Пирог

Од Википедија — слободната енциклопедија
Рибен пирог

Пирог е печено тесто или со слатко или солено полнење.[1] Јадењето е вообичаено за источноевропските кујни . Пирогите (мн.) се одликуваат како јадење кое е „сеприсутно во рускиот живот“ и „најпопуларно и најважно јадење“[2] и „вистинско национално богаство“ на руската кујна.

Името потекнува од стариот прасловенски збор пир, што значи „гозба“ или „ празник“.[3] Руската множина, пироги (со акцент на последниот слог), не треба да се меша со пироги (акцент на „ро“ на полски и на англиски јазик) во полската кујна, кои се слични на руските пелмени или украинските вареники.

Форма[уреди | уреди извор]

Пирогите се прават во различни облици форми: често се триаголни со заострени краеви, но исто така можат да бидат кружни или правоаголни. Можат да бидат затворени или отворени без кора на горниот дел.

Тесто[уреди | уреди извор]

Пирогите најчесто се прават од стасано тесто со квасец, по што се разликуваат од питите и печивата кои се вообичаени во други кујни. Во поранешно време, тестото за руските пироги се правело претежно од ржано брашно. Подоцна се мешало со пченично брашно. Во денешно време се користи главно пченично брашно.

Постојат и варијанти направени од ронливо или лиснато тесто. На источнословенските јазици, пирог е генерички поим кој означува речиси секаков вид пита, печиво или торта. Така, карелиското печиво (на руски јазик познато како карелиски пирог , еврејската пира или шарлота торта се сметаат за видови пирог во Источна Европа.

Полнења[уреди | уреди извор]

Полнењето за пирогите може да биде слатко и да содржи младо сирење (кварк) или урда, овошје како јаболка, сливи или разни бобинки, како и мед, ореви или афион. Понлењето за солените верзии може да се состои од месо, риба, печурки, зелка, ориз, хелда или компир. Во украинската и руската кујна, пирогите (како и нивните помали верзии наречени пирошки) со солено полнење традиционално се служат како прилог со чист боршч, супа или консоме.

Видови[уреди | уреди извор]

Одредени видови пирог се познати под различни имиња:

  • Кулебјака, руски пирог од средна големина во облик на триаголник со богато полнење.[4]
  • Курник („пилешки пирог“), познат и како свадбен пирог или цар пирог, солен руски пирог во форма на купола, обично полнет со пилешко, јајца, кромид, каша или ориз и други состојки по избор.[5]
  • Ролничките од афион и ролничките од ореви, популарни низ Централна и Источна Европа, се сметаат за видови пирог во Источна Европа.
  • Пирошки (руски деминутив, буквално „мали пироги“) или пиришки (украински), земички што можат да се јадат со една рака.
  • Растегаи („отворен пирог“), вид руски пирог со отвор во горниот дел.[6]
  • Шанга, кружен солен пирог со отвор, со мала или средна големина, широко распространет и ендемичен за Урал и Сибир.[7] „Шанга е пекарски производ направен од тесто со или без квасец, пченично, 'ржано тесто или мешано 'ржано и пченично тесто. Јадењето е со угрофинско потекло, раширено од Карелија до Об, вклучувајќи го и рускиот Север. Дел е од следните национални кујни: Коми, Мари, Северна Русија, Удмурт“.
  • Ватрушка, мал сладок пирог, популарен во сите источнословенски кујни, направен како прстен од тесто со младо сирење (кварк) во средината.[8][9]

Сличните западнословенски колачи, како што се чешкиот и словачкиот колач и полскиот колац, обично се со слатко полнење.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Darra Goldstein. A Taste of Russia: A Cookbook of Russian Hospitality, "Russian pies", p.54. Russian Information Service, 1999, ISBN 978-1880100677
  2. Леонид Беловинский. Энциклопедический словарь российской жизни и истории: XVIII-начало XX в., стр. 557, Пирог (Leonid Belovinskiy. The encyclopedic dictionary of Russian life and history: from the 18th to the beginning of the 20th centurym p. 557, "Pirog"; in Russian)
  3. Max Vasmer. Russisches etymologisches Wörterbuch. Winter. Heidelberg, 1953–1958 (in German); Пирог (in Russian)
  4. Madison Books; Andrews McMeel Publishing (1 November 2007). 1,001 Foods to Die For. Andrews McMeel Publishing. стр. 280. ISBN 978-0-7407-7043-2. Посетено на 8 February 2011.
  5. Леонид Зданович. Кулинарный словарь, Курник. Москва: Вече, 2001, ISBN 5-7838-0923-3 (Leonid Zdanovich. Culinary dictionary, "Kurnik". Moscow: Veche, 2001; in Russian)
  6. Леонид Зданович. Кулинарный словарь, Расстегай. Москва: Вече, 2001, ISBN 5-7838-0923-3 (Leonid Zdanovich. Culinary dictionary, "Rasstegai". Moscow: Veche, 2001; in Russian)
  7. Max Vasmer. Russisches etymologisches Wörterbuch. Winter. Heidelberg, 1953–1958 (in German); Шаньга (in Russian)
  8. Ekaterina and Lludmila Bylinka (2011). Home Cooking From Russia: A Collection of Traditional, Yet Contemporary Recipes. Authorhouse. стр. 94. ISBN 9781467041362.
  9. Леонид Зданович. Кулинарный словарь, Ватрушка. Москва: Вече, 2001, ISBN 5-7838-0923-3 (Leonid Zdanovich. Culinary dictionary, "Vatrushka". Moscow: Veche, 2001; in Russian)