Па (утврдување)

Рид во Каикоура на кое некогаш имало „па“

Па (маорски: pā) е маорско село во Нов Зеланд ко е е утврдено и изградено за одбрана. Тие се сметале за племенски општествен и социо-политички центар на сите иви. Во маорското општество, големо па ја претставувало маната (власта) на еден поглавар или рангатира. Речиси сите па биле изградени на безбедни и плодни места. Иако биле изградени за одбрана, тие биле воглавно живеалишта.

Паорски па играле значајна улога во Маорските војни.

Па биле конструирани од луѓе кои се бореле со мускети и рачни оружја (како копје, таиаха и мере) против Британската војска и вооружена полиција кои имале мечеви, пушки и тешки оружја како хаубици и ракетна артилерија. Обично се правеле за доста кратко време, често помалку од два дена, и пружале отпор долги часови, а понекогаш и недели.

Ограничувачки фактор бил тоа што луѓето морале да одат дома за да обработуваат земја или да собираат од природата. Затоа 4 до 6 месеци годишно овие утврдувања биле напуштени.

Некои јавни „па“ во Нов Зеланд

Залив на Островите: Корорипо, Керикери
Фангареи: Парахаки
Окленд: Маунгакиекие, Рид со Едно Дрво, Маугафау, Идн, Те Пане А Матаахо, Мангере
Коромандел: р‘т Опито, Фитианга
Залив Пленти: Капу те Ранги, Факатане'
Хоков Залив: Отатара, Тарадејл
Таранаки: Те Кору, Оакура, Ококи (Сер Питер Баков споменик)
Марлборо: р‘т Карака, Пиктон
Кантербери: Каиапои, Вуденд
Отаго: Хуриава, Каритане Катики, јужно од Моераки Мапоутахи, Пуракаунуи

Поврзано

Маорски војни: Стратегија и тактики

Надворешни врски

Археолошки наоѓалишта на разни „па“ (англиски)