Кашмирски јазик

Од Википедија — слободната енциклопедија
Кашмирски јазик
कॉशुर كٲشُر kạ̄šur
Изговор[kəːʃur]
Застапен воЏаму и Кашмир (Индија)[1] Азад Кашмир (Пакистан)[1]
ПодрачјеКашмир
Говорницинад 7.1 милиони  (2011)
Јазично семејство
Дијалекти
каштаварски (стандарден)
погулски
рамбански
Писмоперсиско писмо (современо),[2]
деванагари (современо),[2]
шарадско писмо (старо)[2]
Статус
Службен воИндија Индија[1]
Јазични кодови
ISO 639-1ks
ISO 639-2kas
ISO 639-3kas

Кашмирскиот (कॉशुर, کٲشُر, Koshur) е индоевропски јазик, дел од групата на дардски јазици од поголемата група на индоирански јазици.[3] Јазикот воглавно се зборува во Кашмирската долина во Џаму и Кашмир.[4][5][6] Јазикот го зборуваат околу 6,797,587 луѓе во Индија, според пописот од 2011.[7] Во Пакистан јазикот го зборуваат околу 350,000 луѓе, од кои повеќето се емигранти од Индија за време на поделбата на Индија.[1][8]

Кашмирскиот е еден од 22 јазика со службен стгатус во Индија,[9] од ноември 2008 година, кашмирскиот јазик е задолжителен во училиштата во Џаму и Кашмир.[10]

Писмо[уреди | уреди извор]

Кашмирскиот има три правописни системи, односно се пишува на три писма: шерадско писмо, деванагари и персиско писмо. Латиницата исто така се користи понекогаш за запишување на јазикот, особено на интернет.[2]

Кашмирскиот традиционлно се пишувал на шерадско писмо од 8 век.[11] Денес ова писмо не се користи, освен за религиски цели.[12]

Денес јазикот се пишува на деванагари и персиско писмо.[13] Персиското писмо било во употреба од муслиманскот освојување на Индија и се користело од народот со векови.[14] Сепак, денес ова писмо се поврзува со муслиманските Кашмирци, а деванагари се користи од кашмирските Хиндуси.[14][15]

Фонологија[уреди | уреди извор]

Самогласките во кашмирскиот се:[16]

  предни централни задни
високи i ɨ ɨː u
средни e ə əː o
ниски a ɒ

Поврзано[уреди | уреди извор]

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 „Kashmiri: A language of India“. Ethnologue. Посетено на 2007-06-02.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Sociolinguistics. Mouton de Gruyter. Посетено на 2009-08-30.
  3. „Kashmiri language“. Encyclopædia Britannica. Посетено на 2007-06-02.
  4. „Koshur: An Introduction to Spoken Kashmiri“. Kashmir News Network: Language Section (koshur.org). Посетено на 2007-06-02.
  5. „Kashmiri Literature“. Kashmir Sabha, Kolkata. Архивирано од изворникот на 2007-09-29. Посетено на 2007-06-02.
  6. S. S. Toshkhani. „Kashmiri Language: Roots, Evolution and Affinity“. Kashmiri Overseas Association, Inc. (KOA). Посетено на 2007-06-02.
  7. Abstract of speakers’ strength of languages and mother tongues – 2001, Census of India (retrieved 17 March 2008)
  8. „The Kashmir Dispute – a cause or a symptom?“. Stockholm University. Архивирано од изворникот на 2003-07-04. Посетено на 2009-07-07.
  9. „Scheduled Languages of India“. Central Institute of Indian Languages. Архивирано од изворникот на 2007-05-24. Посетено на 2007-06-02.
  10. „Kashmiri made compulsory subject in schools“. API News. Архивирано од изворникот на 2016-03-04. Посетено на 2007-06-02.
  11. „Sarada“. Lawrence. Посетено на 2007-06-02.
  12. „The Sharada Script: Origin and Development“. Kashmiri Overseas Association. Посетено на 2009-07-07.
  13. „Kashmiri (कॉशुर / كٲشُر)“. Omniglot. Посетено на 2009-07-07.
  14. 14,0 14,1 „Valley divide impacts Kashmiri, Pandit youth switch to Devnagari“. Indian Express. Посетено на 2009-07-07.
  15. „Devnagari Script for Kashmiri: A Study in its Necessity, Feasibility and Practicality“. Kashmiri Overseas Association. Посетено на 2009-07-07.
  16. Koul, Omkar. „Kashmiri: A grammatical sketch“ (PDF). Посетено на 27 May 2011.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]