Тангентен трапез
Тангентен трапез — трапез во рамнинска геометрија чии страни се тангенти на кружница - на впишана кружница. Тоа е посебен случај на тангентен четириаголник каде што барем еден пар спротивни страни е паралелен. Како и кај другите трапези, паралелните страни се нарекуваат основи, а другите две се краци. Краците на рамнокрак тангентен трапез се со иста должина.
Дефиниција[уреди | уреди извор]
Конвексниот четириаголник е тангентен трапез ако и само ако за спротивните страни важи Питоовата теорема (четириаголникот е тангентен), два негови соседни агли (на краците) се суплеменатарни - ова важи и за другите два агли, а четириаголник е трапез. Затоа, AB и CD се сметаат за основи во тангентниот трапез ABCD ако и само ако:
и:
Посебни случаи[уреди | уреди извор]
Посебни случаи на тангентни трапези се сите ромбови и квадрати. Посебен случајза тангентен трапез е и правоаголен тангентен трапез.
Обем[уреди | уреди извор]
Обемот на тангентен трапез е вкупната должина на сите страни:
Плоштина[уреди | уреди извор]
Формулата за плоштина на трапез може да се поедностави со теоремата на Пито и ја добиваме формулата за плоштината на тангентен трапез:
каде a и c се основи (каде a > c ) и b е една од катетите.
Плоштината може да се изрази и со помош на поединечните должини на тангентите g, h, i и j како:[1]
Полупречник на впишана кружница[уреди | уреди извор]
Со истите ознаки како и за плоштината, полупречникот на впишаната кружница е еднакова на:
Пречникот на впишаната кружница е еднаков на висината на тангентниот трапез.
Полупречникот на впишаната кружница може да се изрази со користење на поединечните должини на тангентите како:
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ H. Lieber and F. von Lühmann, Trigonometrische Aufgaben, Berlin, Dritte Auflage, 1889, p. 154.
Литература[уреди | уреди извор]
- Josefsson, Martin (2010). „Calculations concerning the tangent lengths and tangency chords of a tangential quadrilateral“ (PDF). Forum Geometricorum. 10: 119–130.