Источна полутопка: Разлика помеѓу преработките
| [проверена преработка] | [проверена преработка] |
Избришана содржина Додадена содржина
с r2.6.4) (Бот Додава: cv:Хĕвел тухăç çур чăмăрĕ |
с Бот Додава: krc:Кюнчыгъыш джарымтоб; козметички промени |
||
| Ред 4: | Ред 4: | ||
'''Источната Полутопка''' (или '''Источна хемисфера'''<ref>{{цитирана веб страница|url=http://recnik.nabu.mk/?search=%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%81%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0&qe=true|title=хемисфера|publisher=Речник на Набу|accessdate=19 октомври 2010}} {{mk}}</ref>) е [[географија|географски]] поим за една половина од [[Земја]]та која лежи источно од [[нулти меридијан|нултиот меридијан]] (што минува низ [[Гринич]], [[Англија]]) и западно од [[180-ти меридијан|180° геог. должина]].<ref>[http://www.britannica.com/oscar/print?articleId=275388&fullArticle=true&tocId=203675 Географска ширина и должина] на britannica.com. проверено: 24 мај 2008 {{en}}</ref> Поимот се употребува и како одредница за [[Европа]], [[Азија]], [[Африка]] и [[Австралазија]], наспроти [[Западна Полутопка|Западната Полутопка]], во која спаѓаат [[Северна Америка|Северна]], [[Средна Америка|Средна]] и [[Јужна Америка]]. Покрај ова, некаде се користи и во културен и геополитчки контекст, како синоним за „[[Стар Свет|Стариот Свет]]“. |
'''Источната Полутопка''' (или '''Источна хемисфера'''<ref>{{цитирана веб страница|url=http://recnik.nabu.mk/?search=%D1%85%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%81%D1%84%D0%B5%D1%80%D0%B0&qe=true|title=хемисфера|publisher=Речник на Набу|accessdate=19 октомври 2010}} {{mk}}</ref>) е [[географија|географски]] поим за една половина од [[Земја]]та која лежи источно од [[нулти меридијан|нултиот меридијан]] (што минува низ [[Гринич]], [[Англија]]) и западно од [[180-ти меридијан|180° геог. должина]].<ref>[http://www.britannica.com/oscar/print?articleId=275388&fullArticle=true&tocId=203675 Географска ширина и должина] на britannica.com. проверено: 24 мај 2008 {{en}}</ref> Поимот се употребува и како одредница за [[Европа]], [[Азија]], [[Африка]] и [[Австралазија]], наспроти [[Западна Полутопка|Западната Полутопка]], во која спаѓаат [[Северна Америка|Северна]], [[Средна Америка|Средна]] и [[Јужна Америка]]. Покрај ова, некаде се користи и во културен и геополитчки контекст, како синоним за „[[Стар Свет|Стариот Свет]]“. |
||
Линијата што ги дели источната и западната полутопка е произволна, за разлика од [[екватор]]от (замислена линија што ја обиколува [[Земја]]та, подеднакво оддалечена од [[географски пол|половите]]), што ја сече Земјата на [[Северна Полутопка|северна]] и [[Јужна Полутопка|јужна полутопка]]. Нултиот меридијан со 0° [[географска должина]] и [[ |
Линијата што ги дели источната и западната полутопка е произволна, за разлика од [[екватор]]от (замислена линија што ја обиколува [[Земја]]та, подеднакво оддалечена од [[географски пол|половите]]), што ја сече Земјата на [[Северна Полутопка|северна]] и [[Јужна Полутопка|јужна полутопка]]. Нултиот меридијан со 0° [[географска должина]] и [[меѓународна датумска граница]] на 180° геог. долж. се општоприфатени граници, бидејќи тие ги одделуваат источните од западните меридијани. Со овој начин на разграничување, делови од [[западна Европа]], Африка и источна [[Русија]] влегуваат во Западната Полутопка, и со тоа значително се намалува нејзината употребна вредност во картографијата и геополитичките целини, бидејќи во Источната Полутопка најчесто се вклучува сета [[Евроазија]] и Африка. Затоа, за оваа цел честопати се користат меридијаните [[20-ти западен меридијан|20° ЗГД]] и дијаметрално спротивниот [[160-ти источен меридијан|160° ИГД]],<ref>Olson, Judy M. "[http://www.gis.psu.edu/projection/chapter4.html Projecting the hemisphere]", гл. 4, од ''[http://www.gis.psu.edu/projection/ Matching the map projection to the need]''; Robinson, Arthur H. & Snyder, John P., уредн. 1997. Bethesda, MD: Cartography and Geographic Information Society, American Congress on Surveying and Mapping.</ref><ref>"Eastern Hemisphere". ''Merriam-Webster's Geographical Dictionary,'' III изд. 2001. Springfield, MA: Merriam-Webster, Inc., стр. 340.</ref> и така тука влегува сето европско и африканско копнено пространство, но во него влегува и мал дел од североисточен [[Гренланд]] (што инаку се смета за [[Северна Америка]]) и исклучува поголем дел од источна Русија и [[Океанија]] (на пр. [[Нов Зеланд]]). |
||
Копното на Источната Полутопка е поголемо од копното на Западната (Америка) и содржи многу разновидни [[екосистем]]и. |
Копното на Источната Полутопка е поголемо од копното на Западната (Америка) и содржи многу разновидни [[екосистем]]и. |
||
| Ред 13: | Ред 13: | ||
{{Полутопки}} |
{{Полутопки}} |
||
[[Категорија:Полутопки]] |
[[Категорија:Полутопки]] |
||
| Ред 31: | Ред 31: | ||
[[it:Emisfero orientale]] |
[[it:Emisfero orientale]] |
||
[[he:חצי הכדור המזרחי]] |
[[he:חצי הכדור המזרחי]] |
||
[[krc:Кюнчыгъыш джарымтоб]] |
|||
[[lv:Austrumu puslode]] |
[[lv:Austrumu puslode]] |
||
[[ms:Hemisfera Timur]] |
[[ms:Hemisfera Timur]] |
||
Преработка од 01:30, 23 април 2011
Источната Полутопка (или Источна хемисфера[1]) е географски поим за една половина од Земјата која лежи источно од нултиот меридијан (што минува низ Гринич, Англија) и западно од 180° геог. должина.[2] Поимот се употребува и како одредница за Европа, Азија, Африка и Австралазија, наспроти Западната Полутопка, во која спаѓаат Северна, Средна и Јужна Америка. Покрај ова, некаде се користи и во културен и геополитчки контекст, како синоним за „Стариот Свет“.
Линијата што ги дели источната и западната полутопка е произволна, за разлика од екваторот (замислена линија што ја обиколува Земјата, подеднакво оддалечена од половите), што ја сече Земјата на северна и јужна полутопка. Нултиот меридијан со 0° географска должина и меѓународна датумска граница на 180° геог. долж. се општоприфатени граници, бидејќи тие ги одделуваат источните од западните меридијани. Со овој начин на разграничување, делови од западна Европа, Африка и источна Русија влегуваат во Западната Полутопка, и со тоа значително се намалува нејзината употребна вредност во картографијата и геополитичките целини, бидејќи во Источната Полутопка најчесто се вклучува сета Евроазија и Африка. Затоа, за оваа цел честопати се користат меридијаните 20° ЗГД и дијаметрално спротивниот 160° ИГД,[3][4] и така тука влегува сето европско и африканско копнено пространство, но во него влегува и мал дел од североисточен Гренланд (што инаку се смета за Северна Америка) и исклучува поголем дел од источна Русија и Океанија (на пр. Нов Зеланд).
Копното на Источната Полутопка е поголемо од копното на Западната (Америка) и содржи многу разновидни екосистеми.
Наводи
- ↑ Предлошка:Цитирана веб страница (македонски)
- ↑ Географска ширина и должина на britannica.com. проверено: 24 мај 2008 (англиски)
- ↑ Olson, Judy M. "Projecting the hemisphere", гл. 4, од Matching the map projection to the need; Robinson, Arthur H. & Snyder, John P., уредн. 1997. Bethesda, MD: Cartography and Geographic Information Society, American Congress on Surveying and Mapping.
- ↑ "Eastern Hemisphere". Merriam-Webster's Geographical Dictionary, III изд. 2001. Springfield, MA: Merriam-Webster, Inc., стр. 340.