Полумесечеста коска

Полумесечеста коска
	Преден (палмарен) поглед на левата рака. Полумесечестата коска прикажана со црвена боја.
	Лева полумесечеста коска
Податоци
Зглобови	Палечна коска проксимално; главичеста и кукаста коска дистално; чунеста коска странично; триаглеста коска медијално; триаглеста ’рскавица
Назнаки
Латински	os lunatum
TA	A02.4.08.005
FMA	FMA:23712
	[уреди на Википодатоците]

Полумесечеста коска ― коска која се наоѓа на коренот на човечката дланка. Се одликува со својата длабока вдлабнатина и полумесечев изглед. Се наоѓа во средината на проксималниот ред коренодланкови коски, кои лежат помеѓу лакотната коска и палечната коска и дланката. Полумесечестата коска се наоѓа помеѓу страничната чунеста коска и медијалната триаглеста коска.

Структура[уреди | уреди извор]

Полумесечестата коска е коренодланкова коска во облик на полумесечина која се наоѓа во дланката. Полумесечестата коска се наоѓа во проксималниот ред на коренодланковите коски. Проксимално, се допира со палечната коска. Странично, се артикулира со чунестата коска, медијално со триаголната коска и дистално со главичестата коска. Полумесечестата коска исто така артикулира на својата дистална и медијална површина со кукастата коска.^[2]^:708^[3]

Полумесечестата коска е стабилизирана со медијален лигамент на чунестата коска и страничен лигамент на триаглестата коска. Лигаментите помеѓу палечната и коренодланковата коска, исто така, ја стабилизираат положбата на полумесечестата коска, како и нејзината положба во полумесечестата јама (фоса) на палечната коска.^[3]

Коска[уреди | уреди извор]

Проксималната површина на полумесечестата коска е мазна и конвексна, артикулирана со палечната коска. Страничната површина е рамна и тесна, со полумесечински лик за артикулација со чунестата коска. Медијалната површина поседува мазна и четириаголна страна за артикулација со триаглестата коска. Палмарната површина е груба, како и дорзалната површина. Грбната површина е широка и заоблена. Дисталната површина на коската е длабока и конкавна.^[4]

Снабдување со крв[уреди | уреди извор]

Полумесечестата коскаго добива снабдувањето со крв од задните и палмарните гранки.^[3]

Варијација[уреди | уреди извор]

Полумесечестата коска има променлив облик. Околу една третина од полумесечестите коски немаат медијален аспект, што значи дека не се артикулираат со кукастата коска. Дополнително, кај околу 20% од луѓето, снабдувањето со крв може да се појави само од палмарните садови.^[3]

Осификација[уреди | уреди извор]

Осификацијата на полумесечестата коска започнува помеѓу 18 месеци и 4 години и 3 месеци.^[5]

Функција[уреди | уреди извор]

Коренодланковите коски функционираат како единица која обезбедува коскена надградба за дланката.^[2]^:708^[3]^:708 Како проксимална коренодланкова коска, полумесечестата коска е исто така вклучена во движењето на зглобот.^[3]

Клиничка важност[уреди | уреди извор]

Полумесечестата коска е најчесто изместуваната коренодланкова коска.

Коренодланкова коалиција
Кинбекова болест
Тајзенова класификација

Етимологија[уреди | уреди извор]

Научното латинско име (os lunatum) на полумесечестата коска потекнува од зборот „во облик на полумесечина“ (латински: lunatus),^[6] кој доаѓа од коренот luna („месечина“), од сличноста на коската со полумесечина. Кај водоземците и влекачите, коската наместо тоа е нарекувана средна коска (intermedium), поради нејзината положба помеѓу другите два проксимални коренодланкови коски.

Дополнителни слики[уреди | уреди извор]

Полумесечеста коска од левата рака (прикажана во црвено). Анимација.
Полумесечеста коска од левата рака. Одблизу. Анимација.
Полумесечеста коска.
Коски на левата рака. Воларна површина.
Коски на левата рака. Дорсална површина.
Пресек на зглоб (палецот е лево). Полумесечеста коска е во црвено.
Изместена полумесечеста коска.
Изместена полумесечеста коска.
Зглоб. Длабока дисекција. Заден поглед.
Зглоб. Длабока дисекција. Заден поглед.

Поврзано[уреди | уреди извор]

„Полумесечеста коска“ на Ризницата ^?

Корен на дланка

Наводи[уреди | уреди извор]

Оваа статија вклучува тест во јавен домен од страница 224 од 20. издание на Грејова анатомија (1918)

↑ Manaster, B. J., Julia Crim "Imaging Anatomy: Musculoskeletal E-Book" Elsevier Health Sciences, 2016, стр. 326.
↑ ^2,0 ^2,1 Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Tibbitts, Adam W.M. Mitchell; illustrations by Richard; Richardson, Paul (2005). Gray's anatomy for students. Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone. ISBN 978-0-8089-2306-0.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Eathorne, SW (Mar 2005). „The wrist: clinical anatomy and physical examination--an update“. Primary Care. 32 (1): 17–33. doi:10.1016/j.pop.2004.11.009. PMID 15831311.
↑ Gray, Henry (1918). Anatomy of the Human Body. стр. 6b. The Hand. 1. The Carpus. Посетено на 5 ноември 2023.
↑ Balachandran, Ajay; Kartha, Moumitha; Krishna, Anooj; Thomas, Jerry; K, Prathilash; TN, Prem; GK, Libu; B, Krishnan; John, Liza (2014). „A Study of Ossification of Capitate, Hamate, Triquetral & Lunate in Forensic Age Estimation“. Indian Journal of Forensic Medicine & Toxicology. 8 (2): 218–224. doi:10.5958/0973-9130.2014.00720.8. ISSN 0973-9130. Посетено на 5 ноември 2023.
↑ Harper, Douglas. „Lunate“. Online Etymology Dictionary. Посетено на 5 ноември 2023.

[Manaster-1] Manaster, B. J., Julia Crim "Imaging Anatomy: Musculoskeletal E-Book" Elsevier Health Sciences, 2016, стр. 326.

[GRAYS2005-2] 2,0 ^2,1 Drake, Richard L.; Vogl, Wayne; Tibbitts, Adam W.M. Mitchell; illustrations by Richard; Richardson, Paul (2005). Gray's anatomy for students. Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone. ISBN 978-0-8089-2306-0.

[EATHORNE2005-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 ^3,5 Eathorne, SW (Mar 2005). „The wrist: clinical anatomy and physical examination--an update“. Primary Care. 32 (1): 17–33. doi:10.1016/j.pop.2004.11.009. PMID 15831311.

[GRAYS1918-4] Gray, Henry (1918). Anatomy of the Human Body. стр. 6b. The Hand. 1. The Carpus. Посетено на 5 ноември 2023.

[CHLT-5] Balachandran, Ajay; Kartha, Moumitha; Krishna, Anooj; Thomas, Jerry; K, Prathilash; TN, Prem; GK, Libu; B, Krishnan; John, Liza (2014). „A Study of Ossification of Capitate, Hamate, Triquetral & Lunate in Forensic Age Estimation“. Indian Journal of Forensic Medicine & Toxicology. 8 (2): 218–224. doi:10.5958/0973-9130.2014.00720.8. ISSN 0973-9130. Посетено на 5 ноември 2023.

[6] Harper, Douglas. „Lunate“. Online Etymology Dictionary. Посетено на 5 ноември 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

п р у Список на коските на скелетот кај човекот
Череп (neurocranium)	челна коска • темена коска • слепоочна коска • тилна коска • клинеста коска • ситеста коска
Череп (viscerocranium)	горновилична коска • долновилична коска • носна коска • јаболчна коска • солзна коска • непчена коска • долна носна школка • рало Грло: подјазична коска (јазична коска)
Средно уво	Чеканче • стремен • наковална
‘Рбетен столб	вратни прешлени • градни прешлени • слабински прешлени • крсна коска • седална коска
Градна празнина	градна коска • ребра
Горни екстремитети	Раменски појас: клучна коска • плешка Рака: надлактица • лакотна коска • палечна коска Дланка: Корен на дланка (чунеста коска • полумесечеста коска • триаглеста коска • грашковидна коска • трапезна коска • трапезоидна коска • главичеста коска • кукаста коска) • Коски на прстите • Делови на прстите (проксимален • среден • дистален)
Долни екстремитети	Карлица: карлична коска (странична коска • седална коска • препонска коска) Нога: бедрена коска • ивер • голема писка • мала писка Стапало: Коски на нозете: (петна коска • глуждова коска • чунеста коска • Клинести коски (медијална клинеста коска • средна клинеста коска • странична клинеста коска) • коцкаста коска) • Корен на стапалото • Делови на прстите (проксимален • среден • дистален)