Светец-заштитник
Светец-заштитник или патрон[1][2] — светец што во католицизмот, англиканството или православието се смета за небесен застапник на нација, место, занает, активност, класа, клан, семејство или личност.
Во христијанството
[уреди | уреди извор]Светците често стануваат покровители на местата каде што се родени или каде што дејствувале. Меѓутоа, имало случаи во Средновековна Европа каде град што станал познат и за својата катедрала ги добил останките или некои мошти на некој познат светец што живеел и бил погребан на друго место, со што станал светец-заштитник на градот — таквата практика дава значителен углед на засегнатиот град. Во Латинска Америка и Филипините, шпанските и португалските истражувачи честопати именувале место според светецот на чиј ден првпат го посетиле местото, при што тој светец природно станува покровител на областа.[се бара извор]
Занимањата понекогаш имаат светец-заштитник што бил донекаде поврзан со него, иако некои од врските биле слаби. Во недостиг на таков светец, занимањето би имало покровител чии дела или чуда на некој начин потсетуваат на професијата. На пример, кога дотогаш непознатото занимање фотограф се појавило во XIX век, Света Вероника станала негов покровител, заради тоа што нејзиниот превез на чудесен начин го добил отпечатокот на Христовото лице откако ги избришала крвта и потта.[3][4][5]
Светото почитување и признавањето на светците-заштитници и светците воопшто го има во католицизмот, источниот католицизам, источното православие, ориенталното православие и кај некои лутерани и англиканци. Според католичкиот катехизам, светецот-заштитник на една личност, откако веќе го има постигнато блаженото видение, може да ги застапува кај Бога за нивните потреби.[6]
Сепак, тоа е генерално обесхрабрено Но во повеќето протестантски гранки како што е калвинизмот, тоа е обесхрабрено и истото се смета за облик на идолопоклонство.[7]
Во католицизмот
[уреди | уреди извор]Канонизиран светец може да биде назначен за покровител со преподобна традиција или избран со избор. Светецот се смета за посебен посредник кај Бога и застапник на одредено место, занимање итн., и заслужува посебен облик на верско почитување. Терминот на некој начин е споредлив со „титуларен“, кој се применува само за црква или институција.
Во исламот
[уреди | уреди извор]Иако исламот нема кодирана доктрина за покровителство од страна на светците, сепак е важен дел од сунитските и шиитските исламски традиции што особено важни класични светци служеле како небесни застапници за одредени муслимански царства, нации, градови, градови и села.[8] Мартин Лингс напишал: „Одвај постои област во империјата на исламот кој нема суфи за свој светец-заштитник“.[8] :119 Бидејќи почитувањето на светците често се развива чисто органски во исламските клими, на начин различен од католичкото и источното православно христијанство, „светците-заштитници“ честопати се препознаваат преку народното признание наместо преку официјална декларација.[8] Традиционално, се подразбира дека светецот-заштитник на одредено место се моли за благосостојбата на тоа место и за здравје и среќа на сите што живеат во него.[8]
Меѓутоа, вахабистичките и салафитските движења во сунизмот во време го нападнале почитувањето на светците (како покровители или други), за кои тие тврдат дека се форма на идолопоклонство или ширк.[8] Повеќето сунитски свештеници го критикувале овој аргумент откако вахабизмот првпат се појавил во XVIII век.[9] И покрај критиките, широко распространето почитување на светците во сунитскиот свет опаднал во XX век под влијание на вахабизмот и салафизмот.[8]
Во хиндуизмот
[уреди | уреди извор]Во хиндуизмот, одредени секти може да се посветат на почитување на светец, како што е сектата Балмики што го почитува Валмики.[10]
Поврзано
[уреди | уреди извор]Светци-заштитници на македонските градови
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ „патрон“ — Дигитален речник на македонскиот јазик
- ↑ „патрон“ — Официјален дигитален речник на македонскиот јазик
- ↑ C.W.G.; R.G. (11 September 1852). „St. Veronica (Vol. vi., p.199)“. Notes and Queries. London. 6 (150): 252.
- ↑ „Archaeological Intelligence“. The Archaeological Journal. 7: 413. 1850. doi:10.1080/00665983.1850.10850808.
- ↑ Butler, Alban (2000). „St. Veronica (First Century)“. Во Doyle, Peter (уред.). Lives of the Saints: July (New full. изд.). Tunbridge Wells: Burns & Oates. стр. 84–86. ISBN 0-86012-256-5. OCLC 877793679 – преку Google Books.
- ↑ Gibson, Henry (1882). „Twenty-Fifth Instruction“. Catechism Made Easy: Being a Familiar Explanation of the Catechism of Christian Doctrine (No. 2). 1 (2. изд.). London: Burns and Oates. стр. 310 – преку Internet Archive.
- ↑ Duke, A.C.; Lewis, Gillian; Pettegree, Andrew, уред. (1992). „Managing a country parish: A country pastor's advice to his successor“. Calvinism in Europe, 1540–1610: A Collection of Documents. стр. 53. ISBN 0-7190-3552-X. OCLC 429210690.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 Lings, Martin (2005) [1983]. What is Sufism?. Lahore: Suhail Academy. стр. 119–120 итн.
- ↑ Commins, David (2009). The Wahhabi Mission and Saudi Arabia. I.B.Tauris. стр. 59.
Abd al-Latif, who would become the next supreme religious leader ... enumerated the harmful views that Ibn Jirjis openly espoused in Unayza: Supplicating the dead is not a form of worship but merely calling out to them, so it is permitted. Worship at graves is not idolatry unless the supplicant believes that buried saints have the power to determine the course of events. Whoever declares that there is no god but God and prays toward Mecca is a believer.
- ↑ Kananaikil, Jose (1983). Scheduled Castes and the Struggle Against Inequality: Strategies to Empower the Marginalised (англиски). Indian Social Institute. стр. 17.
Надворешни врски
[уреди | уреди извор]- Catholic Online: Patron Saints
Henry Parkinson (1913). . Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company.- „Patron Saint (англиски)“. Encyclopedia Americana. 1920.
|