Јазично семејство: Разлика помеѓу преработките

Интерактивен преглед на историјата

[проверена преработка]

← Постаро уредување Поново уредување →

Избришана содржина Додадена содржина

НагледноВикитекст

Во редови

Преработка од 02:20, 5 април 2013

Јазично семејство е поим што се користи во лингвистиката да се означи група јазици кои се генетски поврзани и потекнуваат од еден заеднички прајазик. Името потекнува од моделот „јазично стебло“ од историската лингвистика, каде се прави метафора меѓу сродноста на јазиците и сродноста на луѓето.

Според податоците на Ethnologue од 2009 година, во светот има 6.909 живи јазици.^[1] Еден јазик се определува за „жив“ ако истиот се користи како основно средство за општење кај одредена група на луѓе. Точниот број на живите јазици во светот варира од 5.000 до 10.000, во зависност од тоа што се подразбира под дефиницијата „јазик“ и како да се класифицираат дијалектите. Покрај живите јазици, постојат голем број на мртви и исчезнати јазици.

Структура

Едно јазично семејство е филогенска единица, што значи, сите членови потекнуваат еден заеднички предок и сите потомци од тој заеднички прајазик се вметнати во семејството. Сепак, секоја класификација на јазиците може да се нарече „семејство“. Така на пример имаме јазично семејство индоевропски јазици, но и подгрупите на ова јазично семејство можат да се означат како семејства, односно, словенско јазично семејство, германско јазично семејство, романско јазично семејство итн.

Јазичното семејство може да биде поделено на помали филогенски единици, често наречени „гранки“ на семејството, бидејќи историски и традиционално јазичното семејство се претставува како дрво (лоза). Така на пример, турските јазици, угрофинските јазици, монголските јазици и тунгуските јазици се гранки на уралското јазично стебло.

Останата класификација

Изолирани јазици

Повеќето од светските јазици се дел од едно од јазичните семејства. Тие јазици кои немаат сродни или поврзани јазици се наречени изолирани јазици. Изолираните јазици сочинуваат свое посебно јазично семејство. Таков изолиран јазик на пример е баскискиот јазик. Сепак и во рамките на едно јазично семејство има изолиран член, како што е ерменскиот јазик во индоевропските јазици. Општо гледано, јазичарите сметаат дека и изолираните јазици имаат сродни јазици, но временската разлика е толку голема што тешко е да се реставрира изумрениот сроден јазик.

Јазичен контакт

Мешаните јазици настануваат кога два јазика стапуваат во контакт и со тек на времето се добива нов јазик, кој е мешавина на двата природни јазика. Ваквите јазици се класифицираат во посебни семејства наречени мешани јазици како што се креолските и пиџините. Како пример за мешаните јазици се хаитскиот креолски јазик или ток писин.

Распространетост

Наводи

↑ "Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition", пров. 08 јуни 2010, ISBN 978-1-55671-216-6

Поврзано

Надворешни врски

[1] "Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition", пров. 08 јуни 2010, ISBN 978-1-55671-216-6

[1]

@@ Ред 1: / Ред 1: @@
+[[Податотека:Primary Human Language Families Map.png|мини|десно|550п|Главни јазични семејства на светот (во некои случаи географски групи на семејства).]]
-'''Јазично семејство''' е термин кој се користи во [[лингвистика]]та да се означи група јазици кои се [[генетика|генетски]] поврзани и потекнуваат од еден заеднички [[прајазик]]. Името потекнува од моделот „јазично стебло“ од [[историска лингвистика|историската лингвистика]], каде се прави [[метафора]] меѓу сродноста на јазиците и сродноста на [[луѓе]]то.
+'''Јазично семејство''' е поим што се користи во [[лингвистика]]та да се означи група јазици кои се [[генетика|генетски]] поврзани и потекнуваат од еден заеднички [[прајазик]]. Името потекнува од моделот „јазично стебло“ од [[историска лингвистика|историската лингвистика]], каде се прави [[метафора]] меѓу сродноста на јазиците и сродноста на [[луѓе]]то.
-Според податоците на [[Ethnologue]] од 2009 година, во светот има 6.909 живи јазици.<ref>[http://www.ethnologue.com/ "Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition"], accessed 08 June 2010, ISBN 978-1-55671-216-6</ref> Еден јазик се определува за „жив“ ако истиот се користи како основно средство за комуникација од одредена група на луѓе. Точниот број на живите јазици во светот варира од 5.000 до 10.000, во зависност од тоа што се подразбира под дефиницијата „јазик“ и како да се класифицираат дијалектите. Покрај живите јазици, постојат голем број на мртви и исчезнати јазици.
+Според податоците на [[Ethnologue]] од 2009 година, во светот има 6.909 живи јазици.<ref>[http://www.ethnologue.com/ "Ethnologue: Languages of the World, Sixteenth edition"], пров. 08 јуни 2010, ISBN 978-1-55671-216-6</ref> Еден јазик се определува за „жив“ ако истиот се користи како основно средство за општење кај одредена група на луѓе. Точниот број на живите јазици во светот варира од 5.000 до 10.000, во зависност од тоа што се подразбира под дефиницијата „јазик“ и како да се класифицираат дијалектите. Покрај живите јазици, постојат голем број на мртви и исчезнати јазици.
 ==Структура==
@@ Ред 7: / Ред 8: @@
 Едно јазично семејство е филогенска единица, што значи, сите членови потекнуваат еден заеднички предок и сите потомци од тој заеднички прајазик се вметнати во семејството. Сепак, секоја класификација на јазиците може да се нарече „семејство“. Така на пример имаме јазично семејство [[индоевропски јазици]], но и подгрупите на ова јазично семејство можат да се означат како семејства, односно, [[Словенски јазици|словенско јазично семејство]], [[германски јазици|германско јазично семејство]], [[Романски јазици|романско јазично семејство]] итн.
-Јазичното семејство може да биде поделено на помали филогенски единици, често наречени „гранки“ на семејството, бидејќи историски и традиционално јазичното семејство се претставува како [[Јазично стебло|дрво]]. Така на пример, [[турски јазици|турските јазици]], [[угро-фински јазици|угро-финските јазици]], [[монголски јазици|монголските јазици]] и [[Тунгуски јазици|тунгуските јазици]] се гранки на [[Уралски јазици|уралското јазично стебло]].
+Јазичното семејство може да биде поделено на помали филогенски единици, често наречени „гранки“ на семејството, бидејќи историски и традиционално јазичното семејство се претставува како [[Јазично стебло|дрво]] (лоза). Така на пример, [[турски јазици|турските јазици]], [[угрофински јазици|угрофинските јазици]], [[монголски јазици|монголските јазици]] и [[Тунгуски јазици|тунгуските јазици]] се гранки на [[Уралски јазици|уралското јазично стебло]].
 ==Останата класификација ==
 ;Изолирани јазици
-{{Main|Изолиран јазик}}
+{{Главна|Изолиран јазик}}
 Повеќето од светските јазици се дел од едно од јазичните семејства. Тие јазици кои немаат сродни или поврзани јазици се наречени изолирани јазици. Изолираните јазици сочинуваат свое посебно јазично семејство. Таков изолиран јазик на пример е баскискиот јазик. Сепак и во рамките на едно јазично семејство има изолиран член, како што е ерменскиот јазик во индоевропските јазици. Општо гледано, јазичарите сметаат дека и изолираните јазици имаат сродни јазици, но временската разлика е толку голема што тешко е да се реставрира изумрениот сроден јазик.
 ;Јазичен контакт
-{{Main|Мешани јазици|Креолски јазици}}
+{{Главна|Мешани јазик|Креолски јазик}}
-Мешаните јазици настануваат кога два јазика стапуваат во контакт и со тек на времето се добива нов јазик, кој е мешавина на двата природни јазика. Ваквите јазици се класифицираат во посебни семејства наречени мешани јазици или креолски јазици. Како пример за мешаните јазици се [[Хаитски јазик|хаитскиот креолски јазик]] или [[ток писин]].
+Мешаните јазици настануваат кога два јазика стапуваат во контакт и со тек на времето се добива нов јазик, кој е мешавина на двата природни јазика. Ваквите јазици се класифицираат во посебни семејства наречени мешани јазици како што се [[креолски јазик|креолските]] и [[пиџин]]ите. Како пример за мешаните јазици се [[Хаитски јазик|хаитскиот креолски јазик]] или [[ток писин]].
 == Распространетост ==
-{{Main|Јазични семејства}}
+{{Главна|Јазични семејства}}
-[[File:Image-Human Language Families (wikicolors).png|center|850px]]
+{{infobox language/quilt|position=right}}
 ==Наводи==
@@ Ред 30: / Ред 32: @@
 ==Поврзано==
 * [[Список на јазични семејства]]
+* [[Јазичен сојуз]]
-* [[Лингвистика]]
+* [[Дијалектен континуум]]
-* [[Јазик]]
 == Надворешни врски ==
 * [http://www.ethnologue.com/web.asp Ethnologue]
 * [http://multitree.linguistlist.org/ Multitree Project]
-* [http://www.proel.org/mundo.html Јазици во светот] на шпански.
+* [http://www.proel.org/mundo.html Јазици во светот]
-* [http://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Swadesh_lists Споредбен список на зборови на различни јазични семејства]
+* [http://en.wiktionary.org/wiki/Appendix:Swadesh_lists Споредбен список на зборови на различни јазични семејства] ([[Сводешов список]])
-{{Лингвистика-никулец}}
-[[Категорија:Јазични семејства|*]]
+[[Категорија:Јазични семејства| ]]
+[[Категорија:Историска лингвистика]]