Прејди на содржината

Погодна работа

Од Википедија — слободната енциклопедија

Пристојна или погодна работа — вработување кое „ги почитува основните права на човечката личност, како и правата на работниците во однос на условите за безбедност на работата и надоместокот. ... почитување на физичкиот и менталниот интегритет на работникот при вршење на неговата / нејзината работа “[1].

Погодната работа се применува и на формалниот и на неформалниот сектор. Таа мора да се однесува на сите видови работни места, луѓе и семејства. Според Меѓународната организација на трудот (МОТ), погодната работа вклучува можности за работа кои се продуктивни и обезбедуваат фер приход, безбедност на работното место и социјална заштита на семејствата, подобри изгледи за личен развој и социјална интеграција, слобода за луѓето да ги изразат своите мислења, организира и учествува во одлуките што влијаат на нивниот живот и еднаквоста на можностите и третманот за сите жени и мажи[2].

МОТ развива агенда за заедницата на работа, претставена од нејзините трипартитни избирачи, за да ги мобилизира своите значителни ресурси за да ги создадат овие можности и да помогне во намалувањето и искоренувањето на сиромаштијата[3]. Агендата за погодната работа на МОТ е избалансиран и интегриран програмски пристап за спроведување на целите на целосно и продуктивно вработување и пристојна работа за сите на глобално, регионално, национално, секторско и локално ниво. Има четири столба: стандарди и права при работа[4], создавање работни места и развој на претпријатија[5], социјална заштита[6] и социјален дијалог[7].

Елементи

[уреди | уреди извор]

Елементите на пристојна работа се[8]:

  • Создавање работни места - никој не смее да има забрана за посакувана работа поради недостаток на можности за вработување
  • Право на работа, вклучително и минимална плата - Правата на работниците вклучуваат право на праведни и поволни услови, слободни денови, 8 часа дневна работа, недискриминација и плата за живот за нив и нивните семејства, меѓу другите
  • Социјална заштита - сите работници треба да имаат безбедни услови за работа, соодветно слободно време и одмор, пристап до бенефиции како што се здравствена заштита, пензија и родителско отсуство, меѓу многу други
  • Социјален дијалог - работниците треба да можат да ја практикуваат демократијата на работното место преку своите синдикати и да преговараат за нивните работни услови, како и за националните и меѓународните политики за труд и развој

Цели на пристојна работа за одржлив развој

[уреди | уреди извор]

Целите за одржлив развој, исто така, прокламираат пристојна работа за одржлив економски раст[9]. Целите за одржлив развој имаat за цел да ја зголемат продуктивноста на трудот, да ја намалат стапката на невработеност и да го подобрат пристапот до финансиски услуги и поволности. Поттикнувањето на претприемништвото и создавањето работни места се клучни за ова, како и делотворните мерки за искоренување на присилната работа, ропството и трговијата со луѓе. Имајќи ги предвид овие цели, целта е да се постигне целосно и продуктивно вработување и пристојна работа, за сите жени и мажи до 2030 година[10]. Областите на загриженост на Агендата за пристојна работа на МОТ биле споменати во други развојни цели како што се намалување на сиромаштијата и зголемување на пристапот до образование[11]. ООН смета дека Агендата за пристојна работа на МОТ игра активна улога во постигнувањето одржлив развој.

Предизвици во спроведувањето

[уреди | уреди извор]

Иако малкумина не се согласуваат со Агендата за пристојна работа, за постигнување на „Пристојна работа“ се предизвикуваат и полемики. Во Африка, на пример, неформалното вработување е норма, додека добро платените работни места кои нудат бенефиции за социјална заштита се исклучок[12]. Ова се припишува на потешкотиите во добивањето работни места во формалниот сектор како резултат на зголемениот притисок на глобализацијата. Но, постојат дебати за тоа дали намалувањето на големината на неформалната економија ќе донесе социјална помош[13].

Со цел да се постигне Агендата за пристојна работа, националните и меѓународните субјекти треба да се посветат на целта на создавање на квалитетни работни места и да се справат со нејзините предизвици[14]. Сепак, пречка е тоа што е тешко да се убедат граѓаните на една земја дека помошта за развој и создавање работни места во странство е исто така корисна за земјата[14]. За да останат конкурентни во светската економија, владите се во искушение да ги затворат пазарите и да ги намалат стандардите за работна сила, за кои се верува дека предизвикуваат депресивни плати и работни услови[14].

Различни глумци можат да влијаат на обезбедувањето на пристојна работа, иако постојните услови и стимулации не секогаш се залагаат за унапредување на агендата за пристојна работа. За илустрација:

  • Националните влади создаваат пристојна работа преку економски и индустриски политики. Сепак, силите на глобализацијата - како што се надолните притисоци врз платите и намалената флексибилност на макроекономската политика - ја намалиле способноста на националните влади сами да ја постигнат оваа цел.
  • Бизнисите создаваат работни места од локално до меѓународно ниво, а оние што работат преку граници можат да влијаат на меѓународните плати и условите за работа. Мултинационалните претпријатија обично лоцираат активности во земји каде што платите се на најниско ниво итн. „работничките права“ се помалку истакнати. Ова е спротивно на агендата за пристојна работа, иако придонесува за економски развој.
  • Синдикатите им помагаат на вработените да се залагаат за елементи на пристојна работа, од таканаречена „плата за живот“ до здравствено осигурување до стандарди за безбедност на работното место. Синдикатите се соочуваат со предизвик да ги задоволат непосредните потреби на нивните членови дома, додека го поддржуваат создавањето работни места и „работничките права“ низ целиот свет.
  • Меѓународните финансиски институции обезбедуваат заеми или друга помош за националните влади и бараат од примателите на заеми да спроведат одредени мерки на политика. Постоечките програми генерално ги исклучуваат целите за вработување и дури ако се знае дека го намалуваат создавањето работни места на краток рок, бидејќи работните места што постојат само преку нарушувања на владиниот пазар се заменуваат со економски одржливо вработување.
  • Трговските преговарачи можат да ја проследат Агендата за пристојна работа на глобално ниво со вклучување на работни стандарди во трговските договори, додека законодавците (меѓу другите) можат да го поддржат нивното спроведување. Сепак, многу земји сметаат дека кампањата за стандарди на трудот е обид на други земји да ги направат своите индустрии поконкурентни.

Светски ден за пристојна работа

[уреди | уреди извор]

Идејата и концептот за пристојна работа произлегуваат од Меѓународната организација на трудот, промовирани во 1999 година, на 87 Меѓународна конференција на трудот. Се заснова врз сфаќањето дека работата е извор на лично достоинство, демократија и општ економски раст во заедницата. Пристојната работа е клучен елемент за постигнување на фер глобализација и намалување на сиромаштијата. Идејата за пристојна работа е прифатена на Светскиот самит на Обединетите нации, во 2005 година, потоа од Економско-социјалниот совет на Обединетите нации (ECOSOC) во 2006 г., а на Светскиот социјален форум одржан во Најроби, е покрената кампања „Пристојна работа, достоинствен живот“ (2007 г.).

Денес, 7 октомври е погласен како Светски ден за пристојна работа. Во текот на тој ден синдикатите, синдикалните федерации и другите здруженија на работници ги развиваат своите активности за промовирање на идејата за пристојна работа. Акциите варираат од улични демонстрации до музички настани или конференции што се одржуваат во многу земји.

Пристојна работа, кампања за пристоен живот

[уреди | уреди извор]

Пет организации, Solidar, ITUC, ETUC, Social Alert International и Global Progressive Forum, ја започнале кампањата „Пристојна работа, пристоен живот“ на Светскиот социјален форум во Најроби во јануари 2007 година и оттогаш работи во алијанса за промовирање на пристојна работа за пристоен живот како решение за сиромаштијата. Идејата за водење кампања за пристојна работа била замислена на Светскиот социјален форум, 2005 година, во Порто Алегре. Кампањата е насочена кон млади луѓе, синдикални активисти, невладини организации и носители на одлуки во развиените и земјите во развој.

Целите на кампањата се фокусираат на градење свест за пристојна работа и промовирање на пристојна работа како единствен одржлив излез од сиромаштијата, демократијата и социјалната кохезија.

Наводи

[уреди | уреди извор]
  1. ↑ „General Comment 18, 2006 United Nations COMMITTEE ON ECONOMIC, SOCIAL AND CULTURAL RIGHTS - THE RIGHT TO WORK, General comment No. 18, Adopted on 24 November 2005, Article 6 of the International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights“ (PDF). Unhchr.ch. Посетено на 2015-09-27.
  2. ↑ „Decent work“. www.ilo.org (англиски). Посетено на 2020-03-10.
  3. ↑ „Working out of Poverty“. International Labour Organization. Архивирано од изворникот на December 30, 2007.
  4. ↑ [1] Архивирано на 15 декември 2007 г.
  5. ↑ [2] Архивирано на 30 декември 2007 г.
  6. ↑ [3] Архивирано на 30 декември 2007 г.
  7. ↑ [4] Архивирано на 9 декември 2007 г.
  8. ↑ apwldadmin. „Campaign for Decent Work and Living Wage“. Asia Pacific Forum on Women, Law and Development (APWLD) (англиски). Посетено на 2020-03-10.
  9. ↑ Целите за одржлив развој, to;ka 8
  10. ↑ „Goal 8: Decent work and economic growth“. UNDP in the Philippines (англиски). Архивирано од изворникот на 2019-01-27. Посетено на 2019-01-27.
  11. ↑ „Challenges of implementation of Decent Work in the post-2015 Agenda in Europe and its responsibility in the world“. www.ilo.org (англиски). 2015-03-17. Посетено на 2020-03-10.
  12. ↑ Ndongo Samba Sylla (27 September 2017). „Why the western model doesn't work“. D+C, development and cooperation. Посетено на 5 October 2017.
  13. ↑ „India's Informal Sector: The Vilified-glorified 'other' Side Of The Formal“. Forbes India (англиски). Посетено на 2020-03-10.
  14. ↑ 14,0 14,1 14,2 Express, The Financial. „Decent jobs for youths“. The Financial Express (англиски). Посетено на 2020-03-10.

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/w/index.php?title=Погодна_работа&oldid=5305485“