Вресовидни

Вресовидни
	Rhododendron simsii
Научна класификација
Царство:	Растенија
Нерангирано:	Скриеносеменици
Нерангирано:	Евдикоти
Нерангирано:	Астериди
Ред:	Вресовидни; Dumort., 1829
Фамилии
	Во текстот.

Вресовидни (науч. Ericales) — голем и разновиден ред на дикотиледони, каде припаѓаат разни познати растенија како чајот, рајското јаболко, боровинката, бразилскиот орев и азалејата. Во редот влегуваат дрва и грмушки, лијани и билни растенија. Покрај обичните автофитни растенија, во Вресовидните има и микохетеротрофни растенија сиромашни со хлорофил (на пр. Sarcodes sanguinea) и месојадни растенија (на пр. родот сарацении).

Многу видови имаат венче со по пет ливчиња, често сраснати. Сраснатоста на ливчињата е одлика според која редот традиционално се става во поткласата Sympetalae (сраснатолисни).^[1]

Интересна особина на Вресовидните е микоризата. Честа појава кај членовите на редот е симбиотичното присуство на габи на корењата, а постојат три посебни типа што се среќаваат само во кај Вресовидните (ерикоидни, арбутоидни и монотропоидни микоризи). Покрај ова, извесни фамилии во редот имаат исклучителна способност да насобираат алуминиум.^[2]

Вресовидните се космополитски ред. Распределеноста на членовите се разликува во голема мера - додека едни се ограничени на тропите, други постојат претежно на Арктикот или умерените краишта. Редот во целина содржи над 8000 видови, од кои во фамилијата Вресови (Ericaceae) спаѓаат 2000-4000 видови.

Стопанско значење

Од најголемо стопанско значење е чајната билка (Camellia sinensis) од фамилијата Чаеви. Во редот има и плодови што се користат во исхраната, како што се кивито (Actinidia deliciosa), рајското јаболко (род Diospyros), боровинката, брусницата, бразилскиот орев и сапотата. Тука влегува и дрвото ши (Vitellaria paradoxa), што претставува значаен извор на хранлива течност за милиони жители на потсахарска Африка. Многу видови од редот се одгледуваат заради нивната украсна вредност: познати примери се азалејата, рододендронот, камелијата, јагликата и цикламата.

Класификација

Следниве фамилии се типични за поновите класификации. Оние означени со ѕвездичка се признаени во системот APG III.

фамилија Actinidiaceae* - киви
фамилија Balsaminaceae* (Воденки)
Канар-чиче (Impatiens balsamina) од фамилијата Воденки
фамилија Clethraceae* (Клетри)
фамилија Cyrillaceae* (Цирили)
фамилија Diapensiaceae*
фамилија Ebenaceae* (Абоноси) - абонос и рајско јаболко
фамилија Ericaceae* (Вресови) - врес, рододендрон и брусница
фамилија Fouquieriaceae* (Фукерии)
фамилија Lecythidaceae* (Бразилски ореви)
фамилија Maesaceae → Primulaceae
фамилија Marcgraviaceae*
фамилија Mitrastemonaceae*
фамилија Myrsinaceae (Мирсини) - циклама и огнивче → Primulaceae
фамилија Pellicieraceae → Tetrameristaceae
фамилија Pentaphylacaceae*
фамилија Polemoniaceae* (Флоксови)
фамилија Primulaceae* (Јаглики) - јаглики и планински ѕвончиња
Розова јаглика (Primula rosea) од фамилијата Јаглики
фамилија Roridulaceae*
фамилија Sapotaceae* (Саподили)
фамилија Sarraceniaceae* (Сарацении, американски бардачиња)
фамилија Sladeniaceae*
фамилија Styracaceae* (Халезии)
фамилија Symplocaceae* (Симплокоси)
фамилија Ternstroemiaceae → Pentaphylacaceae
фамилија Tetrameristaceae*
фамилија Theaceae* (Чаеви) - чаеви и камелии
фамилија Theophrastaceae → Primulaceae

Овие ја сочинуваат базалната група на астериди.^[3] Кронквистовиот систем, Вресовидните опфаќаат помала група на растенија, сместени во Dilleniidae:

фамилија Ericaceae
фамилија Cyrillaceae
фамилија Clethraceae
фамилија Grubbiaceae
фамилија Empetraceae
фамилија Epacridaceae
фамилија Pyrolaceae
фамилија Monotropaceae

Поврзано

Дрвенест врес — од чиј корен се изработуваат лулиња

Наводи

↑ Robyns, W. (31). „Outline of a New System of Orders and Families of Sympetalae“. Bulletin du Jardin Botanique National Belgique. 42: 363–372. JSTOR 3667661. Проверете ги датумските вредности во: |date=, |year= / |date= mismatch (help); |access-date= бара |url= (help)
↑ Jansen et al., 2004
↑ Bremer, Birgitta; Kåre Bremera, Nahid Heidaria, Per Erixona, Richard G. Olmsteadb, Arne A. Anderbergc, Mari Källersjöd, Edit Barkhordarian (2002). „Phylogenetics of asterids based on 3 coding and 3 non-coding chloroplast DNA markers and the utility of non-coding DNA at higher taxonomic levels“. Molecular Phylogenetics and Evolution. 24 (2): 274–301. doi:10.1016/S1055-7903(02)00240-3. PMID 12144762. |access-date= бара |url= (help)CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)

B. C. J. du Mortier (1829). Analyse des Familles de Plantes : avec l'indication des principaux genres qui s'y rattachent, 28. Imprimerie de J. Casterman, Tournay.
S. Jansen, T. Watanabe, P. Caris, K. Geuten, F. Lens, N. Pyck, E. Smets (2004). The Distribution and Phylogeny of Aluminium Accumulating Plants in the Ericales. Plant Biology (Stuttgart) 6, 498-505. Thieme, Stuttgart. (Available online: DOI | Abstract Архивирано на 30 септември 2007 г.)
W. S. Judd, C. S. Campbell, E. A. Kellogg, P. F. Stevens, M. J. Donoghue (2002). Plant Systematics: A Phylogenetic Approach, 2nd edition. pp. 425–436 (Ericales). Sinauer Associates, Sunderland, Massachusetts. ISBN 0-87893-403-0.
E. Smets, N. Pyck (Feb 2003). Ericales (Rhododendron). In: Nature Encyclopedia of Life Sciences. Nature Publishing Group, London. (Available online: ELS Site Архивирано на 13 мај 2011 г.)
Arne A. Anderberg, Bertil Stahl, Mari Kallersjo (2000). „Maesaceae, a New Primuloid Family in the Order Ericales s.l.“. Taxon. International Association for Plant Taxonomy (IAPT). 49 (2): 183–187. doi:10.2307/1223834. JSTOR 1223834.CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)

[1] Robyns, W. (31). „Outline of a New System of Orders and Families of Sympetalae“. Bulletin du Jardin Botanique National Belgique. 42: 363–372. JSTOR 3667661. Проверете ги датумските вредности во: |date=, |year= / |date= mismatch (help); |access-date= бара |url= (help)

[2] Jansen et al., 2004

[3] Bremer, Birgitta; Kåre Bremera, Nahid Heidaria, Per Erixona, Richard G. Olmsteadb, Arne A. Anderbergc, Mari Källersjöd, Edit Barkhordarian (2002). „Phylogenetics of asterids based on 3 coding and 3 non-coding chloroplast DNA markers and the utility of non-coding DNA at higher taxonomic levels“. Molecular Phylogenetics and Evolution. 24 (2): 274–301. doi:10.1016/S1055-7903(02)00240-3. PMID 12144762. |access-date= бара |url= (help)CS1-одржување: повеќе имиња: список на автори (link)

[1]

[2]

[3]