Синдски јазик: Разлика помеѓу преработките

Од Википедија — слободната енциклопедија
[проверена преработка][проверена преработка]
Избришана содржина Додадена содржина
Нема опис на уредувањето
Ред 115: Ред 115:
===Арапско писмо за синдскиот јазик===
===Арапско писмо за синдскиот јазик===


{| class="wikitable"
{| class="wikitable" style="text-align:center;"
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|جھ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|جھ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڄ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڄ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ج}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ج}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|پ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|پ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ث}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ث}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ٺ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ٺ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ٽ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ٽ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ٿ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ٿ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ت}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ت}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڀ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڀ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ٻ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ٻ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ب}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ب}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ا}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ا}}
|-
|-
| {{IPA|ɟʱ}}
| {{IPA|ɟʱ}}
Ред 135: Ред 135:
| {{IPA|p}}
| {{IPA|p}}
| {{IPA|s}}
| {{IPA|s}}
| {{IPA|t̪ʰ}}
| {{IPA|ʈʰ}}
| {{IPA|}}
| {{IPA|ʈ}}
| {{IPA|tʰ}}
| {{IPA|tʰ}}
| {{IPA|t}}
| {{IPA|t}}
Ред 142: Ред 142:
| {{IPA|ɓ}}
| {{IPA|ɓ}}
| {{IPA|b}}
| {{IPA|b}}
| {{IPA|ɑː}} {{IPA|ʔ}} {{IPA|∅}}
| *
|-
|-
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڙ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڙ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ر}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ر}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ذ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ذ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڍ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڍ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڊ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڊ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڏ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڏ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڌ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڌ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|د}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|د}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|خ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|خ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ح}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ح}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڇ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڇ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|چ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|چ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڃ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڃ}}
|-
|-
| {{IPA|ɽ}}
| {{IPA|ɽ}}
| {{IPA|r}}
| {{IPA|r}}
| {{IPA|ð}}
| {{IPA|z}}
| {{IPA|ɖʱ}}
| {{IPA|ɖʱ}}
| {{IPA|ɖ}}
| {{IPA|ɖ}}
Ред 167: Ред 167:
| {{IPA|d}}
| {{IPA|d}}
| {{IPA|x}}
| {{IPA|x}}
| {{IPA|ħ}}
| {{IPA|h}}
| {{IPA|cʰ}}
| {{IPA|cʰ}}
| {{IPA|c}}
| {{IPA|c}}
| {{IPA|ɲ}}
| {{IPA|ɲ}}
|-
|-
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڪ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ق}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ق}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڦ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڦ}}
Ред 184: Ред 185:
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|س}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|س}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ز}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ز}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڙ}}
|-
|-
| {{IPA|k}}
| {{IPA|k}}
| {{IPA|q}}
| {{IPA|pʰ}}
| {{IPA|pʰ}}
| {{IPA|f}}
| {{IPA|f}}
| {{IPA|ɣ}}
| {{IPA|ɣ}}
| {{IPA|ɑː}} {{IPA|oː}} {{IPA|eː}} {{IPA|ʔ}} {{IPA|ʕ}} {{IPA|∅}}
| {{IPA|∅}}
| {{IPA|ʐ}}
| {{IPA|ʈ}}
| {{IPA|z}}
| {{IPA|z}}
| {{IPA|ʂ}}
| {{IPA|t}}
| {{IPA|z}}
| {{IPA|s}}
| {{IPA|ʃ}}
| {{IPA|ʃ}}
| {{IPA|s}}
| {{IPA|s}}
| {{IPA|z}}
| {{IPA|z}}
| {{IPA|ɽʱ}}
|-
|-
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ي}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ي}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ه}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ء}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ھ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|و}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|و}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڻ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڻ}}
Ред 212: Ред 213:
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|گ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|گ}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ک}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ک}}
! <span style="font-size:125%">{{lang|sd|ڪ}}
|-
|-
| {{IPA|j}} {{IPA|iː}}
| *
| {{IPA|}}
| {{IPA|h}}
| {{IPA|h}}
| {{IPA|ʋ}} {{IPA|ʊ}} {{IPA|oː}} {{IPA|ɔː}} {{IPA|uː}}
| *
| {{IPA|ɳ}}
| {{IPA|ɳ}}
| {{IPA|n}}
| {{IPA|n}}
Ред 226: Ред 227:
| {{IPA|ɡ}}
| {{IPA|ɡ}}
| {{IPA|kʰ}}
| {{IPA|kʰ}}
| {{IPA|k}}
|}
|}



Преработка од 08:40, 3 јули 2016

Синдски јазик
سنڌي / सिन्धी
Застапен воСинд, Пакистан и Куч, Индија.
ПодрачјеЈужна Азија
Говорници25 милиони  (2007)[1]
Јазично семејство
Писмоарапско писмо, деванагари, кудабадско писмо, ланда, гурмуки[2]
Статус
Службен во Пакистан (Синд)
 Индија
Регулативен органСиндски јазичен орган (Пакистан),
Индиски институт за синдологија (Индија)
Јазични кодови
ISO 639-1sd
ISO 639-2snd
ISO 639-3Разни:
snd — синдски
lss — ласки
sbn — синдско-билски

Синдскиот (سنڌي / सिन्धी) е индоариски јазик, дел од групата на индоирански јазици од семејството на индоевропски јазици. Јазикот е мајчин јазик на Синдите, автохтон јазик на историскиот регион Синд и официјален јазик на пакистанската покраина Синд. Исто така, јазикот има официјален статус во Индија.

Синдскиот јазик претрпел посилно влијание од јазикот санскрит, поточно некогашната негова локална форма,но и од белуџискиот јазик. Повеќето од Синдите се наоѓаат во покраината Синд во Пакистан, и во Куч, Гуџарат во Индија.

Географска распространетост

Синдскиот се зборува во Синд и Белуџистан во Пакистан. Како прв јазик се изучува во Синд. Како втор јазик се користи низ училиштата во Карачи и Белуџистан. Карачи е најголем синдски град, со околу 3-4 милиони Синди.

Покрај Пакистан, синдскиот се зборува и во Индија, особено во државите Раџастан, Гуџарат и Махараштра. Јазикот исто така се зборува и во Уласнагар и Мумбај, каде се наоѓа најголемата синдска енклава во Индија.[3]

Фонологија

Согласки
лабијални забно-алвеоларни ретрофлексни палатоалвеоларни
/ палатални
веларни глотални
носни m
n
ɳ
ɳʱ
ɲ ŋ
експлозивни и
африкати
p
b

t̪ʰ

d̪ʱ
ʈ
ʈʰ
ɖ
ɖʱ
t̠ɕ
t̠ɕʰ
d̠ʑ
d̠ʑʱ
k
ɡ
ɡʱ
имплозивни ɓ ɗ    ʄ ~ ɠ
фрикативни f   s z ʂ x ɣ h  
ротички r ɽ
ɽʱ
апроксимантни ʋ
l̪ʱ
j
Самогласки
Самогласките во синдскиот јазик.

Писмо

Арапско писмо за синдскиот јазик

جھ ڄ ج پ ث ٺ ٽ ٿ ت ڀ ٻ ب ا
ɟʱ ʄ ɟ p s ʈʰ ʈ t ɓ b ɑː ʔ
ڙ ر ذ ڍ ڊ ڏ ڌ د خ ح ڇ چ ڃ
ɽ r z ɖʱ ɖ ɗ d x h c ɲ
ڪ ق ڦ ف غ ع ظ ط ض ص ش س ز
k q f ɣ ɑː ʔ ʕ z t z s ʃ s z
ي ء ھ و ڻ ن م ل ڱ گھ ڳ گ ک
j h ʋ ʊ ɔː ɳ n m l ŋ ɡʱ ɠ ɡ

Деванагари за синдскиот јазик

ə a ɪ i ʊ e ɛ o ɔ
ख़ ग़
k x ɡ ɠ ɣ ɡʱ ŋ
ज़
c ɟ ʄ z ɟʱ ɲ
ड़ ढ़
ʈ ʈʰ ɖ ɗ ɽ ɖʱ ɽʱ ɳ
t d n
फ़ ॿ
p f b ɓ m
j r l ʋ
ʃ ʂ s h

Поврзано

Наводи

  1. Nationalencyklopedin "Världens 100 största språk 2007" The World's 100 Largest Languages in 2007
  2. „Script“. Sindhilanguage.com.
  3. The Sindhu World

Извори

Надворешни врски