Децен

Децен
	Претпочитано име по МСЧПХ: дец-1-ен
	Други називи алфа-олефин C10; децилен; α-децен; 1-децен
Назнаки
CAS-бр.	872-05-9
ChEBI	CHEBI:87315
ChEMBL	ChEMBL3187990
ChemSpider	12809
EC-број	212-819-2
	МХН InChI=1S/C10H20/c1-3-5-7-9-10-8-6-4-2/h3H,1,4-10H2,2H3 ; Key: AFFLGGQVNFXPEV-UHFFFAOYSA-N ; InChI=1/C10H20/c1-3-5-7-9-10-8-6-4-2/h3H,1,4-10H2,2H3; Key: AFFLGGQVNFXPEV-UHFFFAOYAO ;
3Д-модел (Jmol)	Слика
PubChem	13381
RTECS-бр.	HE2071401
	SMILES CCCCCCCCC=C ;
UNII	7O4U4C718P
ОН-бр.	3295, 1993
Својства
Хемиска формула
Моларна маса	0 g mol−1
Густина	0,74 г/см3
Точка на топење
Точка на вриење
Опасност
	GHS-ознаки:
Пиктограми
Сигнални зборови	Опасност
Изјави за опасност	H226, H304, H410
Изјави за претпазливост	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P273, P280, P301+P310, P303+P361+P353, P331, P370+P378, P391, P403+P235, P405, P501
Дополнителни податоци
	(што е ова?) (провери); Освен ако не е поинаку укажано, податоците се однесуваат на материјалите во нивната стандардна состојба (25 °C, 100 kPa)
	Наводи

Децен — органско соединение со хемиска формула C
10H
20. Содржи ланец од десет јаглеродни атоми со една двојна врска, што го прави алкен. Постојат многу изомери на деценот зависно од положбата и геометријата на двојата врска. Дец-1-енот е единствениот изомер од индустриско значење. Како алфа-олефин, служи како комономер во кополимерите и се јавува како меѓупроизвод во производството на епоксиди, амини, оксоалкохоли, синтетички мазива, синтетички масни киселини и алкилирани ароматици.^[2]

Индустриските процеси за производство на дец-1-ен се олигомеризација на етилен по Циглеровиот процес или со крекирање на петрохемиски восоци.^[3]

При етенолизата, метилниот олеат, метилниот естер на олеинска киселина, се претвора во 1-децен и метилен 9-деценоат:^[4]

{\overset {\text{метилен олеат}}{{\ce {CH3(CH2)7CH=CH(CH2)7CO2Me}}}}+{\color {red}{\ce {CH2=CH2}}}\longrightarrow {\overset {\text{1-децен}}{{\ce {CH3(CH2)7CH=}}{\color {red}{\ce {CH2}}}}}+{\overset {\text{9-деценоат}}{{\ce {MeO2C(CH2)7CH=}}{\color {red}{\ce {CH2}}}}}

Дец-1-енот е изолиран од листовите и кореништето на растението Farfugium japonicum и забележан е како првичен производ од микробниот распад на n-декан.

Наводи[уреди | уреди извор]

↑ Запис во Базата на супстанции GESTIS на Институтот за безбедност и здравје при работа
↑ 1-Decene (Alpha Olefin C10), ineosoligomers.com
↑ Alfa Olefins Архивирано на 17 мај 2017 г., SIDS Initial Assessment Report
↑ Marinescu, Smaranda C.; Schrock, Richard R.; Müller, Peter; Hoveyda, Amir H. (2009). „Ethenolysis Reactions Catalyzed by Imido Alkylidene Monoaryloxide Monopyrrolide (MAP) Complexes of Molybdenum“. J. Am. Chem. Soc. 131 (31): 10840–10841. doi:10.1021/ja904786y. PMID 19618951.

Надворешни врски[уреди | уреди извор]

Entry C872059 in Linstrom, Peter J.; Mallard, William G. (eds.); NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg (MD)

[GESTIS-1] Запис во Базата на супстанции GESTIS на Институтот за безбедност и здравје при работа

[2] 1-Decene (Alpha Olefin C10), ineosoligomers.com

[3] Alfa Olefins Архивирано на 17 мај 2017 г., SIDS Initial Assessment Report

[4] Marinescu, Smaranda C.; Schrock, Richard R.; Müller, Peter; Hoveyda, Amir H. (2009). „Ethenolysis Reactions Catalyzed by Imido Alkylidene Monoaryloxide Monopyrrolide (MAP) Complexes of Molybdenum“. J. Am. Chem. Soc. 131 (31): 10840–10841. doi:10.1021/ja904786y. PMID 19618951.

[1]

[2]

[3]

[4]