Боранија

Боранија, зелена, сирова
Хранлива вредност на 100 г
Енергија	131 kJ (31 kcal)
Јаглехидрати	6,97 г
Влакна	2,7 г
Масти	0.22 г
Белковини	1,83 г
Витамини
Витамин А (екв.)	(4 %) 35 μг
Тиамин (Б1)	(7 %) 0,082 мг
Рибофлавин (Б2)	(9 %) 0,104 мг
Ниацин (Б3)	(5 %) 0,734 мг
Пантот. кис. (Б5)	(5 %) 0,225 мг
Витамин Б6	(11 %) 0,141 мг
Фолна кис. (Б9)	(8 %) 33 μг
Витамин Ц	(15 %) 12,2 мг
Витамин К	(14 %) 14,4 мг
Минерали
Калциум	(4 %) 37 мг
Железо	(8 %) 1,03 мг
Магнезиум	(7 %) 25 мг
Манган	(10 %) 0,216 мг
Фосфор	(5 %) 38 мг
Калиум	(4 %) 211 мг
Цинк	(3 %) 0,24 мг
Други составници
Флуорид	19 µг
	Боранија на базата на USDA
	Единици; μг = микрограми • мг = милиграми; МЕ = меѓународни единици;
	Постотоците се приближно пресметани според препораките за возрасни лица во САД. ; Извор: База за хранливост — USDA

Мешунки на стебло

Зготвена исечена боранија

Боранија — незрели мешунки на разни сорти на гравот (Phaseolus vulgaris)^[1]^[2] кои можат да бидат зелени или во други бои.

Во кулинарството[уреди | уреди извор]

Боранијата се огледува ширум целиот свет. Се продава свежа, конзервирана и замрзната. Се пригодвува со барење, варење, пржење или печење.

Растението има висока концентрација на лектини кои можат да бидат штетни ако се внесуваат во големи количества без да бидат добро зготвени.

Во боранијата се среќава и флавинолот миквелијанин (кверцетински 3-O-гликуронид).^[3]

Одгледување[уреди | уреди извор]

Боранијата се одгледува во два главни облика: ниски и високи сорти..^[4]

Ниските се грмушести, високи од 1-1,5 м и немаат потреба од потпора. Созреваат бргу, веднаш даваат плод и потоа престануваат да раѓаат.

Високите пак растат исправено, а стеблата им се извиени на притки како ползавци.

Сорти[уреди | уреди извор]

Во светот се познати преку 130 сорти боранија.^[5] Мешунките можат да бидат зелени, бледожолти, виолетови, црвени или со шарени траги. По облик можат да бидат шилести, тркалезни или широки.

Мешунките кај многу (иако не сите) сорти имаат цврста жила долж мешунката која се отстранува пред готвењето поради жилавоста или се избегнува со сецкањето на мешунката.

Најзастапени сорти во Македонија се следниве (по азбучен ред):^[6]

италијанска боранија
кинеска боранија
лоди
нерина
тибер
унидор
фруидор
шумадинка

Производство[уреди | уреди извор]

Конзервирана боранија во тегли

Зготвена боранија со грашок

Република Македонија има значајно производство на боранија, со речиси 10.947 тони во 2007 г., што сепак претставува пад споредено со 15.308 тони во 1995 и 19.423 тони во 1992 г.^[7]

Според Организацијата за исхрана и земјоделство на ООН (ФАО), во 2012 г. најголеми произведувачи на боранија (во тони) се следниве земји:^[8]

Место	Земја	Производство (во тони)
1	НР Кина	16.200.000
2	Индонезија	871.170
3	Индија	620.000
4	Турција	614.965
5	Тајланд	305.000
6	Египет	251.279
7	Шпанија	165.400
8	Италија	134.124
9	Мароко	133.744
10	Бангладеш	94.356
	Цел свет	20.742.857