Ѓорѓе Бодиновиќ
Ѓорѓе Бодиновиќ бил српски крал на државата Дукља во XI век. Го наследил својот татко Константин Бодин. На престолот на Дукља бил во два наврати: од (1113–1118) и од (1125–1131). За време на неговото владеење се обидел да ја обнови идејата на татко му за обединување на српските земји, но не успеал. Помеѓу првото и второто владење на Ѓорѓе со Дукља управувал Грубеша Бранисављевиќ, братучед на големиот рашки жупан Урош I, кој бил наклонет на Византија. Откако народот го соборил Грубеша и го вратил Ѓорѓе на престолот, византискиот император Јован Комнен ги нападнал српските области, ја освоил Рашка и заробил многу Срби кои подоцна ги населилил дури во Азија. Подоцна Урош ја признал византиската власт и како резултат на тоа, византиската војска набрзо го скршила отпорот на Ѓорѓе Бодиновиќ, го заробила и го однела во заточеништво во Константинопол.[1] [2]
Детството и младоста
[уреди | уреди извор]Ѓорѓе бил син на Бодин и Јаквинта, чиј брак бил склучен во 1081 година. Негови браќа биле Михаило, Арлирица и Томо. Веројатно имал 12 години во 90-тите на 11 век.[2]
Владеење
[уреди | уреди извор]Прво владеење (1113-1118)
[уреди | уреди извор]Ѓорѓе со војска отишол во Скадар кај вујко му Гојислав. Грубеша бил единствениот приведен во Скадар. Во тоа време војсководецот Калојован Куман заедно со Гојислав го нападнале Ѓорѓе. Гојислав и војсководецот ја добиле битката, а Ѓорѓе побегнал во местото Облик. Тогаш војсководецот го освоил градот Скадар. Подоцна го извлекле Грубеша од ќелијата и го поставиле за владетел на реонот на Дукља. По ова Ѓорѓе побегнал во Рашка. Подоцна, Ѓорѓе се вратил со војска пред градот Бар и успеал да го собори Грубеша.[2]
Второ владеење (1125-1131)
[уреди | уреди извор]По ова, Ѓорѓе се помирил со браќата на Грубеша Драгиња и Драгило, а за возврат им дал парохија во областа на Зета. Не сакал ништо да му даде на Градиња затоа што сакал да го намами да дојде во Дукља, бидејќи бил во Рашка. Драгило навлегол во Подгорскиот крај и освоил некои парохии. Со помош на советите на Драгило, Ѓорѓе ја нападнал Рашка и успеал да победи. Таму го виделе Урош во затворот, па го извлекле и го поставиле да раководи со територијата на Рашка. Поради зајакнувањето на Драгило, Ѓорѓе го испратил Михаил, синот на Владимир, а подоцна и Драгило во затвор. Подоцна Драгиња со синовите Првош, Гребуш и Немања побегнал во градот Драч. Тогаш војсководецот Пиригорди со Драгиња и Градиња ја нападнале Дукља и го освоиле просторот сè до Врањина и до Бар. Подоцна, војсководецот сакал да оди во Цариград, па на Градиња му го оставила својот син Борош за да ја чува тврдината во Облик. Тогаш Ѓорѓе наредил Градиња и брат му да бидат убиени. Во Драч дошол Алексиј Контостефан, по што Ѓорѓе го нападнал во Облик. Кога слушнал за тоа, Алексија веднаш го нападнал Ѓорѓе со Градихна и неговиот брат. Потоа го нападнале неговиот логор, но Ѓорѓи успеал да побегне во реонот на Црмница. Алексиј потоа бил вратен во Бар, а Градиња останал со војската. Набргу потоа, најпрво се побунил Котор, а потоа и целата земја против Градиња. Градиња почнал да ја освојува неговата земја и да го принудува да бега. Кога сфатил дека бил нападнат од сите страни и дека повеќе не може да се крие во шумите и планините, се сокрил во тврдината наречена Оболон. Градиња го освоил цел Котор, освен тврдината каде што бил Ѓорѓе. Меѓутоа, војсководецот дошол во Скадар за да ја освои тврдината заедно со Градиња. Ѓорѓе бил фатен и одведен во ќелијата на затворот во Драч, а подоцна бил префрлен во Цариград.[2]
Ѓорѓе умрел во цариградската ќелија, а на негово место византискиот император го поставил Градиња Бранисављевиќ.[2]
Повелби на кралот Ѓорѓе
[уреди | уреди извор]Во архивата во Добровац се зачувани две повелби од времето на кралот Џорџ:
- Повелба на судијата Грда (од 1114 година),со која повторно ѝ се досудува на црквата Св. Мартин во Шумет до бенедиктинскиот манастир на Локрум.[3]
- Повелба на кралот Ѓорѓе од Дукља (од 1115 година), што ја потврдува црквата Св. Мартин во Шумет до бенедиктинскиот манастир на Локрум.[3]
Печат на кралот Ѓорѓе
[уреди | уреди извор]Ѓорѓевиот печат, претставен на научната јавност во 1938 година, датира од периодот кога тој сè уште не бил владетел.
На аверсот на печатот имал латински натпис: Принцот Ѓорѓе, синот на Константин Бодин.
На реверсот е прикажан Свети Георги со грчки натпис:' ó ιγιος Γεώργι (ο) ς' .
Генеалогија на Ѓорѓе Бодиновиќ
[уреди | уреди извор]| Стефан Добросав I Воjислав (владеел од 1042-1050) |
|||||||||||||
| Гојислав | Михајло Воjислављевиќ (владеел 1052-1081) |
Саганек | Радослав | Предимир | |||||||||
| Владимир Владетел на Зета |
Константин Бодин (владеел 1081-1101) |
Доброслав II <(владеел 1101-1102) |
Бранислав | Кочапар (владеел 1102) | |||||||||
| Владимир (владеел 1102-1115) |
Михајло (Апликант 1101) |
Ѓорѓе Бодиновиќ (владеел 1115-1118) и 1125-1131) |
Грубеша (владеел 1118-1125) |
Драгиња | Градиња Бранисављевиќ (владеел 1131-1142) |
||||||||
| Михајло (Кнез на Захумље) | |||||||||||||