Кристијансфелд
| Кристијансфелд | ||
|---|---|---|
| Град | ||
 Моравската црква во Кристијансфелд | ||
| ||
| Држава | Данска | |
| Регион | Јужна Данска | |
| Општина | Колдинг | |
| Површина | ||
| • Градска | 2,36 км2 (91 ми2) | |
| Население (2023) | ||
| • Градскo | 2.985 | |
| • Градска | 13/км2 (33/ми2) | |
| Часовен појас | CET (UTC+1) | |
| • Лете (ЛСВ) | CEST (UTC+2) | |
| Поштенски код | 6070 Кристијансфелд | |
| Мреж. место | www.christiansfeldcentret.dk (на дански) | |
| Светско наследство на УНЕСКО | ||
| Службен назив | Кристијансфелд, Моравска црковна населба | |
| Критериум | (iii)(iv) | |
| Навод | 1468 | |
| Запис | 2015 (XXXIX заседание) | |
Кристијансфелд со население од 2.985 (1 јануари 2023 година)[1] — град во општина Колдинг во јужen Јитланд во регионот на Јужна Данска. Градот е основан во 1773 година од Моравската црква и именуван по данскиот крал Кристијан VII.[2] Од јули 2015 година е дел од светското наследство на УНЕСКО, истакнувајќи го неговиот статус како најдобро зачуван пример за градско планирање и архитектура на Моравската црква.
Опис[уреди | уреди извор]
Градот бил изграден околу централниот црковен плоштад граничи со две паралелни улици кои се протегаат од исток кон запад. Директно околу плоштадот биле изградени Салата, Куќата на сестрата, огнената куќа, намесништвото и куќата на поранешниот началник, а покрај паралелните улици биле изградени продавници, братската куќа, семејни резиденции, хотел и училиште. Многу од станбените згради се заеднички, кои биле типични за моравските населби и ги користеле вдовиците и немажените жени и мажи. Архитектурата на Кристијансфелд е хомогена, доминирана од едно или двокатни згради направени од жолти тули и црвени ќерамиди. Многу од зградите во Кристијансфелд ја задржуваат својата оригинална употреба.
Историја[уреди | уреди извор]
Повеќето од Кристијансфелд биле изградени во годините 1773-1800 година, по строг градски план што црпел инспирација од претходните моравски населби Хернаг и Гнадау. За да ја поттикне изградбата, кралот Кристијан VII ветил десетгодишен даночен одмор за градот и платил 10% од трошоците за изградба на нови куќи. До 1779 година, населението на градот достигнало 279, а до 1782 година имало околу 400 жители. Тој бил еден од многуте градови во Шлезвиг официјално означен како мал пазарен град (flække).
Во 1864 година, Кристијансфелд и остатокот од Шлезвиг и биле отстапени на Прусија како резултат на поразот на Данска во Втората Шлезвишка војна. Останал дел од Германија до 1920 година кога, како дел од плебисцитот повикан со Версајскиот договор, Северен Шлезвиг гласал за повторно приклучување на Данска. По повторното обединување, моравската црква изгубила дел од правата што ги добила како дел од основањето на градот во 18 век. На пример, таа повеќе немала можност да го избере градското раководство, отворајќи го патот за првиот дански градоначалник на градот кој не бил член на црквата во 1920 година. Црквата, исто така, ги продала своите училишта во тоа време поради намаленото членство на нејзиното собрание.
Од 1970 до 2007 година, градот бил административно седиште на општината Кристијансфелд, но го изгубил овој статус и бил ставен во општина Колдинг како дел од Општинската реформа од 2007 година.
Во 2009 година, општина Колдинг и фондацијата „Реалданија“ се договориле за проект за реставрација на внатрешноста на градот од 100 милиони Дански круни. Во 2012 година, биле донираше 60 милиони Дански круни за реставрација на куќите.[3]
Денес[уреди | уреди извор]
Денес, градот е туристичка атракција: старото градско јадро, Моравската црква со својата лесна, едноставна и импресивна сала и посебните гробишта привлекуваат илјадници туристи секоја година. Нејзината добро зачувана архитектура е една од причините поради која била номинирана како пробна локација на светското наследство на УНЕСКО во 1993 година.[4] Конечно била впишана на главната листа на 4 јули 2015 година.[5]
Градот е познат по своите колачи со мед. Тие се печени по таен рецепт од 1783 година. До 2008 година, колачите се печеле во оригиналната пекара од 18 век, која потоа била реновирана поради новите национални санитарни стандарди, но сè уште ги користи оригиналните рецепти.
-
Кристијансфелд 1780 година -
Црковните гробишта -
Куќа во Кристијансфелд
Забележителни луѓе[уреди | уреди извор]
- Кристијан Дејвид Гебауер (1777–1831) дански сликар на животни и пејзажи роден во Германија, израснат во Кристијансфелд.
- Карл Фредрик Киербое (1799 во Кристијансфелд - 1876) шведски уметник роден во Данска, сликал животни.
- Јохан Кристијан Гебауер (1808–1884) дански композитор, оргулар и музички теоретичар, израснат во Кристијансфелд.
- Камила Колет (1813–1895) норвешка писателка, можеби првата норвешка феминистка, одела на училиште во Кристијансфелд.
- Самуел Клајншмит (1814 во Гренланд - 1886) германски/дански мисионер, учител во Кристијансфелд 1837-1841.
- Теодор Брорсен (1819–1895) дански астроном, открил пет комети; одел на училиште во Кристијансфелд.
- Карл Бок (1849–1932) норвешки владин функционер, автор, натуралист и истражувач; одел на училиште во Кристијансфелд
- Ханс Лундинг (1899 во Степинг, во близина на Кристијансфелд – 1984) воен офицер и шеф на комбинираните армиски и поморски разузнавачки служби; исто така добитник на бронзен медал на Летните олимписки игри 1936 година.
- Хенрик Тофт (роден 1981 година во Кристијансфелд) дански професионален фудбалер, кој моментално игра за Колдинг БК.
- Маја Олесен (родена 1991 година во Кристијансфелд), натпреварувачка за Данска на Мис на светот 2011 година.[6][7]
Наводи[уреди | уреди извор]
- ↑ BY3: Population 1st January by urban areas, area and population density The Mobile Statbank from Statistics Denmark
- ↑ Dansk Stednavne Leksikon, JYLLAND - Sydlige del, FYN med omliggende øer, (page 30). ISBN 87-00-55221-6 (in Danish)
- ↑ Heggland, Nils-Ole (2012-01-24). „Stenrig A.P. Møller-fond udskriver millioncheck“. Berlingske.dk (дански). Посетено на 2022-07-06.
- ↑ UNESCO World Heritage Centre
- ↑ „Sites in Denmark, France and Turkey inscribed on UNESCO's World Heritage List“. unesco.org. UNESCO. 4 July 2015. Посетено на 8 July 2015.
- ↑ IMDb Database retrieved 2 May 2018
- ↑ Miss Denmark website (in Danish) retrieved 2 May 2018
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
Кристијансфелд на Ризницата ?
