Србија до Токија
Србија до Токија (македонски: Србија до Токио), ― слоган и фраза која датира од почетокот на 1990-тите. Во 1991 година, српскиот (тогашен југословенски) фудбалски клуб Црвена ѕвезда го освоила Купот на шампионите и светската титула во Токио, Јапонија, освојувајќи го Интерконтиненталниот куп. Ова било најголемиот успех од било кој фудбалски клуб досега во Југославија. Фразата ја користеле српските фудбалски навивачи за да ги исмеваат навивачите од ривалските етнички групи во почетокот на Војните во Југославија во 1990-тите.
Фразата е кажувана и од српските националисти, и Србите на шега подеднакво се потсмеваат на српскиот исклучителност.
Потекло на фразата[уреди | уреди извор]
На 29 мај 1991 година, додека меѓуетничките односи во Југославија се заострувале, Црвена звезда ја победила француската екипа Олимпик Марсеј, освојувајќи го Купот на шампионите - првиот југословенски тим што го сторил тоа, а вториот источноевропски тим. Како победник на Купот на шампионите, Црвена звезда изборила пласман во Интерконтиненталниот куп, кој бил одржан на Националниот стадион Токио. Воодушевените навивачи ја измислиле фразата за да ја прослават претстојната авантура на нивниот тим.
На 8 декември 1991 година, Црвена звезда го освоила Интерконтиненталниот куп, победувајќи го чилеанскиот тим Коло Коло . Дотогаш, тензијата што била во основата на натпреварот од Купот на шампионите се разгорела во Војните во Југославија, со краткотрајната војна во Словенија и војната од целосен обем во Хрватска. Во овој контекст, поврзувањето на фразата со српската победа ја направија особено привлечна за националистите и милитаристите.
Појави[уреди | уреди извор]
Графитите кои ја содржат пораката се присутни во Србија, како и во Република Српска и други делови на Босна и Херцеговина.[1][2] [3] Вакви графити имало и на Косово и Метохија за време на Косовската војна.[4] Во косовското село Лозица кај Малишево, месното албанско население тврдело дека графитот „Србија до Токија“ било напишано од српските воени сили за време на уништувањето на селото.[5]
За време на бомбардирањето на Југославија од НАТО, фразата била проширена. „Србија до Токија, ал преко Милвокија“, што значи „Србија до Токио, но преку Милвоки“, со цел да се покаже несогласување со улогата на САД за време на бомбардирањето. По завршувањето на бомбардирањето, било престанато користењето на фразата.[6]
Користење во популарната култура[уреди | уреди извор]
- Српскиот алтернативен рок бенд Горибор објавил демо албум Стондом до Токија како пародија за слоганот.
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ Anti-Minority Incidents Continue in Vojvodina [{{{1}}} Архивирано] на {{{2}}}.
- ↑ Niš's Graffiti of Hate
- ↑ Less than Nothing [{{{1}}} Архивирано] на {{{2}}}.
- ↑ In Ruined Village, a Mother Lives With Her Son's Blood
- ↑ Na Kosovu ništa novo; by Zoran Pusic; 1998; at GRAĐANSKI ODBOR ZA LJUDSKA PRAVA (via archive.org)
- ↑ „Srbija do Tokija al preko Milvokija“. Архивирано од изворникот на 2012-03-07. Посетено на 2022-11-20.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Напис за отцепувањето на Црна Гора од Србија во 2006 година, истражувајќи како „Србија до Токија“ повеќе не се применува, на International Herald Tribune
- Статија за српски/албански судири во 1999 година, вклучувајќи ја употребата на „Србија до Токио“ како графит, во Њујорк Тајмс
- Преглед на „Нема место како дома“ на Мелани Френд: ехоа од Косово Архивирано на 17 мај 2009 г., во кој „Србија до Токио“ се споредува со закани за силување и убиство.