги подложувале на топло пушење.
Десерти[уреди | уреди извор]
Специфичните десерти вклучуваат кисело, кукле, закуска со урда и кама . Други вообичаени естонски десерти се крем од гриз и сок или овошје, кремаста урда, компот и марципан. Омилени се и питите. Друг популарен десерт е , сладок леб од квасец кој често е зачинет со кардамон. Палачинките се исто така традиционални, вообичаени и популарни. Се пржат и обично имаат слатки филови, но можат да бидат и со солени филови. Кардамон е зачинето пециво со шлаг тоа е традиционално естонско слатко пециво кое е особено популарно.[3]
Во времето на Советскиот Сојуз, Естонците измислиле неколку едноставни десерти кои најчесто се јадат за време на родендени, особено на детски родендени. Неколку такви примери се кирку кеур, какао и путер измешани со распарчени колачиња и мармалад и потоа ставени во замрзнувач преку ноќ, колач Артур, мек карамел и путер измешани со стапчиња пченка и потоа ставени во замрзнувач една ноќ и слоен колач направен од калевски колачиња во форма на квадрат. Палетата на традиционални слатки јадења вклучува и супа од леб, густо желе со шлаг или млеко, пена од шлаг и гриз направени од овошен сок, урда со џем, тепсија од јаболка, буберт, како и палачинки со џем и разни колачи.
Пијалоци[уреди | уреди извор]
Традиционален популарен пијалок кали, слично на квас, повторно станал попопуларен. Мeдовина, пијалокот кој бил најпопуларен во античко време, речиси целосно исчезнал. Сок од бреза. Овие пијалоци се исто така доста популарни. Денес, локално свареното пиво е избор број еден со храна, разни сокови или едноставно вода се главните безалкохолни избори за пијалок. Две од најстарите естонски пиварници се А. Ле Кок, која е основана во 1807 година и Саку пиварница, која е основана во 1820 година. Виното е втор најконзумиран алкохолен пијалок, но неговата потрошувачка во литри е засенета од консумацијата на пиво, што е приближно 5 пати повисоко од консумацијата на вино или потрошувачката на сите жестоки пијалоци.[4] Постојат и естонски овошни вина направени од јаболка или различни бобинки. Естонците исто така се горди на својата вотка и други жестоки пијалоци, како што е билниот ликер Вана Талин.
Млеко често ги пијат и деца и возрасни. Други млечни производи покрај млекото вклучуваат кефир, а исто така и „кисело млеко“ и урда. Млечните производи од градот Андре се добро познати како дел од естонската кујна поврзана со млечните производи.[5]
Сезони[уреди | уреди извор]
Лето и пролет[уреди | уреди извор]
Традиционално во лето и пролет, Естонците сакаат да јадат сè што е свежо - бобинки, билки, зеленчук и сè друго што доаѓа директно од градината. Ловот и риболовот биле вообичаени низ историјата. Денес тие остануваат како популарна забава. Во лето, популарно е да се прави скара.
Зима и Божиќ[уреди | уреди извор]
Во зимските месеци, на трпезата се носат џем, конзерви и кисели краставички. Во минатото, кога стопанството било главно земјоделско, од суштинско значење било собирањето и складирањето на овошје, печурки и зеленчук за зимата. Денеска собирањето и конзервирањето е поретко бидејќи во продавниците може да се купи речиси сè, но подготвувањето зимска храна е сè уште многу популарно на село и за многумина го задржува својот шарм, за разлика од комерцијализацијата на навиките во исхраната.
Крвавица, печена гуска, леб со сепика, шваргла, кисела зелка со компири печени во рерна и варено вино биле дел од традиционалното естонско мени и се главно божиќни специјалитети. Исто така, типични божиќни задоволства биле јаболка, мандарини, медењаци, кисела тиква и џем од брусница.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Eesti Toit infoserver v2.0.3.0 Архивирано на 17 декември 2007 г.
- ↑ 2,0 2,1 Estonia By Michael Spilling
- ↑ Rosa, Natalia (27 February 2020). „A first timer's guide to wholesome and delicious Estonian Food“. Trafalgar.com. Посетено на 13 May 2023.
- ↑ „Alcohol market, consumption and harms in Estonia Yearbook 2022“.
- ↑ „The cheeses from Andre Farm are the first in Estonia to get international top quality stars“.