Берберска овца
| Берберска овца | |
|---|---|
| |
| Берберска овца | |
| Научна класификација | |
| Царство: | Животни |
| Колено: | Хордови |
| Класа: | Цицачи |
| Ред: | Парнокопитни |
| Семејство: | Шуплороги |
| Потсемејство: | Кози |
| Род: | Берберска овца Blyth, 1840 |
| Вид: | Берберска овца |
| Научен назив | |
| Ammotragus lervia Pall., 1777 | |
| Подвидви | |
|
A. l. angusi Rothschild, 1921 | |
| Синоними | |
Берберска овца (науч. Ammotragus lervia) — вид од потсемејството кози (Caprinae), домороден на карпестите планини во северна Африка. Има шест подвидови. Иако е редок на домашна територија, доведен во јужна Европа, Северна Америка и на други места. Позната е и како аудед, вадан, аруј и арујс.
Во Македонија, примероци од ова животно можат да се видат во Зоолошката градина во Скопје.[4]
Опис[уреди | уреди извор]
Овој вид овци е висок 80-100 см и тежи 40-140 кг. По боја се песокливо-кафени (сè потемни како што стареат), оздола малку посветли и со потемна линија на грбот. Горните и надворешните делови од нозете имаат рамномерна црвеникаво-кафеава или сивкасто-кафеава боја. На вратот имаат лелеаво руно (кое досега до градите кај мажјаците) и ретка грива. Роговите им се триаголни во пресек, се извиваат нанадвор, наназад, а потоа навнатре, и достигаат должина од 50 см. На допир се мазни, со мали набори при основата што се јавуваат со старост.
Распространетост[уреди | уреди извор]
Природно живеалиште[уреди | уреди извор]
Берберската овца природно живее во северна Африка, и тоа: Алжир, Тунис, Египет, Либија, Мавританија, северен Мали, Мароко, Нигер, Судан и северен Чад (западно од реката Нил и на Црвеноморските Ридови источно од Нил).[5]
Доведени населенија[уреди | уреди извор]
.jpg)
Како доведен вид, берберската овца е застапена во југоисточна Шпанија, the југозпадни САД, островот Нихау (Хаваи), Мексико, и некои делови од Африка.
Во 1970 г. се доведени единки во југоисточна Шпанија и денес берберската овца е честа на ограничено подрачје во тој дел од земјата и во регионалниот парк Сиера Еспуња, каде е ловен вид. Поради својата прилагодливост, овој вид е во подем и почнува да се среќава во покраините Аликанте, Алмерија, Гранада и Мурсија,[6] каде им сопернички на домородните копитари на Пиринејскиот Полуостров. Видот е доведен и на островот Ла Палма (Канарските Острови) и денес е раширен низ северниот и средишниот дел од островот, каде претставува сериозна закана за ендемските растенија.
Таксономија[уреди | уреди извор]
Овој вид (A. lervia) е единствениот од родот Ammotragus. Меѓутоа, некои автори го ставаат овој род во родот на козите (Capra), заедно со овците (Ovis).[3]
Подвидовите на берберската овца се алопатрички во разни делови на северна Африка:[5]
- A. l. lervia Pallas, 1777 (ранлив)
- A. l. ornata I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1827
- A. l. sahariensis Rothschild, 1913 (ранлив)
- A. l. blainei Rothschild, 1913 (ранлив)
- A. l. angusi Rothschild, 1921 (ранлив)
- A. l. fassini Lepri, 1930 (ранлив)
Живеалишта[уреди | уреди извор]
Берберските овци живеат во степски планински подрачја каде пасат и брстат треви, грмушки и лишаи. Потребата за вода можат наполно да ја задоволат преку храната, но ако ако наидат на течна вода, ја пијат и се валкаат во неа. Активни се рано наутро и на квечерина, а жегата ја минуваат во одмор. Со нозете се многу спретни и можат да скокнат од место дури 2 м во висина. Кога ќе забележат опасност, веднаш бегаат по нагорнините и скокаат напред-назад за да го збунат непријателот.
Имаат преселничко поведение и постојано минуваат по разни планински венци. Главни природни грабливци во северна Африка им се берберскиот леопард, берберскиот лав (истребен) и каракалот, но денес опстанокот им го загрозува само човекот.
Галерија[уреди | уреди извор]
-
Берберска овца во Зоо Скопје. -
Берберска овца со јаре во Зоо Скопје. -
Берберска овца барајќи храна од посетители. -
Мајка и јаре во сенка. -
Јаре. -
Глава на овен. -
Берберска овца во Зоолошката градина Хамбург. -
Женки и јаре во Зоолошката градина Берлин. -
Берберска овца во Зоолошката градина Теноџи, Осака. -
Глава на овен.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ „Ammotragus lervia“. IUCN Red List. Version 2008. International Union for Conservation of Nature. 2008. Посетено на 11 November 2008. Database entry includes a brief justification of why this species is of Vulnerable C1.
- ↑ Grubb, P. (2005). Wilson, D.E.; Reeder, D.M. (уред.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd. изд.). Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
- ↑ 3,0 3,1 Grubb, P. (2005). Wilson, D.E.; Reeder, D.M. (уред.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd. изд.). Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
- ↑ „Зоо Скопје“. Архивирано од изворникот на 2015-05-04. Посетено на 20 април 2015. Text "Берберска овца" ignored (help)
- ↑ 5,0 5,1 Grubb, P. (2005). Wilson, D.E.; Reeder, D.M. (уред.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd. изд.). Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
- ↑ Cassinello, J.; Serrano, E.; Calabuig, G. & Pérez, J.M. (2004). Range expansion of an exotic ungulate (Ammotragus lervia) in southern Spain: ecological and conservation concerns. Biodiversity and Conservation 13: 851-866
Библиографија[уреди | уреди извор]
- Cassinello, J. (1998). Ammotragus lervia: a review on systematics, biology, ecology and distribution. Annales Zoologici Fennici 35: 149-162
- Wacher, T., Baha El Din, S., Mikhail, G. & Baha El Din, M. (2002). New observations of the "extinct" Aoudad Ammotragus lervia ornata in Egypt. Oryx 36: 301–304.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
 |
„Берберска овца“ на Ризницата ? |
- „Берберска овца“ — Енциклопедија на живиот свет
- Берберска овца — The Ultimate Ungulate (англиски)
- Берберска овца Архивирано на 4 мај 2015 г. — Зоолошка градина Скопје (македонски)