Чипровски килим

Од Википедија — слободната енциклопедија

Чипровски килим (бугарски: Чипровски килим) се рачно ткаени килими со две идентични страни. Тие имаат значајно место во бугарското наследство, уметност и занаети, особено во западнобугарската традиција на ткаење килими. Овие килими го следат своето потекло во 17 век кога започнало производството во градот Чипровци.

Примарните бои се жолта, кафена, црвена, сина и зелена. Раните теписи биле само во две бои - црвена и црна. Оваа препознатлива бугарска традиција напредувала за време на ерата на бугарската национална преродба. Занаетчиите користат природни материјали како памук и волна што резултира со теписи со дебелина од 3 до 5 милиметри.

Во 2014 година, уметноста на изработка на Чипровските килими се здоби со признание на нематеријално културно наследство на УНЕСКО. Иако се вкоренети во уникатна локална традиција, овие теписи се дел од поширокото балканско наследство на килим, историски концентрирано околу Балканските Планини, сега опфаќајќи ја Источна Србија и Западна Бугарија. Така, Чипровските килими се поврзуваат како специфичен тип на историскиот пиротски килим.

Колекција на Чипровските килими од Историскиот музеј Монтана, Бугарија

Историја[уреди | уреди извор]

Чипровски килим

По неуспешното Чипровско востание против османлиското владеење од 1688 година, заживувањето на Чипровци во 1720-тите било значително поттикнато од индустријата за ткаење килими.

Ами Буе, патник кој го истражувал Чипровци во текот на 1836-1838 година, забележал дека младите девојки првенствено се занимавале со ткаење на килими, заработувајќи скудни пет франци месечно, што било уште пониско во минатото. До 1868 година, Чипровци произведувал над 14.000 квадратни метри теписи годишно.

Денес, индустријата за теписи (килими) продолжува да напредува во градот[1]. Додека традиционалните дизајни биле главен производ, неодамнешните трендови се смениле, дозволувајќи им на клиентите да ги диктираат специфичните модели за нивните нарачани теписи.

Изработката на еден тепих од 3 на 4 метри е процес кој се протега приближно 50 дена. Оваа педантна работа првенствено ја преземаат жени, карактеризирани со рачна изработка. Сите употребени материјали се природни, волна како потпора, обоена со растителни или минерални пигменти.

Локалните теписи од Чипровци добиле признание на изложби во Лондон, Париз, Лиеж и Брисел.[2] За жал, во последниве години, индустријата за килими во Чипровци е во загуба, а градот и општината се борат со демографска криза.

Наводи[уреди | уреди извор]

  1. Димитрова, Милка (2005-05-25). „Чипровските килими—запазена марка на килимарския бизнес в България“ (Bulgarian). БНР Радио България. Посетено на 2008-09-19.CS1-одржување: непрепознаен јазик (link)[мртва врска]
  2. Barnhill, Al. „Chiprovtsi Kilims“. Wonderland Bulgaria. Архивирано од изворникот на 2008-12-29. Посетено на 2008-09-25.