Сретен Асановиќ
| Сретен Асановиќ | ||
| Роден | 22 февруари 1931 Долно Кокоти, Предлошка:Country data Кралство на Србите, Хрватите и Словенците | |
|---|---|---|
| Починал | 3 јуни 2016 | |
| Националност | Црна Гора | |
| Занимање | писател | |
Сретен Асановиќ (Доњи Кокоти кај Подгорица, 22 февруари 1931. – Подгорица, 3 јуни 2016), Црногорска писател [1]. Завршил училиште за обука на наставници и студирал на високо педагошко училиште. На тринаесет и пол години доброволно ја напушта окупираната Зета Низина и на списокот борци на Зета одредот на Народноослободителната војска го поздравил ослободувањето на Црна Гора од Германците и квислинзите.
Првата литературна творба ја објави во декемвриското издание на „Младинско движење“, во кое вообичаено објавуваше филмски критики и ја напиша колумната Од животот на големите луѓе.
Од 1957 до 1960 година, бил уредник и главен уредник на Титоградското списание Сусрети; уредник во сараевското „Ослобоѓење“ 1960-1962 година, прв главен и одговорен уредник на списанието „Одјекек“ 1963-1965 година; Секретар на Комисијата за култура и уметност на Сојузната конференција на ССРН во Белград 1965-1972 година; главен и одговорен уредник на познатото црногорско списание Стварање, во Титоград од 1973 до 1989 година [2].
Објавени книги: Дуги тренуци, раскази, Народна книга, Цетиње, 1956. Не гледај во сонцето, раскази, Обод, Цетиње, 1960. Играње со оган, приказни, Свјетлост, Сараево, 1966. Прекрасна смрт, избор и нови приказни, предговор на проф. д-р Ратко Божовиќ, Графички завод - Луча, Титоград, 1971. Опоен пијалок, избор и нови приказни, предговор Мило Краљ, Рад, Белград, 1977. Ноќ на гол рид, приказни, Младост, Загреб, 1980. За културата и творештво.. статии, Радничка штампа, Белград, 1981. Лицето како земја, избор на Гојко Антиќ, предговор проф. д-р Мирјана Стрчиќ, Универзитетска ријеч, Никшиќ, 1988. Путник, роман, Дигнитас, Цетиње, 1994; второ преработено издание, КПЗ, Подгорица, 1998; трето издание на КПЗ, Подгорица, 2000; четврто издание, Плима, Улцињ, 2001; петти во Избрани дела, Плима, Улцињ, 2003; и шестиот, во издание на „Вијести“, Подгорица, 2006 година, со тираж од 22.000 илјади примероци... Маченици и аџии, раскази, Плима, Улцињ, 2000; Избрани дела, 4 тома, Плима, Улцињ, 2003. Номина, новели, Плима, Улцињ, 2006. две изданија и третото во 2011 година. Ѕвездите паѓаат, избор на раскази, предговор и послеговор од Јован Николаидис, НЗЧ & Плима, Загреб, 2009. второ издание, Плима, Улцињ, 2009. Раскази, ОКФ - Побједа, Цетиње, Подгорица, 2015 г.
Награди: Тринаесетти јули Награда на Собранието на Република Црна Гора за збирката раскази Прекрасна смрт, 1272 година. Награда за ослободување на Титоград за најдобро книжевно остварување за книгата Игра Ватром, 1967 година. Награда Горан за најдобра книга на годината на српскохрватски јазик Ноќ на голиот рид, 1981. Награда на Советот за образование на НР Црна Гора за расказот Џелат, 1954. Награда на Друштвото на писателите на Црна Гора за книгата раскази Дуги Тренучи, 1957 година. Награда на списанието Свварање за расказот Исправен коњаник, 1959 г.
Подготви и уредуваше избор на раскази од Чамило Сијариќ „Сабља“ во издание на познатата библиотека Луча; со Чед Вуковиќ, Избор црногорски патописи од 19 век - Сведоштво, „Луча“, Титоград 1978; (што се однесува на Ќ.Сијариќ, С.А. е автор и на предговорот, задговорот и белешките). Беа испечатени и изведени неговите радио драми со тема НОБ. Сценарист е на неколку документарни филмови за Црна Гора, спомениците на културата, Цетиње, земјотресот во 1979 година... Бил претседател на Друштвото на писателите на Црна Гора (1973-1976), потпретседател на Друштвото на писателите на Југославија (1976 г. -1979), претседател на Друштвото на писателите на Југославија (1979-1981). Бил член на редакцијата на Загребскиот Лексикографски институт и уредник за литература. Застапен во бројни домашни и странски антологии на проза, домашни и странски енциклопедии, лексикони, биографии; во читањето книги и училишното читање... На албански е преведена книгата Прекрасна смрт: Вдеќе е хиешме, Рилиндија, Приштина, 1975; на македонски: Убава смрт, Мисла, Скопје, 1977; на руски јазик: Раскази, Инострана литература, Москва, 1977; на романски: Frumoasa moarte, Univers, Букурешт, 1978; на италијански: La bella morte, Ripostes, Salerno-Roma, 1993. Некои приказни се преведени и објавени на повеќе од 20 јазици.
Награден со Орден за братство и единство со златен венец во 1976 година[3].
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Preminuo Sreten Asanović, jedan od najznačajnijih crnogorskih pisaca Архивирано на 4 декември 2018 г. (Online Vijesti)